گفتگو

نویسنده کتاب «جزیره مثنوی» با تاکید بر آنکه مولانا مثنوی را «جزیره» فراغت انسان‌ها از مصائب روزگار می داند و مثنوی کلاس‌های درس و «غزلیات شمس» جلسات سماع مولانا است تصریح کرد: دو نکته را فراموش نکنیم که کار محقق رماندن مخاطب نیست و عوام‌زدگی با ساده‌سازی متفاوت است!

نوشاد رکنی: ابن‌بطوطه می‌گوید در پکن قایقرانان شعر سعدی می‌خواندند: “تا دل به عشقت داده‌ام در بحر غم افتاده‌ام”… بنابراین ممکن است که ما پراکنش نسخه خطی را خیلی بیشتر از آن چیزی که فکر می‌کنیم، داشته باشیم.

عباس به‌نژاد با تاکید بر نقد مولوی به مفسران و دین‌پژوهان زمانه خود و تلاش او برای بنیانگذاری و احیای دین محمدی تصریح کرد: تفسیری که می‌توانیم از مثنوی استخراج کنیم تفسیر قرآن مولانا است.

حسین معصومی همدانی،‌ پیشکسوت تاریخ علم معتقد است؛ علم در خدمت صلح و توسعه ممکن نخواهد بود اگر «آگاهی اخلاقی»‌ در دانشمند ایجاد و به طور مدام تقویت نشود. او همچنین بر این باور است که «نظارت اجتماعی» بر فعالیت علمی برای حرکت انسانی علم، باید همواره در جریان باشد.

در بخش اول گفت‌وگوی مفصلی که با پروفسور فرهنگ رجایی داشتیم، بحث با این اندیشه‌ورز سیاسی را از ارتباط میان فلسفه و سیاست آغاز کردیم و به موضوعاتی چون ضرورت حضور فیلسوفان در تصمیم‌گیری‌ها، مهندسی فرهنگی، اندیشه‌ورزی و چگونگی انسان ورزیدن پرداختیم تا به گفت‌وگو درباره موضوع «تمدن» رسیدیم و سوال درباره «تمدن» و «مدنیت» سرآغاز بخش دوم گفت‌وگو شد.

به عقیده رجایی، دسته‌بندی کردن کشورها به دو دسته «توسعه‌یافته» و «درحال‌توسعه» صحیح نیست و به جای آن باید بگوییم که کشورها یا بازیگرند یا نابازیگر و همین سخن او ورودی خوبی برای آغاز بحث با این اندیشه‌ورز سیاسی شد.

احسان‌الله شکراللهی درباره مواجهه شاعر با ناملایمات دوران گفت: غم و شادی برای عارف هر دو رویی از یک سکه است که تفاوتی با هم ندارد. عارف جهان را از جایی رفیع‌تر می‌نگرد و غم و شادی را فرستاده‌ای از سوی حضرت حقی می‌داند و به روایت سعدی هر چه از دوست رسد نیکوست

الهام مستاجران، نویسنده کتاب «نامه‌های منظوم فارسی (از آغاز شعر فارسی تا پایان قرن نهم)» گفت: در نامه‌های منظوم کهن فارسی، طبقه اجتماعی، قدرت و نفوذ مخاطب، چگونگی و قالب و ساختار پیام را مشخص‌ کرده است.

یک پژوهشگر ادبی با اشاره به هنر بیهقی در استخدام کلمات گفت: شیوه روایت او همان چیزهایی است که در روایت‌نویسی مدرن رعایت می‌شود، اما مسئله فوق‌العاده دیگر این است که بیهقی با اینکه خودش در وقایع شرکت داشته است، بسیار منصفانه و بی‌طرفانه می‌نویسد.

نویسنده کتاب «شرح شکن زلف» بر این باور است؛ مسئله اصلی حافظ شیرازی تمرکز بر عشق و نکوهش ریا و تظاهر بود؛ او بیانگر درد جامعه است، شعر حافظ شعر آواز نیست؛ شعر «فکر» است.