آرنیوس، نظریه

آرِنیوس، نَظَریّه [nazariyye(a)-ye āreniyūs]، نظریه‌ای که اسوانته آرنیوس، دانشمند سوئدی در 1887م/ 1304ق مطرح کرد. بر اساس این نظریه، اسیدها موادی هستند که در آب به صورت اتمها یا مولکولهایی دارای بارالکتریکی (یون) درمی‌آیند که یکی از آنها یون هیدروژن (H+) است؛ همچنین بازها در آب یونیده می‌شوند و یونهای هیدروکسید (OH-) به وجود می‌آورند. اکنون مشخص شده است که یون هیدروژن نمی‌تواند به تنهایی در محلولهای آبی وجود داشته باشد، بلکه همراه با یک مولکول آب، یون هیدرونیُم (H3O+) را می‌سازد؛ اما هنوز هم در عمل یون هیدرونیم طبق روال پیشین به صورت یون هیدروژن نشان داده می‌شود. 
رفتار اسیدی بسیاری از اسیدهای معروف مانند سولفوریک، هیدروکلریک، نیتریک و استیک اسید، و خصوصیات بازی هیدروکسیدهـای مشهـوری همچـون سـدیـم، پتـاسیم و کلسیم ـ هیدروکسید، برحسب توانایی آنها، به ترتیب در ایجاد یونهای هیدروژن و هیدروکسید در محلول، تعیین می‌شود. علاوه بر این، این‌گونه اسیدها و بازها را می‌توان بر اساس میزان تولید یون هیدروژن و یا یون هیدروکسید در محلول، به اسیدها و بازهای قوی یا ضعیف دسته‌بندی کرد. 
واکنش میان اسید و باز به تشکیل نمک و آب می‌انجامد که این آب نتیجۀ ترکیب یک یون هیدروژن و یک یون هیدروکسید است.     (195)