ارلی

اُرْلِی [orley]، برنارد وان (1492؟- 1542م/ 897؟- 949ق)، نقاش فلانْدْری که موضوعهای دینی و چهره‌سازی را برای کار خود انتخاب کرده بود و نیز طراحی نقش قالی می‌کرد.

وی فرزند والنتین وان ارلی نقاش بود و در 1515م به خدمت مارگریتِ اتریش، نایب‌السلطنۀ هلند درآمد که 3 سال بعد او را نقاش دربار خود ساخت. آلبرِشت دورِر، نقاش آلمانی در 1521م چهرۀ او را نقاشی کرد. نخستین اثر مهم ارلی (ح 1512م) نقاشی‌ای سه لته‌ای برای محجر محراب از چهره‌های متى و تومای قدیس بود که لتۀ میانی آن اکنون در موزۀ تاریخ هنر وین، و دولتۀ جانبی در موزه‌های سلطنتی هنرهای زیبای بروکسل نگهداری می‌شود. ارلی از 1516 تا 1522م شیوۀ یان مابوز را سرمشق کار خود قرار داد، ولی بعداً تحت تأثیر رافائل که طراحیهایش برای نقش قالی از سالها پیش در بروکسل بود، قرار گرفت. نفوذ این دو در نقاشی محجر محراب با عنوان «صبر ایوب» (1521) که اکنون در موزه‌های سلطنتی هنرهای زیبای بروکسل جای دارد، نمایان است. از چهره‌سازیهای ارلی تنها چهرۀ یوریس وان زِله (موزه‌های سلطنتی هنرهای زیبای بروکسل) است که با تاریخ (1519م) و امضا باقی مانده است.

نقش قالیهایی که به وسیلۀ ارلی طراحی شده‌اند، عبارت‌اند از «شکارهای ماکسیمیلیان» (لوور) و «پیروزی پاویا» (ناپل). نقاشیهای او در آمریکا اینهاست: پردۀ معروف «مریم عذرا و کودک با فرشتگان» (موزۀ هنر متروپالیتن، نیویورک) و پرده‌هایی در «نگارخانۀ ملی هنر» در شهر واشینگتن.    (119)