ادبیات عرب

نمایش 401 تا 450 از 886 مورد

موضوع بندی
- همه موضوعات

جستجوی الفبایی

ابن فاخر | توری شاهنگیان ابوالكرم مبارك بن فاخر بن محمد (۴۳۱ يا ۴۴۸ ـ ۱۵ ذيقعدۀ ۵۰۰ق / ۱۰۴۰ يا ۱۰۵۶ ـ ۸ ژوئيۀ ۱۱۰۷م)، نحوی و لغوی بزرگ بغداد.
ابن فتی | عباس حجت جلالی ابوعبدالله سلمان (سليمان) بن عبدالله (د صفر ۴۹۳ يا ۴۹۴ / دسامبر ۱۰۹۹ يا ۱۱۰۰)، نحوی، لغوی، اديب و مفسر قرآن.
ابن فخار | بخش ادبیات عرب ابوعبدالله محمد بن علی معروف به ابن فخار بَيری (د ۷۵۴ق / ۱۳۵۳م)، نحوی بزرگ اندلس.
ابن فرج | عباس حجت جلالی ابوعمر احمد بن محمد بن فرج جَيّانی (د صفر ۳۶۶ / اكتبر ۹۷۶)، شاعر و اديب اواخر عصر امويان اندلس. وی اهل جَيّان بود (نك‍ : ابن بشكوال، ۱ / ۱۱).
ابن فارس | سید محمد سیدی ابوالحسين احمد بن فارس بن زكريا بن حبيب (د ۳۹۵ق / ۱۰۰۵م)، نحوی، لغوی، اديب، شاعر و يكی از چهره‌های درخشان ادب عربی در سدۀ ۴ق.
ابن فصیح، ابومحمد | رضا محمدزاده ابومحمد عبدالله بن احمد، ملقب به جلال‌الدين (۷۰۲-۷۴۵ق / ۱۳۰۳-۱۳۴۴م)، اديب، نحوی و فقيه حنفی.
ابن فقیه، ابومنصور | احمد بادکوبه هزاوه ابومنصور فخرالدين عبدالواحد بن ابراهيم (۵۶۱-۶۳۶ق / ۱۱۶۶- ۱۲۳۹م)، محدث و شاعر بغدادی.
ابن فلیته | بخش ادبیات عرب ابوالعباس شهاب‌الدين احمد بن محمد، مشهور به ابن فليته يا ابن قليته (د ۷۳۱ق / ۱۳۳۱م)، شاعر و كاتب.
ابن فورجه | عنایت الله فاتحی نژاد , حسن یوسفی اشکوری ابوعلی محمد بن حمد بروجردی، شاعر و اديب ايرانی سدۀ ۵ق / ۱۱م.
ابن فیره |
ابن قارح | عنایت الله فاتحی نژاد , عباس حجت جلالی ابوالحسن علی بن منصور بن طالب حلبی (۳۵۱-ح ۴۲۴ق / ۹۶۲-۱۰۳۳م)، اديب، شاعر، راوی و نحوی، ملقب به دَوْخَلَه.
ابن قتیبه، ابوجعفر | آذرتاش آذرنوش ابوجعفر احمد بن عبدالله (د ۳۲۲ق / ۹۳۴م)، تنها پسر ابن قتيبۀ معروف كه آثار پدر را روايت و تدريس كرده است.
ابن قبطرنه | رضا محمدزاده يا ابن قبْطَرنو (احتمالاً از اسپانيايی كهن: cap+torno)، نام سه برادر از شعرا و ادبای اندلس در اواخر سدۀ ۵ و اوايل سدۀ ۶ق / ۱۱-۱۲م.
ابن قرقماس | مهیار علوی مقدم ناصرالدین (یا شمس‌الدین) محمدبن قرقماس (ح ۸۰۲ ـ شوال ۸۸۲ق / ۱۴۰۰- ژانویۀ ۱۴۷۸م)، ادیب، شاعر، مفسر قرآن، عالم علم حروف و کیمیا.
ابن قرصه | رضوان مساح احمد بن موسی (د ۷۰۱ق / ۱۳۰۲م)، اديب، شاعر و فقيه. او در فيّوم مصر به دنيا آمد، سپس به قُوص رفت و در شمار كارگزاران حكومت درآمد و مدتی نظارت بر ديوان قوص و اسكندريه را برعهده گرفت (ادفوی، ۱۴۶؛ صفدی، ۸ / ۲۰۵).
ابن قریه | زهرا خسروی ابوسليمان ايوب بن زيد (د ۸۴ق / ۷۰۳م)، خطيب بليغ كه به مادر يا جده‌اش القرّيّه انتساب يافته است (ابن قتيبه، المعارف، ۴۰۴؛ ابن خلكان، ۱ / ۲۵۱).
ابن قتیبه، ابومحمد | آذرتاش آذرنوش ابومحمد عبدالله بن مسلم دينوری (۲۱۳-۲۷۶ق / ۸۲۸- ۸۸۹م)، نويسنده و دانشمند بزرگ عصر عباسی.
ابن قضیب البان | محمدعلی لسانی فشارکی نام سه تن از مشاهیر خاندانی در شهر حلب (سدۀ ۱۱ق / ۱۷م). نسب این خاندان از طریق موسی الجَوْن، نوادۀ حسن مثنى، به حضرت امام علی (ع) می‌رسد.
ابن قصیر | ایران ناز کاشیان ابوجعفر عبدالرحمن بن احمد اَزْدی (د ۵۷۶ق / ۱۱۸۰م)، فقيه و اديب اندلسی. به گفتۀ مقری (۳ / ۱۵، به نقل از ابن زبير) و ابن خطيب (۳ / ۴۸۲) وی از مردم غرناطه بوده است.
ابن قزمان | احمد پاکتچی عنوان چند تن از افراد خاندانی قرطبی كه در سده‌های ۴-۶ق / ۱۰-۱۲م می‌زيسته‌اند. دربارۀ نام جد اعلای اين خاندان، «قزمان» نمی‌توان اظهارنظر قاطع كرد.
ابن قطان، ابوالقاسم | ابو محمد وکیلی ابوالقاسم هبةالله بن فضل (۴۷۷ يا ۴۷۸ق ـ ۲۸ رمضان ۵۵۸ق / ۱۰۸۴ يا ۱۰۸۵ ـ ۳۰۰ اوت ۱۱۶۳م)، شاعر، طبيب و محدث بغدادی.
ابن قطاع، ابوالقاسم | محمدمهدی مؤذن جامی ابوالقاسم علی بن جعفر بن علی سعدی (۱۰ صفر ۴۳۳-۵۱۵ق / ۱۹ اكتبر ۱۰۴۱-۱۱۲۱م)، نحوی، لغوی و اديب. وی در صِقِلّيه (سيسيل) به دنيا آمد و از اين رو صقلّی نيز خوانده شده است.
ابن قلاقس | عنایت الله فاتحی نژاد ابوالفتوح نصرالله بن عبدالله بن مخلوف بن علی ابن عبدالقوی اسكندری ملقّب به قاضی اعزّ (ربيع‌الآخر ۵۳۲ ـ شوال ۵۶۷ / دسامبر ۱۱۳۷ ـ ژوئن ۱۱۷۲)، اديب و شاعر اواخر عصر فاطميان و اوايل عصر ايوبيان در مصر. وی در اسكندريه به دنيا آمد و در همانجا پرورش يافت (ياقوت، ۱۹ / ۲۲۶؛ ابوشامه، ۱ / ۲۰۵)
ابن قیسرانی، ابوعبدالله | عباس حجت جلالی ابوعبدالله محمدبن نصر (۴۷۸-۲۱ شعبان ۵۴۸ق / ۱۰۸۵-۱۱ نوامبر ۱۱۵۳م)، شاعرِ مديحه‌سرا.
ابن قیس الرقیات | سید محمد سیدی عبيدالله بن قيس بن شريح (د ح ۸۱ق / ۷۰۰م)، شاعر حجازی، از بنی عامر شاخۀ كوچك قريش. سال تولد و مرگ او به درستی روشن نيست.
ابن کناسه | بخش ادبیات عرب ابويحيی يا ابوعبدالله محمدبن عبدالله بن عبدالاعلی (۱۲۳-۲۰۷ق / ۷۴۱-۸۲۲م)، راوی، شاعر و لغت‌شناس اوايل عصر عباسی.
ابن کوفی |
ابن کیسان | ایران ناز کاشیان ابوالحسن محمد بن احمد (د ۲۹۹ق / ۹۱۲م)، نحوی و لغت‌شناس بزرگ بغداد. دانسته نيست كه وی به چه سبب به ابن كيسان شهرت يافته است.
ابن لبانه | عنایت الله فاتحی نژاد ابوبكر محمد بن عيسی لخمی دانی (د ۵۰۷ق / ۱۱۱۳م)، اديب و شاعر عصر ملوك‌الطوايف در اندلس.
ابن لبودی، ابوالعباس | عباس حجت جلالی ابوالعبّاس شهاب‌الدين احمد بن خلیل بن احمد بن ابراهيم لبودی (۸۳۴-۸۹۶ق / ۱۴۳۱-۱۴۹۱م)، مورخ، اديب و محدّث شافعی مذهب كه به ابن عُرعُر نيز معروف بود.
ابن لزه |
ابن لجأ | آذرتاش آذرنوش عمر بن لجأ بن حُدَير، شاعر عصر اموی. وی از قبيلۀ بنی تيم (رباب) بود. نمی‌دانيم چه زمان از مادرش كه برزه نام داشت (جرير، ۴۲۷؛ مرزبانی، ۱۱۶)، زاده شد، چگونه و كجا زيست و چه زمان درگذشت.
ابن لسان الحمره | آذرتاش آذرنوش ابوكِلاب وِقاء بن الاشعر (ابن نديم، ۱۰۱؛ ابن اثير، ۲۹۸)، يا وَرْقاء بن الاشعر (ابن قتيبه، ۵۳۵؛ ابن اثير، ۱۴۵؛ دميری، ۱ / ۳۷۶) يا عبدالله بن لسان الحمرة (ابن حزم، ۳۱۵)، نسب‌شناس نيمه افسانه‌ای عرب.
ابن لنکک | آذرتاش آذرنوش ابوالحسين محمد بن محمد، معروف به ابن لنكك (د ح ۳۶۰ق / ۹۷۱م)، شاعر بصری. لنكك به قول ابن خلكان (۵ / ۳۸۲) همان واژۀ فارسی لنگ است كه كاف تصغيری نيز به آن افزوده شده است.
ابن ماء السماء، ابوبکر | عنایت الله فاتحی نژاد ابوبكر عُبادة بن عبدالله انصاری خزرجی (زنده در ۴۲۱ق / ۱۰۳۰م)، اديب و شاعر عصر ملوك الطوايف اندلس.
ابن مالک، ابوعبدالله جمال الدین | عنایت الله فاتحی نژاد ابوعبدالله جمال‌الدين محمد بن عبدالله بن مالك طائی جَيّانی (ح ۶۰۰-۶۷۲ق / ۱۲۰۴-۱۲۷۳م)، نحوی، لغوی، اديب و ناظم عصر موحدون در اندلس و اواخر عصر ايوبيان و اوايل عصر مماليك در مصر. وی از قبيلۀ طی برخاسته بود كه پس از فتح اسلامی، به اندلس كوچيده و در حوالی قُرطُبه، اشبيليه و مرسيه متوطن شده بودند (مقری، ۱ / ۲۸۱).
ابن مأمون، احمد | رحمت پور محمد شیرجو پشت احمد بن علی الزوال (ذيقعدۀ ۵۰۹- ۱۹ شعبان ۵۸۶ / آوريل ۱۱۱۶-۲۱ سپتامبر ۱۱۹۰)، نحوی، لغوی، محدث و خطاط.
ابن مبارک، ابوعثمان | مهیار علوی مقدم ابوعثمان سَعدان (د ۲۲۰ق / ۸۳۵م)، نحوی، اديب و راوی ادب. پدرش، مبارك، از اسيران طخارستان بود (ابن نديم، ۷۷)، اما او خود گويا در بغداد زاده شد (خطيب، ۹ / ۲۰۳).
ابن مبارکشاه | محمدمهدی مؤذن جامی شهاب‌الدين احمد بن محمد (۸۰۶-۸۶۲ق / ۱۴۰۳- ۱۴۵۸م)، اديب صوفی مسلك و جُنگ‌نويس حنفی. وی در قاهره زاده شد، اما از زندگی او چيزی نمی‌دانيم.
ابن مجبر | بخش ادبیات عرب ابوبكر يحيی بن عبدالجليل بن عبدالرحمن بن مجبر فِهری (ح ۵۳۵- ۵۸۸ق / ۱۱۴۱-۱۱۹۲م)، شاعر اوايل عصر موحدون در اندلس و مغرب.
ابن مراغی | عنایت الله فاتحی نژاد ابوالفتح محمد بن جعفر هَمْدانی وادعی، اديب و نحوی سدۀ ۴ق / ۱۰م.
ابن مرحل، ابوالحکم | مریم صادقی ابوالحكم مالك بن عبدالرحمن بن علی سَبتی مالقی (۶۰۴- ۶۹۹ق / ۱۲۰۷-۱۳۰۰م)، فقيه، شاعر و اديب اندلسی. خاندان او از موالی بنی مخزوم و منتسب به قبيلۀ مصموده از قبايل بربر مغرب بودند (ابن قاضی، جذوة، ۳۲۷).
ابن مرابع | مینا حفیظی ابومحمد عبدالله بن ابراهيم اَزْدی (د ۷۵۰ق / ۱۳۴۹م)، اديب و شاعر اندلسی عصر بنی نصر در غرناطه. وی در بلّش مالقه، زاده شد (ابن خطيب، ۳ / ۴۲۱؛ عبادی، ۱۶۳).
ابن مدبر | محمدعلی لسانی فشارکی نام سه برادر اديب و شاعر، از درباريان عصر اول عباسی. مدبر نام نيای بزرگ آنان است (برای تلفظ درست كلمه، نك‍ : ذهبی، ۲ / ۵۸۱) كه گويا از موالی ايرانی‌نژاد بوده است («مدبر» برده‌ای است كه پس از درگذشت مولايش آزاد می‌گردد) و بر پايۀ برخی از گزارشها نسب وی به پادشاهان ساسانی می‌رسيده است (بكری، ۱ / ۱۳۴؛ قس: ابن خل...
ابن مرزبان |
ابن مزرع |
ابن مسعود، ابوالفضائل | ناهید ظفری ابوالفضائل حسام‌الدين احمد بن علی، مصنف كتاب مراح الارواح در علم صرف. از زندگی وی اطلاعی در دست نيست. سيوطی (۱ / ۳۴۷) نيز صريحاً به اين امر اشاره كرده است.
ابن مضاء | عنایت الله فاتحی نژاد ابوالعباس احمد بن عبدالرحمن بن محمد لخمی قرطبی (۵۱۱-۵۹۲ق / ۱۱۱۷-۱۱۹۶م)، فقيه، نحوی و محدث اوايل عصر موحدون اندلس.
ابن مطیر | سید محمد سیدی حسين بن مطير بن مُكَمِّل اسدی (د ح ۱۷۰ق / ۷۸۶م)، شاعر اواخر عهد اموی و اوايل عهد عباسی. او احتمالاً در واپسين دهۀ سدۀ نخست و يا آغاز سدۀ دوم ق به دنيا آمد.
ابن معتوق | سید محمد سیدی شهاب‌الدين بن سعيد موسوی حُوَيزی (۱۰۲۵-۱۰۸۷ق / ۱۶۱۶-۱۶۷۶م)، شاعر خوزستانی شيعی و مداح اهل بيت.

ادبیات عرب

ورود به سایت

ثبت نام