استیمسن

اِستیمسِن \ [e]stimse(o)n\ ، هِـنری لوییس (1867-1950م/ 1246-1329ش)، حقوق‌دان و دولتمرد آمریکایی. او در دهه‌های 1930 و 1940م بر سیاست خارجی ایالات متحده تأثیری نیرومند بر‌جا گذاشت.
استیمسن در شهر نیویورک زاده شد و پس از تحصیل حقوق در دانشگاههای یِیل و هاروارد، به وکالت دعاوی پرداخت. او در 1901م از جانب حزب جمهوری‌خواه نامزد فرمانداری نیویورک شد، و از 1911 تا 1912م وزیر جنگ بود. در 1917م در رستۀ توپخانه به درجۀ سرهنگ دومی رسید و در جنگ جهانی اول در خارج از کشور خدمت کرد و به درجۀ سرهنگی توپخانه ارتقا یافت. پس از جنگ، دیگربار به وکالت پرداخت، اما در 1927م، کَلوین کولیج، رئیس‌جمهور آمریکا، او را به‌عنوان نمایندۀ ویژه به نیکاراگوا فرستاد. او بعداً در همان سال، فرماندار کل فیلیپین شد.
استیمسن در 1929م وزیر امور خارجۀ کابینۀ هربرت هووِر شد و تا 1933م عهده‌دار این سمت بود؛ همچنین در 1932م رئیس هیئت نمایندگی آمریکا در کنفرانس خلع سلاح ژنو بود. او پس از آنکه ژاپن به منچوری حمله کرد، در 1932م بیانیه‌ای به این مضمون صادر کرد که ایالات متحده نباید هیچ‌گونه تغییرات ارضی ناشی از حملۀ ژاپن به منچوری را به رسمیت بشناسد. این موضع و مشی سیاسی او بعداً به «آموزۀ استیمسن» معروف شد.
 در 1940م، فرانکلین روزولت استیمسن را به وزارت جنگ منصوب کرد و پس از ورود آمریکا به جنگ جهانی دوم در 1941م، او وزیر جنگ باقی ماند. استیمسن در 1945م، اندکی پس از پایان جنگ و تسلیم شدن ژاپن، از وزارت جنگ استعفا داد.
استیمسن توصیه می‌کرد که ایالات متحده باید با حفظ قدرت نظامی‌اش، نفوذ و رهبری خود را میان دیگر ملتها حفظ کند. او چند کتاب سیاسی هم نوشت و زندگینامۀ خودنوشتش در 1948م انتشار یافت.

مآخذ

CE, 6th edition; EA, 2006; EB, 2008; ME, 2008.
بخش مفاهیم جدید و عناوین ویژه