آندره، تور

آنْدْره، تور (1885-1947 م)، اسلام‌شناس لوتری مذهب، سوئدی، استاد الهیات و اسقف شهر لینكوپینگ در جنوب غربی استكهلم.

زندگی‌نامه

آندره در ونا دیده به جهان گشود و در استكهلم درگذشت. تحصیلات عالی خود را در دانشگاه اوپسالا (شهری در شمال باختری استكهلم) به پایان برد و در 1927 م به استادی رشتۀ الهیات دانشگاه استكهلم برگزیده شد و پس از چندی در 1929 استاد دانشگاه اوپسالا شد. وی كه خود یك روحانی ‌بلندپایه و آگاه به معارف مسیحیت بود، پژوهشهایی دربارۀ اسلام، زندگی حضرت محمد (ص) و عرفان اسلامی انجام داد و نكات نسبتاً تازه‌ای در این زمینه‌ها بر دانسته‌های پیشین افزود (تقی‌‌زاده، 9).

آثـار

آندره حاصل تحقیقات خود را در كتابها و مقالاتی چند منتشر كرده است كه اهم آنها به شرح زیر است:

الف ـ كتابها

1. «گفتارهایی دربارۀ كلیساهای نسطوریان در حیره و یمن و تأثیرات آنها در اسلام»، استكهلم، 1926 م (عقیقی‌، 3 / 895)؛ 2. «زندگی و آیین محمد» كه پژوهشی است دربارۀ زندگی پیامبر اسلام از كودكی تا پایان حیات. این كتاب دارای 7 فصل است: عربستان در زمان پیامبر، كودكی پیامبر تا بعثت او، پیام دینی پیامبر، آیین و حقیقت وحی محمدی، درگیری با قریش، فرمانروایی در مدینه و شخصیت پیامبر. این اثر در 1932 م به آلمانی و در 1934 م به‌ایتالیایی ترجمه شد (عقیقی، 3 / 895)، و در ژوئیۀ 1933 م، فصل چهارم آن كه توسط پرفسور ارتور جفری به انگلیسی برگردانده شده بود، در مجلۀ «جهان اسلام» به چاپ رسید. در 1936 م همۀ كتاب از روی ترجمۀ آلمانی آن به انگلیسی‌ترجمه شد و در نیویورك به چاپ رسید. این ترجمه همراه تجدیدنظرهایی در 1955 م و 1960 م در آمریكا تجدید چاپ شد. 3. «صوفیان مسلمان»، كتابی است دربارۀ مشایخ صوفیه كه هلمهارت كانوس كرده ترجمۀ آلمانی آن را در 1960 م در اشتوتگارت منتشر كرد. او در مقدمۀ این كتاب اشاره می‌‌كند كه هلموت ریتر (1892-1971 م)، اسلام‌شناس آلمانی ‌در كتابی كه به نام «دریای جان» درباره افكار عطار نیشابوری و نقد آثار او نوشته، از این كتاب آندره استفاده برده است (ص5).

ب ـ مقالات

1. «قصص مربوط به بعثت محمد»؛ 2. «كلمات قصار مشایخ صوفیه»؛ 3. «زهد و رهبانیت، مسألۀ رابطۀ مسیحیت و اسلامی» (این مقاله در نشریۀ «جهان شرق» كه به‌عنوان بزرگداشت خاورشناس سوئدی، كارل ویلهلم زترستین (1866-1953 م) منتشر شد، به چاپ رسیده است. 4. «محمد» (پیرسون، I / 54, 72, 75,99).

مآخذ

تقی‌زاده‌، حسن، «تحقیقات علمای مغرب در باب ممالك شرقی»، مجلۀ دانشكدۀ ادبیات دانشگاه تهران، س 3، شم‍ 4، تیر 1335 ش؛ عقیقی، المستشرقون؛ نیز:

Andrae, Tor, Islamische Mystiker, translated by H. Kanus-Credé, W. Kohlhammer Verlag, Stuttgardt, 1960; d; Mohammed, the Man and his Faith, translated (from German) by Theophil Menzel, Harper and Row, New York, 1960; Grand Larousse Encyclopedique; Pearson, J. D., Index Islamicus, 1906-1955, London, 1979.

مجدالدین کیوانی