اخبار

فرشاد مومنی: هدف كودتا زمینگیر كردن بنیه تولیدی كشور و ناممكن كردن توسعه بود

نشست «بیم‌ها و امیدها در جهانی پرمخاطره» با سخنرانی فرشاد مومنی، استاد دانشگاه علامه طباطبایی و مدیر موسسه دین و اقتصاد، اخیرا در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد. مومنی محور بحث خود را «اقتصاد مبتنی بر دانایی» قرار داده و گفت از آنجا كه عنصر كلیدی توضیح‌دهنده وضع موجود، عنصری فرهنگی و اندیشه‌ای است تا زمانی كه ما گرفتاری‌های خود را در ساحت اندیشه نتوانیم حل و فصل كنیم، نخواهیم توانست در عمل كاری در عرصه اقتصاد به جلو ببریم. وی ادامه داد اگر به تولید به مثابه یك نظام حیات جمعی نگاه كنید یعنی عنصر گوهری در این تولید محوری، مجال دادن به خلاقیت است و فرقی نمی‌كند كه این خلاقیت در عرصه اندیشه باشد یا سیاست یا ترتیبات اجتماعی یا در بنگاه‌های تولیدی زیرا زیرسیستم‌های اجتماعی آیینه یكدیگرند و قانون حاكم بر آنها نیز قانون ظروف مرتبطه است.

از جمله تحولات مهمی که طی یکسال گذشته در کشور قابل رصد است این است که فضای به نسبت بازتر و مهیاتری فراهم شده که در آن دانشگاهیان علاوه بر امیدواری به آینده کشور، تمایل بیشتری برای استفاده از ظرفیت‌های علمی در زمینه حل و فصل مسائل جامعه پیدا کرده‌اند؛ اما با کمال تأسف این تمایل و ظرفیت به اندازه کافی مورد توجه قرار نمی‌گیرد؛ یا اینکه کسانی وجود دارند که از مشاهده این واقعیت خشنود نیستند!

محسن آزموده/ دكتر فرشاد مومنی، اقتصاددان نهادگرا در حاشیه گفت‌وگوی حاضر میان دو شكل از دخالت دولت در اقتصاد تمایز می‌گذارد: نخست نقش حاكمیتی دولت و دوم تصدی‌گری و معتقد است آن شیوه‌یی از حضور دولت در اقتصاد كه مد نظر شهید آیت‌الله دكتر بهشتی بود، شیوه اول است، به عبارت روشن‌تر دكتر مومنی تمام تاكیدات شهید بهشتی در آثاری چون بانكداری، ربا و قوانین مالی در اسلام درباره نقش پررنگ دولت در نظارت بر اقتصاد و در اختیار گرفتن سرمایه‌های بزرگ را از این منظر تفسیر می‌كند و می‌گوید در مقام مقایسه اندیشه‌های اقتصادی شهید بهشتی به اقتصاددانان نهادگرا نزدیك‌تر بود. در آستانه سی و سومین سالگرد هفتم تیر با این استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی كه خود از شاگردان مستقیم آیت‌الله بهشتی بوده درباره دیدگاه‌های نظری دكتر بهشتی به ویژه در زمینه عدالت اجتماعی گفت‌وگویی صورت دادم.