اسکوئارچونه

اِسکـوئارچونه \ [e]sku[ˀ]ārčone\ ، فـرانچِسکـو (1397- ح 1468م/ 799- ح 872 ق)، نقاش ایتالیایی اوایل دوران نوزایی (رُنسانس). او بیشتر به‌عنوان بنیاد‌گذار سبک پادوایی، و در مقام استاد شماری از نقاشان برجستۀ ایتالیایی اهمیت دارد. 
اسکوئارچونه که گویا در اصل، حرفه‌اش خیاطی و گل‌دوزی بود و به گردآوری آثار هنری نیز دلبستگی داشت، در حدود سال 1429م به نقاشی روی آورد و آن‌‌گونه که از معدود آثار برجا‌مانده‌اش برمی‌آید، نقاشی میان‌مایه بود. او در شهر پادوا مدرسه‌ای برای آموزش نقاشی بنیاد نهاد که احتمالاً قدیمی‌ترین آموزشگاه خصوصی نقاشی به‌شمار می‌آید. به گفتۀ اِسکاردِئونه (منبع اصلی آگاهیهای موجود از زندگی و آثار این هنرمند)، اسکوئارچونه 137 شاگرد داشت. آندرِئا مانتِنیا، جورجو اِسکیاوُنه، کارلو کریوِلّی و مارکو تسوپّو از‌جمله نقاشانی بودند که نزد اسکوئارچونه هنر آموختند یا از او تأثیر پذیرفتند. مدرسۀ او مرکزی برای گسترش ایده‌های نو در نقاشی، همچون انعطاف‌پذیری فرم و ژرفانمایی (پرسپکتیو) خطی، شد که به شکل‌گیری سبک پادوایی یاری رساند؛ از این‌ رو، شاید بتوان به‌تعبیری اسکوئارچونه را بنیاد‌گذار مکتب پادوایی یا سبک پادوایی دانست، هر چند دربارۀ تأثیر خود او بر این سبک تردید وجود دارد.
از میان نقاشیهای بسیاری که در اسناد آن زمان به اسکوئارچونه نسبت داده شده، تنها دو اثر امضاشده برجا مانده است: «مریم عذرا و کودک» (موزۀ دولتی برلین) و یک نقاشی پنج بخشی برای تزیین محراب کلیسا، موسوم به نقاشی محراب لاتسارا (1449-1452م؛ موزۀ پادوا). در هر دو اثر یاد شده تأثیر سبک رنسانسِ آغازینِ هنرمندان فلورانس، به‌ویژه دُناتِلّو (ه‍‌ م)، آشکار است. تنها اثر برجا مانده از سبک دوران پختگی او بخشی است از مجموعه‌ای از دیوارنگاره‌ها در کلیسای سان فرانچِسکو در پادوا (ح 1452- 1466م)، که صحنه‌هایی از زندگی این قدیس را نشان می‌دهند. از این دیوارنگاره‌ها چنین برمی‌آید که اسکوئارچونه یکی از عوامل گسترش سبک رنسانس آغازینِ فلورانسی در پادوا بوده است.

مآخذ

BBEA; CE, 6th edition; CODAA; DA; EA, 2006; EB, 2010; OCA.
بخش هنر و معماری جهان