0 سبد خرید

علوم

نمایش 551 تا 567 از 567 مورد
نتیجه جستجو برای :
  • آپولونیوس پرگایی | محمدعلی مولوی آپولونیوسِ پِرگایی۱ (۲۶۲-۱۹۰ق‌م)، ریاضی‌دان و منجم یونانی. نام وی در منابع اسلامی بیش‌تر به صورت بَلینوس یا بَلیناس و نیز به صورتهای اَبُولُونْیوس، اَفُولُونیوس، اَبْلینَس، اَبُولوس، اَبُلونیوس آمده است. در پِرگا كه اكنون جزءِ تركیه است و احسانیه نامیده می‌شود) زاده شد. در جوانی به اسكندریه رفت و نزد شاگردان ...
  • آبنوس | مجدالدین کیوانی آبْنوس، یا اَبْنوس، آبِنوس و آبْنوز، از ریشۀ مصری هبن. در یونانی هبنس، در لاتین ابنوس و در پهلوی اوانس، بر چندین گونه درخت از جنس دیوسپیروس متعلق به تیرۀ پروانه‌واران، اطلاق می‌شود. در برخی از منابع ساسَم و ساسَب نیز نامیده شده است. به اعتقاد مؤلف نخبةالدّهر آبنوس همان سَلَم حجازی است (انصاری، ۲۰۸). در كتاب م...
  • آخر النهر | بخش علوم آخِرُالنهْر، ستارۀ قدر یكم از صورت فلكی جنوبی «نَهْر» و یكی از ۱۰ ستارۀ بسیار روشن. صورت فلكی نهر شامل ۳۴ ستاره است كه بر پهنۀ آسمان شكل نهر را می‌سازند و «آخرالنهر» در جنوبی‌ترین نقطۀ آن قرار دارد. ستاره‌شناسان یونانی این مجموعه را «اریدانوس» كه رب‌النوع رودخانه و نیز نام كهن رود پو در ایتالیا بوده است، نامی...
  • آزاد درخت | بخش علوم آزادْدِرَخت، درختی به بلندی ۱۰ تا ۱۵ متر با برگهای همیشه سبزِ تیره و گلهای خوشه‎ای بنفش خوشبو و میوه‎ای به حجم نخود، بیضوی، زردرنگ و تلخ و هسته‎ای کثیرالوجوه و سخت. نخستین‎بار ظاهراً در ایران شناخته شده و از این‎رو، نام فارسی آن با کمی دگرگونی۱ در بسیاری جاها معروف گشته است: در برخی زبانهای اروپایی آن را یاس ...
  • الآلات الرصدیة | علی اصغر حلبی اَلْآلاتُ الرَّصَدِیَّة، رساله‎ای نجومی به زبان عربی، نوشتۀ شیخ‎الرئیس ابوعلی‎سینا (۳۷۰- ۴۲۸ق / ۹۸۰-۱۰۳۶م). شیخ این رساله را در باب دقیق ساختن کار رصد ستارگان تألیف کرده است. در آغاز رساله چنین آمده است: این مقالۀ شیخ‎الرئیس ابوعلی حسین بن عبدالله بن‎سینا دربارۀ شیوه‎ای است که وی برای ساختن آلات رصدی برگزیده ...
  • آلپاگو | مجدالدین کیوانی آلْپاگو، آندرآ (د ح ۱۵۲۱م)، پزشک و دانشمند ایتالیایی و یکی از نخستین مترجمان آثار ابن‎سینا به زبان لاتین. زندگی: آلپاگو در نیمۀ اول سدۀ ۱۵م در شهر بلون۲ (بلوننسی) در جمهوری ونیز، در خاندانی اشرافی‎زاده شد. در دانشگاه پادوا۳ به فراگیری پزشکی و فلسفه پرداخت و چندی نگذشت که در ایتالیا نامی به هم رسانید. در ۱۴۸۷م...
  • آل بختیشوع | آذرتاش آذرنوش لِ بُختیشوع، نامی که بر خاندانی از پزشکان مسیحی نسطوری اطلاق شده است. افراد نامی این خاندان که طی این مقاله از آنان گفت‌وگو می‎شود، از سدۀ ۲ تا اواسط سدۀ ۵ ق / ۸ تا ۱۱م می‎زیسته‎اند. تلفظ و ریشۀ کلمۀ بختیشوع مورد بحث دانشمندان بوده است. ۴ تلفظ زیر از همه معروف‎تر است: بَختیشُوع (کحاله؛ مصاحب)؛ بَختَیشُوع (زرک...
  • آلت مخروطه | بخش علوم آلَتِ مَخْروطه، ابرازی که ابوریحان بیرونی برای سنجش جرم مخصوص اجسام ساخته است. این ابزار، ظرفی مخروطی‌شکل است که بر گردن باریک آن، سوراخی تعبیه گردیده است. ظرف را از آب پر می‎کنند و جسم مورد‎نظر را در آن می‎اندازند. نسبت میان وزن جسم و وزن آب خارج‌شده از سوراخ، جرم مخصوص آن جسم را نشان می‎دهد. بیرونی با این ا...
  • خرچنگ* |
  • خرقی | نوید نقشبندی خِرَقی، ابوالقاسم عمر بن حسین بن عبدالله (د ۳۳۴ ق / ۹۴۶ م)، فقیه حنبلی و صاحب کتاب مشهور المختصر فی الفقه در مذهب حنبلی.
  • خزانة الحکمه* |
  • خشخاش* |
  • خسوف و کسوف* |
  • خلاصة الحساب* |
  • خجندی | حمید بهلول خُجَنْدی، ابومحمود حامد بن خضر، منجم، ریاضی‌دان و سازندۀ برجستۀ ابزارهای نجومی در قرن ۴ ق / ۱۰ م. او را ابومحمد نیز گفته‌اند
  • خلیفة بن ابی المحاسن حلبی* |
  • خمسه مسترقه* |