ارلانگن

اِرْلانْگِن [erlāngen]، شهری در ایالت‌باواریا(بایِرن) واقع‌در جنوب‌آلمان که در محل‌اتصال رودخانه‌های شواباخ و رِگْنیتْس، و در شمال نورنبرگ قرار دارد. این شهر که در سدۀ 8م/ 2ق شکل گرفت، در 1017م از اسقف‌نشین وورتْسْبورگ به اسقف‌نشین بامبِرگ واگذار گردید و در1361م به پادشاه بوهمیا فروخته شد.
ارلانگن در 1398م رسماً شهر شناخته شد و در 1402م به خاندان اشرافی هوئِنْتسولِرْنِ نورنبرگ، و در 1810م به باواریا واگذار شد. این شهر پیشرفت خود را مرهون پناهندگان پرتستان فرانسوی (هوگنوها) است که در 1686م در «ارلانگ مسیحی» که خود در 1824م به ارلانگن پیوست، ساکن شدند. 
ارلانگن به 3 قسمت، یعنی شهر قدیم، شهر جدید و ارلانگ مسیحی تقسیم می‌شود. بناهای مهم این شهر عبارت‌اند از تالار شهر(1731م) و بنای موزه و قصر کهن شهر(1700-1704م) متعلق به خانوادۀ کولْمباخ ـ بایْرویْت که‌امروزه ساختمان اصلی دانشگاه فریدریش ـ آلکساندِرِ ارلانگن ـ نورنبرگ به‌شمار می‌رود. دانشگاه پرتستان که در 1742م توسط مارکْگراف فردریک در بایرویت بنیاد گذارده شد، در 1743م به ارلانگن انتقال یافت. 
تولید دستکش، کلاه و پارچه در این شهر از زمان پناهندگان فرانسوی رواج داشته است. از صنایع امروزی ارلانگن تولید لوازم برقی پزشکی است. این شهر، بندری در کنار آبراهۀ راین ـ ماین ـ دانوب دارد. 
جمع‍‌ (برآورد 2006م): 873‘102 تن.     (138)