اسکات

اِسکات \ [e]skāt\ ، رابِرت فُلکِن (1868-1912م/ 1285-1330ق)، کاوشگر انگلیسی قطب جنوب و افسر نیروی دریایی بریتانیا. او رهبر گروه کاوشگران انگلیسی بود که در سفری بدفرجام (1910-1913م)، رقابت را بر سر عنوان نخستین انسانی که به قطب جنوب رسیده است، به گروه کاوشگران نروژی ــ به رهبری روئال آمونسِن (ه‍ م) ــ واگذار کردند و آنانی که به قطب رسیدند، در راه بازگشت، همگی جان باختند. 
اسکات در دِوِنپورت در انگلستان زاده شد، در 12سالگی به نیروی دریایی سلطنتی پیوست و در 1897م درجۀ ناوبان یکمی گرفت. او در کاربرد اژدر تخصص یافت که در آن زمان، جدیدترین شاخه از علوم دریایی بود. این امر او را با مسائل علمی آشنا کرد و در شکل‌گیری آینده‌اش، به‌عنوان کاوشگر، تأثیر نهاد. اسکات پس از فرماندهی سفری اکتشافی به اقیانوس منجمد جنوبی (1901-1904م)، که در آن، به عرض جغرافیایی ´17 °82 جنوبی رسید، به درجۀ ناخدا یکمی ارتقا یافت. 
اسکات در ژوئن 1910 به دومین سفر اکتشافی قطب جنوب رفت. هدف این سفر بررسی ناحیۀ دریای راس و رسیدن به قطب جنوب بود. او پس از رسیدن به ملبورن در استرالیا، راهی قطب جنوب شد. اسکات و 11 تن دیگر، در حالی که شماری سورتمۀ موتوری، سگ و اسب تاتو (پونی) همراه خود داشتند، در 24 اکتبر 1911 از کِیپ اِوِنز در جزیرۀ راس، در کرانۀ قارۀ جنوبگان، به سوی قطب به راه افتادند. چندی نگذشت که موتورسورتمه‌ها از کار افتاد و آنان پیش از آنکه به عرض جغرافیایی ´30 °83 جنوبی برسند، ناگزیر شدند اسبها را با تیر بکشند و سگها را رها کنند تا بازگردند. گروه آنان در 10 دسامبر صعود به یخچال بیِردمور را آغاز کرد. تا 31 دسامبر، 7 تن به پایگاه برگردانده شدند و بقیه در 18 ژانویۀ 1912 به قطب رسیدند. آنان که در پی راه‌پیمایی 81 روزه، توان خود را از دست داده بودند، با یافتن شواهدی از اینکه روئال آمونسن حدود یک ماه پیش به آنجا رسیده بود، به‌سختی ناامید شدند. 

گروه اسکات در بازگشت با هوایی سخت نامساعد روبه‌رو شد. اِوِنز، یکی از همراهان، در 17 فوریه درگذشت. اوتس، یکی دیگر از همراهان که توانش به پایان رسیده بود، به این امید که ناپدید شدنش به دیگران کمک کند، در 17 مارس در کولاک از چادرش بیرون خزید؛ 3 بازماندۀ دیگر با کوشش بسیار، 16کم‍ دیگر پیمودند، اما کولاک دیگری که 9 روز طول کشید، ناچارشان کرد در چادرهای خود باقی بمانند. آنان در 18کیلومتری مقصد، چشم‌به‌راه مرگ ماندند. اسکات در 29 مارس بازپسین یادداشتهای روزانه‌اش را نوشت. گروه نجات در 12 نوامبر چادر آنان را با اجساد یخ‌زده، اسناد و یادداشتهای روزانۀ اسکات و نمونه‌هایی زمین‌شناختی از یخچال بیردمور یافتند. گزارش کامل سفر او در یادداشتهای روزانه‌اش برجا مانده است. 
 
از دلایل ناکام ماندن سفر اسکات در مقایسه با آمونسن می‌توان اینها را برشمرد: 1. پافشاری او بر بازگرداندن یافته‌هایش، به گونه‌ای که در سورتمۀ او، که در کنار چادرش یافت شد، 16کیلوگرم سنگ و سنگواره قرار داشت؛ 2. او در بازپسین لحظات پیش از به راه افتادن، یک نفر را به گروه افزود که سبب کاهش جیرۀ غذایی دیگران شد؛ 3. آمونسن از نقطه‌ای که 95 کم‍ به قطب نزدیک‌تر بود، و در بهترین شرایط آب‌وهوایی، سفرش را آغاز کرد، در حالی که هنگام بازگشت اسکات، دمای هوا °10 تا °20 سانتی‌گراد سردتر از میانگین دمای آن فصل در قطب جنوب بود؛ و 4. آمونسن و گروهش تنها سگ به همراه بردند و سگهای ضعیف را نیز خوراک اعضای گروه و نیز سگهای دیگر می‌کردند و از همین‌رو، هم بار کمتری حمل می‌کردند و هم از ابتلا به بیماری اِسکُربوت (ه‍ م)، که گروه اسکات به آن دچار شد، رهایی یافتند. 
با این همه، شیوۀ اسکات در میهنش شرافتمندانه‌تر دانسته، و از او همچون قهرمانی ملی یاد شد. 

مآخذ

CE, 6th edition; EA, 2006; EB, 2010; ME, 2008.
بخش جغرافیا