گناه دروغ / کاظم موسوی بجنوردی

1392/4/15 ۱۱:۰۴

اگر سایه شوم دروغ بر جامعه مسلط شود همه چیز رو به تباهی خواهد رفت و چاره‌ای جز قطع همه عناصر دروغ نخواهد بود. اسلام دروغ را از گناهان کبیره دانسته است و در ساختار ارزشی اخلاق نیز دروغ به مثابه تباهی و فساد وحشتناک است. در فرهنگ ایرانی دروغ از گناهانی است که نباید از آن گذشت و دروغگو را باید به اشد مجازات تنبیه نمود.

اگر سایه شوم دروغ بر جامعه مسلط شود همه چیز رو به تباهی خواهد رفت و چاره‌ای جز قطع همه عناصر دروغ نخواهد بود. اسلام دروغ را از گناهان کبیره دانسته است و در ساختار ارزشی اخلاق نیز دروغ به مثابه تباهی و فساد وحشتناک است. در فرهنگ ایرانی دروغ از گناهانی است که نباید از آن گذشت و دروغگو را باید به اشد مجازات تنبیه نمود. داریوش بزرگ ملت را از دشمن و سال بد و دروغ برحذر داشته و این سه عامل را از مهمترین عوامل تخریب کشور دانسته است. دروغگو را باید تحقیر کرد، باید طردش نمود، دروغگو باید متوجه شود که دروغ نه فقط او را کمک نمی‌کند که او را از هر جهت بی‌حیثیت می‌کند و طبعاً نفعی برای او متصور نمی‌باشد. دروغ خود حاصل ضعف و ناتوانی و رذالت است. فرد شریف و قوی به دروغ متوسل نمی‌شود. فرهنگ ریا و دروغ مخرب جامعه و مخرب اعتماد افراد به یکدیگر است. آنچه در روابط بین یک انسان با انسان دیگر از اهمیت زیاد برخوردار است اعتماد به صدق گفتار است. این اعتماد است که روندهای بعدی تعامل هر یک با دیگری و با جامعه را سامان می‌دهد. اگر بر صدق گفتار خدشه‌ وارد شود مردم به چه چیزی می‌توانند تکیه داشته باشند؟ دروغ آفتی است که تباهی و ویرانی را به دنبال دارد و باید در هر حال از افراد درغگو برحذر بود و مخصوصاً نباید به افراد دروغگو مسؤولیت داد. چنانچه دروغگویان قدرت بگیرند شعاع تخریبشان صدها برابر افزایش می‌یابد. دادن قدرت و مسئولیت به دروغگو زائیده بیماری جامعه‌ای است که چنین اجازه‌ای را صادر کرده است. این بیماری را باید شناخت و به معالجه آن تن داد. دروغگویان باید ذلیل و فروافتاده باشند. دستشان را نباید گرفت. اینان فاسدند و همه چیز را به فساد می‌کشانند. مبارزه با دروغ شرایط خاص خود را می‌طلبد. نخست باید گفت که مبارزه در هر زمینه‌ای باید شفاف باشد و در متنی از صداقت پرورده گردد. مبارزه خود یک ارزش است. ارزش آن بسته به هدفی است که مبارزه به خاطر آن انجام گرفته است. به ویژه مبارزه برای دست‌یابی به عدالت و آزادی از مقدسترین اعمالی است که برخی از انسانها بدان دست می‌یابند و آب تقدیس بر تن و روحشان می‌افشانند که عطر آن معنویت و اخلاق را نوید می‌دهد. مبارزین بُعْد نجومی با فرهنگ سوداگری دارند و از دیدن آشفتگی خانواده‌ها وزنها و بچه‌ها برمی‌آشوبند و ... در هر حال، در مبارزه با دروغ باید توجه داشت که این مبارزه یک عمل صالح است. مانند مبارزه با ستمکاران و یا مبارزه با هر آفت دیگری است که مسلماً آفت دروغ برای تهدید جامعه از هر آفت دیگری خطرناکتر است. زیرا همین دروغ است که تعامل را که عامل اصلی سازندگی و رشد دانائی انسان است بی‌خاصیت کرده و آن را به بی‌اعتمادی و تنافر بین انسانها تبدیل می‌کند. در جامعه‌ای که دروغ در آن رواج دارد شارلاتانها میدان عمل پیدا می‌کنند و هر یک بر اسب چوبین دروغ سوار است و مشغول افشاندن تخم ریا و تباهی.