استانگنلیوس

اِستانگنِلیوس \ [e]stā[n]gneliyus\ ، اِریک یوهان (1793-1823م/ 1207- 1238ق)، شاعر سوئدی. شعرهای او در شمار بهترین اشعار رمانتیک ادبیات سوئدی است. 
او در جزیرۀ اولاند در جنوب شرقی سوئد زاده شد و بیشتر زندگی کوتاهش را همان‌جا گذراند. نزد آموزگاران خصوصی، و با بهره‌گیری از کتابخانۀ پدرش که کشیش بود، درس خواند و سپس، کوتاه‌زمانی در دانشگاه لوند به تحصیل الٰهیات پرداخت. پس از آن در دانشگاه اوپسالا حقوق خواند و در 1815م در استکهلم کارمند دولت شد. او که دچار بیماری قلبی بود، برای تسکین درد به افیون و الکل روی آورد و خیلی زود، در 30 سالگی، از پا درآمد؛ از این رو، در زمان خود شهرتی به دست نیاورد. 
استانگنلیوس شعرهای بسیار سرود، اما تنها شماری از آنها در زمان حیاتش منتشر شد، و بقیه در طول سدۀ 19م به چاپ رسید. تأثیر شاتوبْریان و رمانتیسم آلمانی در شعرهای وی آشکار است. او هم در شعر تغزلی و هم در شعر روایی استاد بود. اشعار او چند دسته‌اند: حماسی، مانند «ولادیمیر بزرگ» (1817م)، که توصیف استادانه‌ای است از پیروزی مسیحیت در روسیه در پایان سدۀ 10م؛ نمایشنامه به شعر، مانند «شهیدان» (1821م) و تراژدی باکانتِرنا (1822م)؛ و مجموعه‌های شعر، مانند «سوسنها در شارون» (1821م)، که مجموعه‌ای از شعرهای غناییِ دینی است. «مجموعۀ آثار» او که دربر گیرندۀ اشعار چاپ‌نشدۀ بسیاری بود، از 1824 تا 1826م، کوتاه‌زمانی پس از مرگش، منتشر شد. 
هم زندگی و هم آثار استانگنلیوس نمایانگر کشمکشی درونی میان احساسات شهوانی نیرومند و اندیشه‌های دینی بسیار پارسایانه است. در میان اشعار آغازینش، شعرهای غنایی پراحساس و شهوانی نیز وجود دارد. از زندگی او چیز زیادی دانسته نیست و حتى دربارۀ زمان سروده شدن بیشتر آثارش هم نمی‌توان مطمئن بود. او یکی از درخشان‌ترین و نیز غیرعادی‌ترین شاعران رمانتیک سوئد است. 

مآخذ

EA, 2006; EB, 2008; GLE.
بخش ادبیات جهان