1393/8/25 ۰۸:۴۱
پروفسور مایکل آلن گلسپی فیلسوف برجسته امریکایی و استاد دانشگاه دوک معتقد است موفقیت دولت‌ها در عصر مدرن بدون تولید علم و معرفت در دانشگاه‌ها میسر نبوده است. دانشگاه به عنوان یک نهاد آموزشی و تحقیقاتی نقش مهمی در حفظ، گسترش و ابداع معارف و علوم بشری ایفا کرده است. بر همین اساس این نهاد نقش مهمی در توسعه یافتگی جوامع از منظرهای گوناگون ایفا کرده و می‌کند. جوامع مدرن از دانشگاه‌های کارآمد و تراز اول برخوردار هستند و نوعی رابطه مستقیم میان توسعه یافتگی جوامع از لحاظ فکری با توسعه یافتگی دانشگاه‌ها وجود داشته و دارد.
جواد حیران‌نیا / پروفسور مایکل آلن گلسپی فیلسوف برجسته امریکایی و استاد دانشگاه دوک معتقد است موفقیت دولت‌ها در عصر مدرن بدون تولید علم و معرفت در دانشگاه‌ها میسر نبوده است. دانشگاه به عنوان یک نهاد آموزشی و تحقیقاتی نقش مهمی در حفظ، گسترش و ابداع معارف و علوم بشری ایفا کرده است. بر همین اساس این نهاد نقش مهمی در توسعه یافتگی جوامع از منظرهای گوناگون ایفا کرده و می‌کند. جوامع مدرن از دانشگاه‌های کارآمد و تراز اول برخوردار هستند و نوعی رابطه مستقیم میان توسعه یافتگی جوامع از لحاظ فکری با توسعه یافتگی دانشگاه‌ها وجود داشته و دارد. برای بررسی «نقش دانشگاه در توسعه یافتگی فکری جوامع» گفت‌و‌گویی با پروفسور مایکل آلن گلسپی فیلسوف امریکایی و استاد دانشگاه دوک انجام داده‌ایم که از نظر می‌گذرد. حوزه‌های تخصصی او فلسفه سیاسی، فلسفه قاره‌ای مدرن و تاریخ فلسفه سیاسی است. وی همچنین در حوزه‌های نظریه‌های سیاسی، ایده‌آلیسم آلمانی و اگزیستانسیالیسم صاحبنظر است. گلسپی صاحب آثار و کتاب‌های بسیاری در حوزه فلسفه و اندیشه سیاسی است. «هگل»، «هایدگر»، «بنیان تاریخ» و «نیهیلیسم قبل از نیچه» از جمله کتاب‌های اوست.
***
پروفسور آلن گلسپی، اهمیت علوم انسانی برای جوامع در عصر مدرن چیست و در این میان دانشگاه چه نقشی در توسعه و گسترش علوم انسانی ایفا کرد؟
در ابتدا باید توجه داشت که هدف اصلی دانشگاه حفظ، تفسیر و به وجود آوردن دانش و معرفت است. در طول تاریخ، تأکید بر این سه مقوله متفاوت بوده است. به طور اساسی، تأکید اصلی دانشگاه بر حفظ و نگهداری از دانش و معرفت موجود به عنوان یک عامل سنت بوده است. در طول رنسانس در اروپا، تأکید بر احیای دانش و معارفی بود که گم شده و مورد غفلت واقع شده بود.
بر این اساس بعد از قرن 16 میلادی، دانشگاه به عنوان ابزاری برای علوم و تحقیقات مدرن درآمد که از رهگذر این علوم و تحقیقات زندگی انسان بهبود یابد و نوع بشر به کامیابی، رفاه و موفقیت برسد.
با اوج گرفتن دوران مدرنیته دانشگاه بر چه مواردی متمرکز شد؟
از اواسط قرن 19 میلادی به بعد، کار بزرگی که دانشگاه انجام داد این بود که سنت‌های ما را مورد تفسیر مجدد قرار داد تا آنها را برای دنیایی که در آن زندگی می‌کنیم کارآمدتر و معنادارتر سازد. در واقع سنت‌ها مورد باز تفسیر قرار گرفتند تا از رهگذر این تفسیر بتوانیم زندگی بهتری در این دنیا داشته باشیم. در واقع، در دنیای علم و تکنولوژی سنت‌ها متناسب با آنها، مورد باز تفسیر قرار می‌گیرند.
آیا این نقش دانشگاه مورد حمایت همگان در یک جامعه اعم از عموم مردم و نظام سیاسی قرار گرفت؟
حمایت عمومی و سیاسی از گسترش و توسعه دانشگاه‌ها به دلیل نقشی است که علم و تکنولوژی در بهبود وضعیت مردم در دنیا ایفا می‌کند. برای نمونه پیشرفت علم در حوزه پزشکی باعث شد تا درد و رنج انسان کاهش یابد. همچنین توسعه و گسترش علم حقوق باعث ایجاد چارچوب‌ها و قوانین حقوقی شد تا از رهگذر آن بتوان در دنیای کنونی زندگی بهتری داشت.
نقش تفسیری دانشگاه بحث‌برانگیز‌ترین نقشی است که دانشگاه داشته است؛ چراکه بر اساس این نقش است که دانشگاه، نظام‌ها و رژیم‌های موجود را با چالش مواجه کرده است. البته این رژیم‌ها همواره برای رسیدن به مقاصد خود سعی کرده‌اند این نقش دانشگاه را در کنترل خود داشته باشند.
چه ساختارهای اجتماعی و سیاسی‌ای معمولاً بیشتر در تلاش‌اند که این نقش تفسیری دانشگاه را سرکوب کنند؟
این موضوع هم در شرق و هم در غرب مصداق دارد. در هر دو سرزمین پاسخ نظام سیاسی خصمانه بوده است و سعی کرده‌اند تا دانشگاه را به کنترل خود درآورند و این نقش دانشگاه را سرکوب کنند. اما این سرکوب با مخالفت‌هایی روبه‌رو شده است و منجر به اعتراض‌هایی شد و چه بسا از رهگذر این سرکوب، اقدامات و کنش‌هایی انقلابی و رادیکال نیز رخ داد. موفقیت دولت‌ها در عصر مدرن بدون تولید علم و معرفت در دانشگاه‌ها میسر نبوده است. بر این اساس بهتر است تا استادان دانشگاه بتوانند حرف خود را بزنند و باعث صیقل اندیشه‌ها شوند تا اینکه منجر به عواملی برای انقلاب شوند.
روزنامه ایران
کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید