اسکروپ

اِسکروپ \ [e]sk[e,u]rup\ ، جُـرج جـولیِس پُلیت (1797-1876م/ 1211-1292ق)، زمین‌شناس انگلیسی. او که کارشناس اقتصاد سیاسی نیز بود، با پژوهشهایش دربارۀ پدیدۀ آتش‌فشان، به کنار گذاشتن نظریۀ نِپتونیسم (آب‌گرایی) یاری رساند. برپایۀ نظریۀ نپتونیسم، همۀ سنگهای روی زمین در پی رسوب‌گذاری اقیانوسها پدید آمده‌اند.
جرج که نام خانوادگی‌اش در اصل، تامسِن بود، در 1821م، پس از ازدواج با دختر ویلیام اسکروپ، اِرلِ ویلت‌‌شِر، نام خانوادگی اسکروپ را برگرفت. او در دوران دانشجویی، در 1816-1817م از خلیج ناپل دیدن کرد و در آنجا، فعالیت آتش‌فشانی کوه وِزوو او را به آتش‌فشانها علاقه‌مند ساخت. او در 1821م به پژوهش دربارۀ آتش‌فشانهای غیرفعال اووِرنْی در مرکز فرانسه پرداخت که بعداً، نتایج آن را در مجموعه‌ای با نام «دربارۀ زمین‌شناسی و آتش‌فشانهای خاموش مرکز فرانسه» (1827م) گرد آورد.
اسکروپ پژوهشهای خود را زمانی آغاز کرد که نظریه‌های نپتونیستیِ آبراهام گُتلُب وِرنِر، زمین‌شناس آلمانی، هنوز معتبر بود؛ اما او خیلی زود در اندیشۀ رد نظریه‌های ورنر برآمد. نخستین کتاب اسکروپ، با نام «بررسیهایی دربارۀ آتش‌فشانها» (1825م)، قدیمی‌ترین رسالۀ روشمند دربارۀ آتش‌فشان‌شناسی به‌شمار می‌آید، چرا که نخستین کوشش برای بیان نظریه‌ای پذیرفتنی دربارۀ فعالیت آتش‌فشانی و نقش آتش‌فشانها در تاریخچۀ زمین است. او همچنین به نقش مهم آب در فعالیت آتش‌فشانی پی برد و نظریۀ پدید آمدن دهانه‌های آتش‌فشانی در پی خم شدن پوستۀ زمین را رد کرد.
اسکروپ پس از ازدواج، در کاخ ارلِ ویلت‌شر اقامت گزید و بیشتر توجه خود را به مسائل سیاسی و اجتماعی معطوف کرد. او از 1833 تا 1868م نمایندۀ پارلمان بریتانیا بود و چندین جزوه و مقالۀ انتقادی در پشتیبانی از تجارت آزاد و اصلاحات اجتماعی منتشر کرد.

مآخذ

EA, 2006; EB, 2010.
بخش علوم پایه و مهندسی