تحقیق لهجه ها و فولکلور ایران، انجمن

تَحْقیقِ لَهْجه‌ها وَ فولْکْلورِ ایران، اَنْجُمَن، انجمنی که در 20 مرداد 1336، توسط کسانی که تا آن تاریخ پژوهش یا تألیفی در حوزۀ گویشها و فولکلور ایران داشتند، تأسیس شد. اعضای مؤسس آن منوچهر ستوده، احمد اقتداری، علی هانیبال، یحیى ذکاء، مصطفى مقربی، احسان یارشاطر و سیدحسن تقی‌زاده بودند. هدف از تشکیل انجمن پذیرفتن اصول علمی بین‌المللی و ایجاد وحدت رویه در پژوهشهای ایرانی برای قابلیت بیشتر آنها در ارائه به مجامع خارجی و نیز تلاش سازمان‌یافته‌تر برای گردآوری و مطالعۀ گویشهای ایرانی عنوان شده است (یارشاطر، 1). 
این انجمن در بیست و چهارمین کنگرۀ بین‌المللی مستشرقان توسط سیدحسن تقی‌زاده و احسان یارشاطر، نمایندگان دانشگاه تهران، اعلام موجودیت کرد و قرار شد با «کمیتۀ بین‌المللی تحقیق در لهجه‌های محلی ایران» همکاری کند. به همین منظور احسان یارشاطر و منوچهر ستوده به عنوان نمایندگان انجمن به عضویت کمیتۀ بین‌المللی درآمدند (همو، 1-2). 
یارشاطر به عنوان مدیر انجمن در تهران به کوششهایی دست زد؛ ازجمله بنا بود کلاسهایی با همکاری استادان خارجی در زمینۀ گردآوری گویشها و دانش آواشناسی برگزار کند. همچنین در 11 آذرماه 1336 به پهلبد، مدیر کل هنرهای زیبای کشور، پیشنهاد همکاری در زمینۀ گردآوری گویشها و تربیت علمی پژوهشگر داد (همو، 2). انجمن یادشده بی‌آنکه به اقدام چشمگیری دست زند، به‌تدریج رو به انحلال نهاد (دالوند، 179). 

مآخذ

 دالوند، حمیدرضا، «تاریخ پژوهشهای فرهنگ مردم و مردم‌شناسی ایـران»، فصلـنامۀ فرهنگ مـردم، تهران، 1388ش، س 7، شم‍ 27- 28؛ یـارشاطر، احسان، «[مکاتبه با] پهلبد، رئیس ادارۀ کل هنرهای زیبای کشور»، آرشیو مرکز اسناد سازمان میراث فرهنگی، تهران، 27 / 5 / 1337 ش، پروندۀ شم‍ 662‘1. 

حمیدرضا دالوند