پژوهشهای ایران‌شناسان

موضوع بندی
- همه موضوعات

جستجوی الفبایی

قاعدگی | علی شهیدی قاعِدِگی، یا دشتان یا حیض، خون‌ریزی منظم ماهیانه در زنان و دختران پس از بلوغ، به‌سبب سقط تخمک بارورنشده.
قاطر | محمدعلی جودکی قاطِر، یا اَستر، چهارپای اهلی از راستۀ سم‌داران، که از جفت‎شدن خر بـا مادیان زاده می‎شود و درگذشته، کارکردهـای فراوانی داشته است.
قاسم آبادی، رقص | هوشنگ عباسی قاسِمْ‌آبادی، رَقْصِ، یکی از انواع و گونه‌های رقص در گیلان.
قاشق زنی | زهرا سیفی قاشُقْ‌زَنی،‌ از آیینهای کهن حاجت‌خواهی، که زنان و دختران و گاهی، پسران جوان در شب چهارشنبه‌سوری و در برخی از مناطق ایران، در شبهای ماه ‌رمضان انجام می‌دهند.
قاز |
قاری | معصومه طالبی قاری، کسی که بر گور مرده، جلو تابوت و در مراسم ترحیم قرآن می‌خواند.
قارمان | فرهود صفرزاده قارْمان، یا قارمون، نوعی ساز از دستۀ هواصداها.
قارچ | پیمان متین قارْچ، گیاهی خودرو از شاخۀ ریسه‌داران با ظاهری چترگونه و کاربردهایی در فرهنگ مردم.
قاپ بازی | مهسا اکبری قاپْ‌بازی‌، یا قاب‌بازی، از کهن‌ترین بازیهای برد‌و‌باختی در ایران، که بیشتر نوعی قمار، و ابزار آن استخوان شتالنگ (استخوان میان ساق و مچ پای گوسفند و گاو) است.
قابوس نامه | محمد جعفری (قنواتی) قابوسْ‌نامه‌، پند‌نامه‌ای (تألیف: 475 ق/ 1082 م) در 44 باب از امیر عنصر‌المعالی کیکاووس، از امیرزادگان آل‌زیار.
قابله |
قابلگی |
فیلمهای مردم نگاری |
فیلبرگ |
فیروزه | سارا حسامی فیروزه، یا پیروزه، سنگی زینتی به رنگ سبز یا آبی با کاربردهای خاص در فرهنگ مردم.
فیروزشاه نامه | حسن ذوالفقاری فیروزْشاهْ‌نامه، یا داراب‌نامۀ بیغمی، از داستانهای بلند و مشهور ایرانی به روایت مولانا محمد بیغمی.
فی تحقیق ما للهند |
فهلویات | سعیده سجادی فَهْلَویات، اشعاری که به گویشهای محلی مناطق مرکزی و غربی ایران سروده می‎شده است.
فولکلور | محمود امیدسالار , حمیدرضا دالوند , محمد جعفری (قنواتی) فولْکْلور، اصطلاحی انگلیسی ترجمه‌شده به «فرهنگ مردم» و «فرهنگ عامه»، که دربارۀ معنا و کارکردهای آن میان پژوهشگران این حوزه اختلافی جدی وجود دارد.
شگون | اصغر کریمی شُگون، تأویل، تعبیر یا به فال نیک و بد گرفتن انواع پدیده‌ها، اعمال، حرکات و سکنات انسانها و حیوانها، نحوۀ قرارگیری اشیاء، اعمال غیرعادی و همچنین باورها و اعتقادات مردم دربارۀ آنها.
آبستنی | علی بلوکباشی آبِسْتَنی، بارور شدن و فرزند آوردن زن از مرد و دوره‌ای که زن بچه‌ای را در زهدان، یا به اصطلاح عامه در شکم خود، از هنگام بسته شدن نطفۀ او تا هنگام زادن حمل می‌کند.
آداب و رسوم کردان | اسماعیل شمس آداب و رُسومِ کُرْدان، یا عادات و رسومات‌نامۀ اکرادیه، عنوان کتابی دربارۀ آداب و رسوم و ویژگیهای شخصیتی و فرهنگی کردها از ملامحمود افندی بایزیدی و با همیاری الکساندر ژابا که در 1274ق / 1858م تألیف گردید.
آرنلد، سفرنامه | پیمان متین سَفَرْنامه، گزارش سفر سر رابرت آرتور آرنلد (1833-1902م / 1249-1320ق)، با عنوان «عبور از ایران با کاروان»2، نویسنده و سیاستمدار انگلیسی در 1875م / 1292ق.
آل احمد | محمد بهارلو آلِ اَحْمَد، جلال (1302- 1348ش / 1923-1969م)، نویسنده، منتقد ادبی و صاحب تألیفات در عرصۀ مردم‌شناسی و قوم‌نگاری در ایران. آل احمد در خانواده‌ای روحانی، و به تعبیر خودش «در نوعی رفاه اشرافی روحانی»، به دنیا آمد و پرورش یافت.
آلمانی، سفرنامه | پیمان متین آلْمانْی، سَفَرنامه، اثری نفیس و مصور با عنوان از خراسان تا بختیاری، از پژوهشگر، سیاح و نویسندۀ پرکار فرانسوی، هانری رنه دالمانی
آموزش و پرورش، مجله | حمیدرضا دالوند آموزِش وپَرْوَرِش، مَجَلّه، شمارۀ ویژۀ مردم‌شناسی. شمارۀ 9 سال هشتم مجلۀ آموزش و پرورش (آذرماه 1317)، نخستین ویژه‌نامۀ مطبوعاتی مردم‌شناسی در ایران است
آنه، سفرنامه ها | پیمان متین آنه، سَفَرْنامه‌ها، دو سفرنامه با عنوانهای اوراق ایرانی و گلهای سرخ اصفهان از کلود آنه، نویسندۀ فرانسوی در دهۀ نخست سدۀ 20م که دربارۀ سفرهای او به ایران و دربردارندۀ اطلاعات مفیدی از زندگی اجتماعی ایرانیان و آداب و خلقیات آنان است
آیینها و افسانه های ایران و چین باستان | پیمان متین آیینْها وَ اَفْسانه‌هایِ ایران و چینِ باسْتان، عنوان مجموعه‌مقالاتی از جهانگیر کویاجی دربارۀ بررسی تطبیقی اسطوره‌ها، افسانه‌ها و آیینهای مندرج در اوستا و شاهنامه با نظایر آنها در منابع اسطوره‌ای چین باستان و تحلیل شباهتهای آنها با یکدیگر.
ادبیات عامیانۀ ایران | حسن ذوالفقاری اَدَبیّاتِ عامیانۀ ایران، نام مجموعه‌مقالات دربارۀ افسانه‌ها و داستانهای عامیانه و آداب و رسوم مردم ایران، تألیف محمدجعفر محجوب (1303-1374ش / 1924-1996م؛ ه‍ م)، پژوهشگر ادب عامه و استاد دانشگاه.
ادبیات کودکان | محمد جعفری (قنواتی) اَدَبیّاتِ کودَکان، مجموعۀ آثار کتبی و شفاهی که به نظم و نثر برای کودکان و نوجوانان و متناسب با زبان و سن آنها پدید آمده است و جنبه‌های تخیلی دارد.
ارسل، سفرنامه | عزت الله مسرور اُرْسُل، سَفَرْنامه، گزارش سفر ارنست ارسل (ز 1858م / 1274ق)، حقوق‌دان و جهانگرد بلژیکی با عنوان سفرنامۀ قفقاز و ایران که در عصر ناصرالدین شاه قاجار به ایران سفرکرده است.
از خشت تا خشت | محمد جعفری (قنواتی) اَز خِشْتْ تا خِشْت، کتابی در زمینۀ فرهنگ مردم تهران. این اثر را که دربرگیرندۀ بخش زیادی از آداب، باورها و رسوم مردم تهران از زمان تولد تا مرگ است، باید نخستین مجموعۀ پژوهشیِ دقیق و در عین حال روشمند در فرهنگ مردم تهران به‌شمار آورد.
افسانۀ هورامان | اسماعیل شمس اَفْسانۀ هورامان ( ئه‌فسانه‌ی هه‌ورامان)، کتابی مشتمل بر 44 افسانۀ عامیانۀ رایج در منطقۀ اورامان (در زبان محلی هورامان) که باقی صفاری با ثبت و ضبط روایتهای دو پیرزن محلی، در 1382ش آن را به زبان اورامی تنظیم و چاپ کرده است.
اشعار عامیانۀ ایران | محمد جعفری (قنواتی) اَشْعارِ عامیانۀ ایران (در عصر قاجاری)، اثری از والنتین الکسیویچ ژوکوفسکی (1858- 1918م)، ایران‌شناس روسی، در اواخر سدۀ 19 م / 13 ق.
افسانه های آذربایجان | محمد جعفری (قنواتی) اَفْسانه‌هایِ آذَرْبایْجان، مجموعه‌ای دو جلدی از 39 افسانۀ ایرانی که به کوشش صمد بهرنگی (1318-1347ش) و بهروز دهقانی در آذربایجان شرقی گردآوری و در سالهای 1344 و 1347ش منتشر شد.
افسانه های کردی | اسماعیل شمس اَفْسانه‌هایِ کُرْدی، عنوان کتابی شامل 48 افسانه و قصه که منصور یاقوتی از ده‌نشینان کرد گردآوری و تنظیم کرده است.
افسانه های آسیایی | طهمورث ساجدی اَفْسانه‌هایِ آسیایی، عنوان فارسی اثری از ژوزف آرتور دوگوبینو، دیپلمات، ایران‌شناس و نویسندۀ فرانسوی سدۀ 19 م / 13 ق. ارزش اسنادی مستتر در این اثر برای عصر ناصری به همان اندازه حائز اهمیت است که ارزش ادبی آن برای ادبیات فرانسه در نیمۀ دوم سدۀ 19 م که با شکوفایی نووِل‌‌نویسی همراه بود.
الکاک، سفرنامه | پیمان متین اَلْکاک، سَفَرْنامه، گزارش سفر تامس الکاک1 (1801-1866 م / 1216-1283 ق)، سیاست‌مدار بریتانیایی با عنوان «مسافرت به روسیه، ایران، ترکیه و یونان»2، در سالهای 1828- 1829 م / 1244-1245 ق.
الگزاندر، سفرنامه | فاطمه موسوی اَلِگْزانْدِر، سَفَرْنامه، گزارش سفرهای جیمز ادوارد الگزاندر، سیاح و افسر عالی‌رتبۀ اسکاتلندی با عنوان «مسافرت از هند به انگلستان» که در 1827 م / 1243 ق منتشر شد.
الئاریوس، سفرنامه | شهناز مسناوی اُلِئاریوس، سَفَرْنامه، گزارش مصور سفر آدام الئاریوس، کتابدار، ریاضی‌دان، نقشه‌کش و محقق آلمانی با عنوان «مسافرت به مسکو و ایران» که در سدۀ 17م / 11ق در دیدار خود از ایران به رشتۀ تحریر درآورد.
امثال و حکم | حسن ذوالفقاری اَمْثال و حِکَم، عنوان کتاب معروف علی‌اکبر دهخدا (1259-1334 ش / 1880- 1956 م) فرهنگ‌‌نویس، پژوهشگر فرهنگ عامه، شاعر و نویسندۀ معاصر.
انسان شناسی، انجمن | جلال الدین رفیع فر اِنْسانْ‌شِناسی، اَنْجُمَن، از انجمنهای علمی و رسمی در حوزۀ مطالعات انسان‌شناسی.
اندرسن، سفرنامه | مهرزاد گلسرخی اَنْدِرْسِن، سَفَرْنامه، گزارش مصور سفر تی. اس. اندرسن، نویسندۀ انگلیسی با عنوان «سیاحت‌ من در ایران»2 که در دهۀ آخر سدۀ 19 م به ایران سفر کرده است.
ایران (گذشته و حال) | پیمان متین ایران (گذشته و حال)، عنوان اثری از دونالد نیوتن ویلبر (14 نوامبر 1907-2 فوریۀ 1997 م / 24 آبان 1286-14 بهمن 1375 ش)، مورخ و سیاست‌مدار آمریکایی مأمور در ایران.
اوبن، سفرنامه | معصومه ابراهیمی اوبَن، سَفَرْنامه، گزارش سفر کولار دسکو با نام مستعار لئون اوژن اوبن، با عنوان ایران امروز، در آغاز سدۀ 14 ق / 20 م و هم‌زمان با انقلاب مشروطیت
اورازان | محمد بهارلو اورازان، نوعی تک‌نگاری (مونوگرافی) از ده اورازان در منطقۀ طالقان، اثری از جلال آل احمد در 1333 ش.
اوسانه | معصومه ابراهیمی اوسانه، عنوان رساله‌ای کوتاه دربارۀ اهمیت شناخت و مطالعۀ اشعار و ترانه‌های عامیانه از صادق هدایت. این رساله نخستین‌بار در 1310 ش در مجلۀ آریان‌کوده در تهران منتشر شد.
ایران | طهمورث ساجدی ایران، عنوان اثری به زبان فرانسه، از لوئی دوبو1 (1798-1863 م / 1213-1280 ق)، ایران‌شناسی فرانسوی در نیمۀ اول سدۀ ...
اهل هوا | علی بلوکباشی اَهْلِ هَوا، در باور عامه‌ به‌ كسانی‌ می‌گویند كه‌ به‌ تسخیر بادهای‌ جادویی‌ و مرموز بیماری‌زا درآمده‌، و از گزند آنها رسته‌ و آزاد شده‌اند
ایران (هیئت مبلغان شرقی) | پیمان متین ایران (هیئت مبلغانِ شرقی)، عنوان کتابی از جیمز بست، مؤسس و‌ مبلغ هیئت پرسبیتریهای آمریکایی در ایران که حاوی آگاهیهایی بسیار ارزشمند دربارۀ جوانب فرهنگی و فولکلوریک ایران

پژوهشهای ایران‌شناسان

ورود به سایت

ثبت نام

در جستجوی چه هستید ؟

پژوهشهای ایران‌شناسان

ورود به سایت

ثبت نام