اسیج

اسیج \oseyj\، (در انگلیسی؛ در فرانسوی: اُزاژ)، قبیله‌ای از سرخ‌پوستان آمریکای شمالی. زبان اسیجها متعلق به شاخۀ دگیها از خانوادۀ زبانهای سویی، و فرهنگشان از فرهنگهای سرخ‌پوستان منطقۀ دشتهای بزرگ است. نام ازاژ صورت فرانسوی واژاژه است که نام یکی از دو بخش اصلی این قبیله در گذشته بوده است.
قبیلۀ اسیج نیز مانند دیگر قبیله‌های شاخۀ دگیها ــ قبیله‌های اُماها، پُنکا، کانسا و کواپاو ــ از مناطق کرانۀ اقیانوس اطلس به‌سوی غرب مهاجرت کردند و سرانجام در دشتهای گستردۀ میان دو رود میسوری و آرکانزاس (آرکِنسو) ساکن شدند. در آنجا، این 5 قبیله از یکدیگر جدا شدند و اسیجها در روستاهایی در کنار رود اسیج (ه‍ م) اقامت گزیدند. نخستین بار در 1673 م ژاک مارکت، کاوشگر و مبلّغ دینی فرانسوی، در نوشته‌های خود به این قبیله اشاره کرده است. اسیجها مردمانی جنگجو، و غالباً با قبیله‌های سرخ‌پوست پیرامون خود در جنگ بودند، به‌گونه‌ای که دیگر سرخ‌پوستان از آنان می‌ترسیدند. این قبیله در اوایل سدۀ 18 م با فرانسویان بر ضد دیگر قبیله‌ها متحد شد.

در اوایل سدۀ 19 م، به‌سبب هجوم مهاجران سفیدپوست و نیز قبایل سرخ‌پوستی که از مناطق شرق رود میسی‌سیپی رانده شده بودند، اسیجها ناگزیر شدند زمینهای خود را ترک کنند و به قرارگاهی در کانزاس بروند. آنان در آنجا، به‌سبب مقاومت در برابر فرهنگ و سبک زندگی آمریکایی، نگاهها را به خود جلب کردند؛ برای نمونه، به پوشیدن لباسهای سنتی و زندگی در خانه‌های سنتی خود ادامه دادند. پس از جنگ داخلی آمریکا (1861- 1865 م)، دولت ایالات متحده، زیر فشار مهاجران سفیدپوست، زمینهای قرارگاه کانزاس را به‌بهای 9 میلیون دلار فروخت و این پول را در اختیار قبیلۀ اسیج گذاشت تا به جای دیگری بروند. اسیجها زمینی را در اُکلاهُما، به‌مساحت بیش از 600 هزار هکتار، از قبیلۀ چِروکی خریدند و در آن ساکن شدند. در آغاز سدۀ 20 م، در این زمینها منابع نفت و گاز یافت شد و اسیجها که تا پیش از آن هم، به‌سبب مالکیت بر زمینهایشان و نیز دریافت سود سپرده‌ای که نزد دولت ایالات متحده داشتند، از قبیله‌های ثروتمند به شمار می‌رفتند، به ثروتمندترین قبیلۀ سرخ‌پوست آمریکا تبدیل شدند. 
فرهنگ سنتی اسیجها نمونۀ فرهنگ سرخ‌پوستان دشت‌نشین، و آمیزه‌ای از کوچ‌نشینی و یک‌جا‌نشینی بود، یعنی کشاورزی در روستاها و دنبال کردن و شکار گله‌های بوفالوی آمریکایی در دشتها. دیگر شکارهای آنان گوزن، خرس و بیدَستَر (سگ آبی) بود. روستاهای اسیج از خانه‌هایی به‌شکل مستطیل دراز، تشکیل شده 
 بود که پوشش بامشان از حصیر یا پوست بود و به‌صورت نامنظم، پیرامون یک فضای باز مرکزی، ساخته می‌شدند. این فضای باز برای برگزاری آیینهای رقص و نشستهای مشورتی قبیله به کار می‌رفت. آنان در فصل شکار، در چادرهای سرخ‌پوستی اتراق می‌کردند. آیینهای شاعرانۀ اسیجها شایان توجه بود؛ برای نمونه، رسم بازگویی داستان آفرینش جهان برای نوزادان.
جمعیت اسیجها در آغاز سدۀ 19 م، نزدیک به 500‘5 تن بود. در سرشماری 2000 م ایالات متحده، نزدیک به 700‘ 7 تن خود را اسیج خالص، و 200‘8 تن نیز خود را دارای تبار اسیج معرفی کردند. 

مآخذ

Americana, 2006 (under «Osage Indians»); Britannica, 2010; Columbia, 6th edition; Encarta, 2009 (under «Osage (people)»).

بخش اقوام