استاکتن

اِستاکتِن \ [e]stākte(o)n\ ، شـهـر و مـرکـز شهـرستـان سَن اواکین (از 1850م) در مرکز ایالت کالیفرنیا در ایالات متحدۀ آمریکا. این شهر با 6 متر میانگین ارتفاع از سطح دریا، در محل تلاقی رودهای کَلِوِرِس (کالاوِراس) و سن اواکین، و در 132 کیلومتری شرق سان‌فرانسیسکو واقع است. 
این شهر از غرب به‌واسطۀ کانالی به طول 126 کم‍ به خلیج سان‌فرانسیسکو متصل می‌شود و مهم‌ترین بندر داخلی ایالت به‌شمار می‌آید. 
جایی که امروزه شهر استاکتن در آن قرار دارد، از زمینهایی است که در 1843م از سوی مکزیک به سروان چارلز وِبِر واگذار شد و او این شهر را، نخست با نام تولیبِرگ، در1847م بنیاد گذارد. تولیبرگ که در آغازِ بخش قابل کشتی‌رانی رود سن اواکین قرار داشت، در دورۀ «تب طلا» در 1849م، مرکز تأمین نیازهای جویندگان طلا شد و به سرعت رشد کرد. این شهر پس از آتش‌سوزی ویرانگر 1850م، از نو طراحی شد و به یادبود دریادار رابرت استاکتن که در 1846م برای نخستین‌بار ادعای مالکیت ایالات متحده بر کالیفرنیا را مطرح کرد، به‌طور رسمی به استاکتن تغییر نام یافت. 
استاکتن به سبب احداث شبکۀ آبیاری و اتصال به راه‌آهن پاسیفیک مرکزی در 1869م، مرکز بازرگانی درۀ سن‌اواکین شد و توسعه یافت. کانال عمیق رود سن اواکین، که ساخت آن در 1933م به پایان رسید، این شهر را به صورت بندری مهم و یکی از مراکز تدارکات نظامی ایالات متحده در اقیانوس آرام درآورده است. اقتصاد این شهر که بر پایۀ کشاورزی شکل گرفته، پس از جنگ جهانی دوم با توسعۀ سریع صنایع متنوع آن نیرومندتر شده است. از تولیدات صنعتی این شهر می‌توان شیشه‌های چندلایه، ماشین‌آلات، ماشینهای راه‌سازی، مصالح ساختمانی، لوازم برقی، مصنوعات چوبی، لوله‌های سیمانی و آزبست (پنبۀ نسوز) را نام برد. 
دانشگاه پاسیفیک، که در 1851م در سن‌هوزه (سان خوسه) گشایش یافت، در 1924م به استاکتن منتقل شد و مدرسۀ عالی هامفریز در1896م، و مدرسۀ عالی سن اواکین دلتا در1935م در این شهر افتتاح شد. استاکتن دارای موزه‌های تاریخ و هنر است. 
جمع‍‌ (برآورد 2005م): ح 000‘ 287 تن. 

مآخذ

EA, 2006; EB, 2008; ME, 2008; MEL.
بخش جغرافیا