استرنگ

اِسترَنگ \ [e]st[e]rang\ ، جِیمز جِسی (1813-1856م/ 1228-1272ق)، از پیروان جوزف اسمیث، بنیادگذار جامعۀ مُرمُن (کلیسایِ عیسى مسیحِ قدیسانِ متأخر) در آمریکا که پس از مرگ او انشعاب کرد و فرقه‌ای خاص در درون این جامعه پدید آورد. 
استرنگ در ایالت نیویورک زاده شد. او که وکیل، آموزگار و روزنامه‌نگار بود، پس از تشکیل کلیسای مرمن، به این آیین گروید و جزو مشایخ این کلیسا شد (1844م). در همان سال، جوزف اسمیث، رهبر جامعه، با سوءقصدی به قتل رسید و بحث بر سر جانشینی او بالا گرفت. استرنگ خود را «نهان‌بین، آشکارکنندۀ حقایق و پیامبر» آیین مرمنی خواند و مدعی رهبری شد، اما او را از جامعۀ مرمنها اخراج کردند. 
استرنگ از پای ننشست، پیروان خود را گرد آورد و مهاجرنشینی در جزیرۀ بیوِر در دریاچۀ میشیگان برپا ساخت. او با عنوان «شاه جِیمز یکم» تاج‌گذاری کرد و با خودکامگی بر پیروانش فرمان راند. او همچنین ادعا کرد که با کمک فرشته‌ای، «کتاب قانون پروردگار»، از «الواح زرینِ» صندوق عهد، را ترجمه کرده است. سپس ادعا کرد که «الواحِ لابان» (الواح سفید) به او وحی شده، و تعدد زوجات را مجاز دانست. او را چند بار به دادگاه کشاندند، ولی با موفقیت از خود دفاع کرد تا سرانجام، دو تن از هواداران پیشینش او را به قتل رساندند. استرنگ در این زمان حدود 000‘5 تن پیرو داشت. پس از مرگ او، پیروانش پراکنده شدند و فرقه‌اش سرانجام از میان رفت. 

مآخذ

CE, 6th edition; EA, 2006 (under «Beaver Island»); EB, 2008; ME, 2005.
بخش ادیان، اساطیر و عرفان