مقاله

درگذشت فخر استادان هنر و یکی از درخشان‌ترین گوهرهای فرهنگ و تمدن این سرزمین، جامعه هنری و ملت ایران را به سوگ نشاند.استاد فرشچیان بی‌تردید هنرمند بزرگی بود که هنر ایرانی و اسلامی را در هم آمیخت و با نگاهی ژرف، آثاری آفرید که در حافظه تاریخی و عاطفی این سرزمین جاودانه شد.

فرشچیان هم در حكمت نظری و به‌ گواهی آثارش هم در حكمت عملی صاحب ذوق و نظر و سبك است. از این جهت می‌توان گفت ایشان در حوزه هنر معاصر ایران، در رشته‌های هنرهای ایرانی، چه سنتی و چه ملی و چه آیینی، استاد برجسته و فرزانه‌ای است و در رشته‌های مختلف تسلط دارد و می‌توان ایشان را حكیم هنرهای ایرانی - اسلامی نامید.

حکمت‌الله ملاصالحی نوشت:‌دیرینگی و دیرندگی و پیوستگی تاریخ، فرهنگ، جامعه و جهان ایرانی لقلقه زبان نیست. هیچ مداهنه و اغراقی در چنین ادعایی نیست. یک جهان تاریخ و شواهد تاریخی و مدنی و معنوی و مدلول‌ها و مصداق‌ها و میراث مشترک بر آن مهر تایید می نهند.

زنده یاد دکترقاسم غنی [بیهقّی] علیه الرحمة و المغفرة، حکیم، طبیب، ادیب، مترجم، مورّخ و دیپلمات برجسته و جامع الاطراف معاصر بود که در حذاقت و فراستی آمیخته با شرافت، از نادره‎کارانِ دوران در علم و دانش به شمار می آمد.

سهروردی شخصیتی اثرگذار داشت. انسان متحرک و جویای سخنِ تازه بود و در همان سن کم تالیفات متعدد داشت که معروفترین آنها «حکمت‌الاشراق» است.

آنچه در این چند سطر مورد توجه و سخن صاحب این قلم است، حوزه علوم انسانی است و به‌طور خاص حوزه تاریخ و پژوهش‌های تاریخی در دین و اندیشه فلسفی و دینی و تاریخ فكر.

در شاهنامه سخنی از آرش نیامده و شناخت مردم این روزگار از وی بیشتر مدیون شعر بلند و استوار سیاوش كسرایی است كه گزیده آن به كتاب‌های درسی مدارس راه یافت و با خط زیبای نستعلیق به چاپ رسید؛ متأسفانه پس از انقلاب، این شعر پراحساس درباره قهرمان ملی ایران از كتاب‌های درسی كنار گذاشته شد.

در تاریخ ایرانِ باستان کمتر نامی چنین باوقار و هیبت به گوش می‌رسد که در آن آوای اندیشه، شمشیر و سازندگی همزمان طنین‌انداز باشد و شاپور از آن جمله است. او نه‌ تنها شاهی بزرگ از دودمان ساسانی بود، بلکه به تعبیر سنگ‌نوشته‌ها فرزند «مزداپرستِ ایزد‌تبار» اردشیر بود و از همان آغاز نگاهش نه به یک پادشاهی که به «جهان‌شاهی» دوخته شده بود.

سخن گفتن درباره کتابی مانند شاهنامه، -چیزی مربوط به حدود ۱۰۰۰ سال پیش- در یک سازمان بین‌المللی مانند یونسکو، ممکن است چنین تصوری را در ذهن همگان ایجاد کند که ما بدنبال بازگو کردن خاطرات تاریخی، به یادآوردن میراث فرهنگی، به یادآوردن اسطوره‌های باستانی و آثار کهن، درباره ایران و توران هستیم؛ بی‌شک جایگاه والای شاهنامه بعنوان یک متن درسی در نه تنها فرهنگ فارسی‌زبانان بلکه در کل جهان جایگاهی یگانه است.

تعریف علم کار دشواری است و از قدیم الایام تاکنون دهها تعریف برای آن ارائه شده و هر‌بار با نقدهای متعدد، جای تعریف قبلی را تعریف دیگری گرفته است. اکنون این مباحث تبدیل به مجموعۀ عظیمی از آراء و افکار شده که حتی یک مرور ساده بر آن دشوار است.