وائل حلاق از آزادی خودبنیان تا آزادی بیرونی؛ نقدِ بازاندیشانه، نسبت ما و غرب / محمد عثمانی اندیشمندی که نه در دام تقدیس غرب میافتد و نه در چنبره نوستالژی تمدنی گذشته اسیر میشود. او با نگاهی نقادانه، مدرنیته را نه به عنوان سرنوشت محتوم، بلکه به مثابه تجربهای تاریخی مینگرد که میتوان از منظری شرقی-اسلامی بدان پرداخت. 1404/3/12 ۱۱:۲۴
دو غزل زیبا از شاه طاهر اسماعیلی / عنایت الله مجیدی خاندان شاه طاهر نخست در روستای خوند (یا خواند ) از مضافات قزوین، در سر حد رودبار اَلَموت و گیلان ساکن بوده اند. شاه طاهر سپس به قزوین و سلطانیه و بعد از آن به انجدان کاشان و سرانجام به سبب اعتقادات اسماعیلی و سیاسی ناگزیر به دکن مهاجرت کرد و مصدر کارهای بزرگ دینی و دیوانی شد. 1404/3/11 ۱۰:۳۵
حسن انوری کیست؟ / عبدالرضا قریشی یکی از شاگردان حسن انوری، «شاگردپروری و شاگردنوازی»، «باور داشتن و اهمیت دادن به کارِ گروهی»، «حقشناس بودن»، «وقتشناسیِ بینظیر» و «عشق فراوان به ایران و زبان فارسی» را از ویژگیهای حسن انوری عنوان میکند که کمتر به آنها پرداخته شده است. 1404/3/10 ۱۲:۵۱
مبادی هویت ایرانی / محمدعلی اسلامی ندوشن هر کشور دیرینه سالی نشیب و فراز تاریخی داشته و هر ملتی کمابیش ترکیبی است از بدتر و بهتر. ایرانی نیز چنین است و با همه ناسازگاریهای روزگار، توانسته است رشحهای از اصالت در خود حفظ کند و هر گاه لازم باشد، سرزندگی خود را بهکار اندازد. ایران را باید شناخت و مبادی هویتش را دریافت 1404/3/12 ۱۰:۵۸
فهم هانری کربن از ملاصدرا / پروفسور هرمان لندولت تفکر اصیل ملاصدرا، در کنار ابنسینا و شیخ اشراق نقش محوریی در تصور کربن از فرهنگ ایرانی، فلسفه اسلامی و در حقیقت شکلگیری تفکر فلسفی او داشت. لندلت در این نوشتار می کوشد فهم کربن از صدرا را روشن سازد و با اشاره به همانندی های سطحی صدرا و هایدگر، تفاوتهای بنیادی آنها را از دیدگاه کربن بازگو کند. 1404/3/5 ۰۹:۲۷
میراث مشترک ایرانیان/ رنه گروسه – بخش دوم و پایانی برای ما تصور این نکته دشوار است که چگونه عمر تمدن ظریف ایرانی پس از چنین فاجعههایی به سر نیامد! پاسخ این مشکل را دو تن از مشهورترین بزرگان شعر فارسی به ما میدهند: سعدی و حافظ. شاعر نخستین معاصر با اشغال مغولان و دومین مقارن با یورش تیمور به ایران بود. 1404/2/21 ۱۱:۰۲
قدیمی ترین کتاب چاپ سربی کتابخانه مرکزدائرةالمعارف بزرگ اسلامی بنابر گزارش بخش فهرست نویسی کتابهای چاپی (اعم از فارسی، عربی و ترکی) قدیم ترین کتابی که تاکنون از آثار فهرست شده کتابخانه بر می آید، کتاب ارزشمند فرهنگ شعوری (نوال الفضلا و لسان العجم) می باشد، که در ۱۰۷۵ قمری تالیف شده است. 1404/3/11 ۱۱:۴۸
خلیج فارس نامی پاینده در گذر سدهها شواهد فراوان تاریخی از سپیدهدم تاریخ تاکنون برای نام خلیج فارس وجود دارد. کتابهایی کهن همچون «مسالکالممالک» اصطخری از جغرافیانویسان سده چهارم هجری از مستندترین این شواهد به شمار میآیند. 1404/2/10 ۱۱:۳۳
مدرنیتۀ ایرانی در گفتوگو با علی فردوسی دکتر علی فردوسی مدیر گروه تاریخ دانشگاه نتردام (کالیفرنیا) کتابها نوشته یا ترجمه کرده و مقالاتش در مجلات معتبر دانشگاهی و همایشهای علمی عرضه شده است. یکی از دلمشغولیهای او در این سالها مسائلی است که در گفتگوی زیر انعکاس یافته است. 1404/3/12 ۱۰:۴۷
اندیشههای السدیر مكاینتایر در گفتوگو با كاوه بهبهانی السدیر مكاینتایر درگذشت. او یكی از بزرگترین فیلسوفان معاصر بود. در ایران البته جز در میان اهل فلسفه چندان شناخته نبود و شهرتی چون فیلسوفان همسنگ خودش در سنت قارهای نداشت. مكاینتایر مورخ فلسفه بود، در فلسفه اخلاق و فلسفه سیاست میاندیشید و منتقد اندیشه اخلاقی در غرب بود. 1404/3/12 ۱۰:۱۸
میزگرد میراث ادب پارسی در گستره فرهنگی ایران؛ بخش سوم استادان ادبیات فارسی و ایرانشناسی معتقدند، شاهنامه مفاهیم بنیادین هویت ایرانی چون خرد، داد و دهش را ترسیم میکند. 1404/3/12 ۱۰:۰۱
گزارش تصویری رونمایی کتاب «خیام در فرهنگ مردم ایران» آیین رونمایی کتاب «خیام در فرهنگ مردم ایران» اثر عباس قنبری عدیوی، با همکاری بنیاد ایرانشناسی شعبۀ استان چهارمحال و بختیاری و انتشارات نیوشه، عصر سهشنبه، ششم خرداد در مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی برگزار شد. 1404/3/7 ۱۸:۰۹
گزارش تصویری برگزاری رونمایی جلد بیستوششم دائرةالمعارف بزرگ اسلامی آیین رونمایی جلد بیستوششم دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، صبح سهشنبه، شانزدهم اردیبهشت، در تالار امیرالمؤمنین(ع) مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی برگزار شد. 1404/2/17 ۰۹:۴۲
گزارش تصویری آخرین جلسۀ شورای عالی علمی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی در سال ۱۴۰۳ (۲) واپسین جلسۀ شورای عالی علمی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی در سال ١۴٠٣، غروب یکشنبه، بیستوششم اسفند برگزار شد. 1403/12/27 ۱۶:۴۰