آرنلد برشایی

آرْنُلْدِ برِشایی [ārnold-e brešāyī] (در ایتالیایی: آرنالْدو دا برِشّا) (ح 1100-1155م/ 493-550 ق)، مصلح مذهبی تندرو که انتقادات‌صریحش از تمول و فساد کشیشان و مخالفت مجدانه‌اش با قدرت دنیوی پاپها شهرت یافته است. او در1137م در شورشی بر ضد اسقف مانفرِد در برشا که خود سرپرستی صومعۀ آن را برعهده داشت، شرکت کرد. توصیه‌های او برای اصلاح روحانیان و پایان دادن به قدرتهای دنیوی کلیسا باعث شد که وی در 1139م به دستور پاپ اینوکِنتیوس دوم به جرم تفرقه‌افکنی محکوم شود. 
آرنلد از ایتالیا تبعید شد و به فرانسه رفت و از هواخواهان الاهی‌دان و فیلسوف مشهور،پیِر آبِلار شد. اینان هردو در 1141م بر اثر اعمال‌نفوذ قدیس بِرنار کلِروُیی،در شورای‌سانْس به ارتداد محکوم شدند. با وجود آنکه آبلار پس‌از مدتی تسلیم شد، آرنلد در پاریس سرسختانه به تعلیمات خویش ادامه داد تا اینکه به سبب پافشاری قدیس برنار، به فرمان لوئی هفتم تبعید شد. آرنلد نخست به زوریخ، و سپس به پاساو گریخت. او در این شهر از حمایت کاردینال گویدو برخوردار شد و به وساطت او، در سپتامبر 1145 با پاپ ائوگِنیوس سوم در ویتِربو واقع در ایالات پاپی مصالحه کرد. 
ائوگنیوس آرنلد را برای توبه به زیارت رم فرستاد. او به سرعت با شورشیان متحد شد و خطابه‌های خود را بر ضد پاپ و کاردینالها از سر گرفت و در ژوئیۀ 1148 تکفیر شد. تحریکات آرنلد برای اصلاح کلیسا به شورشی که بر ضد حکومت دنیوی پاپ آغاز شده بود، حیات تازه‌ای بخشید. او در اندک زمانی در میان اهالی رُم نفوذ فراوان یافت و برای ثبات استقلال تازه به‌دست آمدۀ شهروندان رمی تلاش کرد. 
پاپ هادریانوس چهارم در 1155م رم را تحریم کرد و از شهروندان آن خواست که آرنلد را تحویل دهند. سنا تسلیم شد، جمهوری سقوط کرد و حکومت‌پاپها دوباره برقرار شد. آرنلد که فرار کرده بود، به دست نیروهای امپراتور مقدس روم، فریدریش (فردریک) بارباروسا که در آن‌زمان برای تاج‌گذاری خود به رم آمده بود،دستگیر شد. آرنلد در دادگاهی‌کلیسایی محاکمه شد؛ به اتهام ارتداد محکوم، و نزد امپراتور فرستاده شد تا اعدام گردد. او را به دار آویختند، جسدش را سوزاندند و خاکسترش را در رودخانۀ تیبِر ریختند. 

آرنلد طبیعتی ریاضت‌کش و شیوۀ زندگی زاهدانه‌ای داشت. پیروانش که به آرنلدیها مشهورند، به ناسازگاری میان نیروی روحانی و داراییهای مادی اعتقاد داشتند و با هرگونه قدرت دنیوی کلیسامخالفت می‌ورزیدند. آنها در1184م در انجمن دینیِ وِرونا، در جمهوری ونیز محکوم شدند.     (193)