آبکار، موزه

آبکار، موزه \mūze-ye ābkār\، موزه‌ای در مجموعۀ کاخ‌موزه‌های سعدآباد. این بنا پیش از انقلاب به کاخ لیلا پهلوی معروف بود و در 1373 ش به موزۀ مینیاتور آبکار بدل شد.
در این موزه، مجموعۀ آثار هنری کلارا آبکار (1294-1375 ش/ 1915-1997 م)، نگارگر معروف اصفهانی و برندۀ گواهینامۀ درجۀ اول مینیاتور از وزارت پیشه و هنر در 1320 ش، نگهداری می‌شود که این آثار را می‌توان به این گروهها تقسیم کرد: تابلوهای نگارگری، تابلوهای نگارگری بازآفرینی‌شده، آثار تذهیب، قلم‌گیریها، گره‌چینی، آثار زیرلاکی یا نقاشی روغنی، طراحی و بازسازی زیورآلات و پارچه و نیز شماری نقشۀ قالی و تابلوهایی به سبک قاجار (افتخاری، 9-15).
برای شکل‌گرفتن این موزه، معماران، مختصرتغییری در فضای داخلی کاخ دادند و اتاقها را به تالار موزه بدل کردند. در محوطۀ موزۀ آبکار، حوضی دایره‌ای‌شکل با فواره‌های زیبا به سبک دورۀ قاجار و چند باغچه احداث شده است. بر دیوار آجری قسمت شرقی موزه روی دو صفحۀ فلزی به رنگ زرد دو یادمان دیده می‌شود؛ یکی تابلوی موزۀ مینیاتور آبکار که با خطوط اسلیمی ظریفی تزیین شده است و دیگری لوح یادبود افتتاح موزه.
موزۀ آبکار شامل 3 تالار و یک انبار کوچک است:
تالار شمارۀ 1: در این تالار آخرین آثار استاد آبکار شامل آثار مینیاتور، تذهیب و نقش گره به نمایش گذاشته شده است.
تالار شمارۀ 2: در این تالار 3 دسته از کارهای هنری کلارا آبکار به نمایش گذاشته شده است؛ الف ـ مجموعه‌ای از نقاشیهای آبرنگ، مستندسازی اشیاء موزۀ مردم‌شناسی و هنرهای تزیینی؛ ب ـ مجموعه‌ای از نقاشیهای زیرلاکی و روغنی؛ ج ـ نمونه‌هایی از تابلوهای مینیاتور استاد.
تالار شمارۀ 3: در این تالار بهترین نمونه‌های آثار کلارا آبکار ازجمله چند نمونۀ مینیاتور روی عاج، و یک نمونۀ تذهیب وجود دارد. همچنین در این تالار نمونه‌هایی از نقش قالی و مینیاتورهایی برگرفته از ادبیات کلاسیک و عرفانی ایرانی همچون لیلی و مجنون، خسرو و شیرین، شیخ صنعان و دختر ترسا، یوسف و زلیخا و جز آنها به نمایش گذاشته شده است («موزۀ آبـکار»، مـوزه‌ها ... ، بش‍ ؛ «مـوزۀ آبـکار»، خانه ... ، بش‍ ؛ سلیمی مؤید، 228).

مآخذ

افتخاری، محمود، «من سرایندۀ سودای دل خویشتنم»، پیمان، تهران، 1375 ش، شم‍ 2؛ سلیمی مؤید، سلیم، سیمای میراث فرهنگی تهران، تهران، 1381ش؛ «موزۀ آبکار»، خانۀ انسان‌شناسی ایران (مل‍‌‌ )؛ «موزۀ آبکار»، موزه‌های تهران (مل‍‌‌ )؛ نیز:

Allmuseum, www.allmuseums.com/ abkar_museums.html; Anthropology, anthropology.ir/ node/ 988.
شیوا جعفری