اخبار

پس از فتح تهران توسط مشروطه‌خواهان در روز 24 تیرماه سال 1288 هجری شمسی و پناهنده شدن محمدعلی شاه قاجار به سفارت روسیه و خلع از سلطنت، فرزند ارشد او سلطان احمد میرزا (۲ بهمن ۱۲۷۵تبریز- ۸ اسفند ۱۳۰۸ پاریس) دوازده سال بیشتر نداشت، پادشاه مخلوع و همسرش ملکه جهان، هر دو علاقه شدیدی به این شاهزاده جوان که تحت اختیارات قانون اساسی می‌بایست جانشین پدر گردد، داشتند.

مهاجرت برای کسب علم و دانش از جمله پدیده هایی است که ریشۀ کهن تاریخی دارد. حتی در ادوار بسیار دور و متقدم نیز همواره کسانی بودند که به هر دلیل نظیر نبودن امکانات در محل زندگی شان یا پایین بودن سطح اطلاعات صاحبان فن و مدرسان موجود، برای فراگیری حرفه و فن علوم عملی یا نظری از جایی به جای دیگر می رفته اند. پس از رواج کاغذ و متداول شدن آموزش مکتوب، رفتن از روستایی به روستای دیگر، از روستا به شهر، یا از شهری به شهر دیگر و از کشوری به کشور دیگر برای کسب علم متداول، یکی از صور مهاجرت بوده است که می توان آن را مهاجرت علمی نامید.

در شمالی‌ترین نقطه سعدآباد نرسیده به كاخ سبز رضاشاه منطقه‌ای ممنوعه قرار دارد. پله‌هایی قدیمی منتهی می‌شوند به بنایی آجری كه بر ارتفاعات سعدآباد قرار گرفته است. اینجا كوشك احمدشاهی است؛تنها بنای مجموعه سعدآباد كه از دوران قاجار باقی مانده است. تا چند سال پیش این منطقه نظامی بود اما چند سالی است كه میراث فرهنگی این بنا را در اختیار گرفته است. عبور از چند سازه فلزی كه به طور نامنظمی راه ورود به پله‌های منتهی به بنا را مسدود كرده و نوار قرمزرنگی كه ظاهری و شكلی به دو درخت بسته شده تا از ورود بازدید‌كنندگان به محدوده كوشك احمدشاهی جلوگیری كنند، ما را می‌رساند به دریچه كوچكی كه در حصار بنا ایجاد شده و راه را به محوطه اطراف این بنای تاریخی باز می‌كند.

داستان قاجارها در تاریخ ایران، داستان عجیبی است. شاید این عجیب‌بودن بیش از آن‌که محصول خواست قاجارها باشد، به شرایط جغرافیایی ایران بازگردد. بخش مهمی از اتفاقات پیرامون این خاندان در تابستان به وقوع پیوسته است. همان‌گونه که در 14 مرداد 1285 فرمان مشروطیت توسط مظفرالدین‌شاه امضا شد، در 18 مرداد 1288 نیز احمد میرزا در 13 سالگی به پادشاهی برگزیده شد و به جای پدر خویش محمدعلی شاه نشست. شاید این مساله از سوی دیگر به مشروطه بازگردد که در میانه تابستان اکثر اتفاقات مهم آن رخ داد اما هر چه بود زمانی که استبداد صغیر به پایان خویش رسید، محمدعلی‌شاه محترمانه و با تعیین مقرری از ایران به روسیه فرستاده شد و فرزند 13 ساله‌اش را بر تخت نشاندند.

مجلس شورای ملی در ۱۹ خرداد ۱۳۰۲ شمسی شاهد یکی از نقش‌آفرینی‌های جدی و مهم آیت‌الله سید حسن مدرس بود. روزی که مدرس، میرزا حسن خان مستوفی الممالک یکی از آخرین نخست‌وزیران قاجاریه در زمان احمدشاه قاجار را به استیضاح کشاند و آخرین دفاعیات نخست‌وزیر و محمدعلی فروغی وزیر خارجه نتوانست دولت را حفظ کند.