اروپا، جامعه اقتصادی

اُروپا، جامِعۀ اِقْتِصادی [ jāmeʾe(a)- ye eqtesādī-ye orūpā]  ، یا جامعۀ اقتصادی اروپایی، نیز به‌طور غیررسمی معروف به بازار مشترک، سازمانی که در 1957م/ 1336ش با امضای پیمانی میان آلمان غربی (آلمان کنونی)، ایتالیا، بلژیک، فرانسه، لوکزامبورگ و هلند بنیاد گذارده شد. جامعۀ اقتصادی اروپا مهم‌ترین سازمان در میان 3 سازمانی بود که در 1967م به یکدیگر پیوستند و جامعۀ اروپا (ه‍ م) را پدید آوردند. هدف نهایی جامعۀ اقتصادی اروپا یکپارچگی اقتصادی کشورهای عضو بود که سرانجام به یکپارچگی سیاسی آنها می‌انجامید. این سازمان برای جابه‌جایی آزاد نیروی کار و سرمایه، برچیدن تراستها و کارتلها، و پدید آوردن سیاستهایی مشترک و دوجانبه دربارۀ نیروی کار، تأمین اجتماعی، کشاورزی، ترابری و بازرگانی خارجی میان کشورهای عضو تلاش می‌کرد.
در 1958م انگلستان پیشنهاد کرد که بازار مشترک گسترش یابد و به منطقۀ بازرگانی آزادی میان دو سوی اقیانوس اطلس تبدیل شود. پس از آنکه این پیشنهاد از سوی فرانسه وتو شد، انگلستان شکل گرفتن انجمن بازرگانی آزاد اروپا (اِفْتا) را طرح‌ریزی کرد و برخی‌از دیگرکشورهای اروپایی‌که عضو بازار مشترک‌نبودند،به‌این‌انجمن پیوستند. بازارمشترک و افتا از 1973م گفت‌وگو بر سر رشته‌ای از موافقت‌نامه‌ها را آغاز کردند که یکسان شدن سیاستهای اقتصادی دو سازمان را در بسیاری از زمینه‌ها تضمین می‌کرد و تا1995م همۀ کشورهای عضو افتا، جز 4 کشور، از این سازمان جدا شدند و به اتحادیۀ اروپا پیوستند.
یکی از نخستین دستاوردهای مهم جامعۀ اقتصادی اروپا برقراری سطح قیمت یکسان برای محصولات کشاورزی در 1962م بود. در 1968م، تعرفه‌های داخلی (تعرفه‌های وضع شده برای بازرگانی میان کشورهای عضو) از میان برداشته، و تعرفۀ خارجی مشترکی تعیین شد.    (191)