بیگم خانم

بیگم خانم \ beygom xānom\ ، از زنان حرام‌سرای فتحعلی‌شاه قاجار. 
بیگم خانم از اهالی تجریش بود و پدرش حاجی الیاس تجریشی نام داشت. او شصت‌ودومین زوجۀ فتحعلی شاه قاجار به شمار می‌رفت و در بزمها، ساقی وی بود و حتى گاهی با سر برهنه در مجلس بزم حاضر می‌شد. او از  
فتحعلی شاه صاحب 3 فرزند شد که دو تن از آنان در کودکی درگذشتند، اما فرزند دیگرش پرویز میرزا، که پنجاه‌وسومین پسر فتحعلی شاه به شمار می‌رفت، به سن رشد رسید و لقب نیرالدوله یافت (نک‍ : عضدالدوله، 27، 303؛ سپهر، 2/ 168؛ نوایی، 232). پرویز میرزا چندی در دورۀ ناصرالدین شاه به هنگام فرمان‌فرمایی اللٰهیار خان آصف‌الدوله بر خراسان، عهده‌دار حکومت سبزوار شد (نک‍ : عضدالدوله، 32). او سرانجام در 1305 ق درگذشت و لقب وی به پسرش، سلطان حسین میرزا، معروف به پیشخدمت رسید. لقب پیشخدمت از آنجا ناشی می‌شد که سلطان حسین میرزا، سمت پیشخدمتی ناصرالدین شاه را برعهده داشت (نوایی، 233). 

مآخذ

سپهر، محمدتقی، ناسخ التواریخ، به کوشش محمدباقر بهبودی، تهران، 1353 ش؛ عضدالدوله، احمد میرزا، تاریخ عضدی، به کوشش عبدالحسین نوایی، تهران، 1355 ش؛ نوایی، عبدالحسین، تعلیقات بر تاریخ عضدی (نک‍ : هم‍ ، عضدالدوله). 

علی کرم‌همدانی