امام حسین (ع)، مسجد

امام حسین (ع)، مسجد \masjed-e emām hoseyn\، مسجدی واقع در محلۀ سر‌آسیاب کن.
مسجد امام حسین (ع)، که در گذشته به نام مسجد پایین نامیده می‌شد، در سمت جنوب غربی خیابان پردرخت سرآسیاب، که امروزه به نام شهید مصطفى شعبانی نام‌گذاری شده است، و متصل به بنای حسینیۀ سرآسیاب جای دارد.
نمای بدنۀ خارجی سمت شمال بنای مسجد، که مشرف به خیابان سرآسیاب است، با سنگ سفید 5سانتی‌متری کار شده و به‌صورت دوطبقه دیده می‌شود. درِ ورودی مسجد در سمت شمال شرق آن واقع شده، و درحقیقت از ایوان سمت غرب حسینیه، ورود به مسجد امکان‌پذیر است. نام مسجد بر بالای در ورودی، در قابی کاشی‌کاری‌شده به رنگ فیروزه‌ای، با نقوش اسلیمی، نوشته شده است.
فضای داخلی مسجد با ابعادی حدود 12 × 14 متر، دارای دو ستون در امتداد شمال ـ جنوب است. ازارۀ مسجد تا ارتفاع حدود یک متر با سنگ مرمر سفید که دارای رگه‌های قهوه‌ای است، پوشانده شده، و کف آن نیز با موزاییک فرش شده است. محراب مسجد از بالای سنگ ازاره، کاشی‌کاری شده، و دارای نقوش گل‌و‌بوته و اسلیمی است. در گرداگرد محراب، آیات سورۀ قدر (97) به خطی زیبا، بر روی کاشی فیروزه‌ای، و در قسمت پایین محراب نیز آیات سورۀ فتح (48) در قابی مستطیل‌شکل نوشته شده است. فضای داخلی مسجد دارای نیم‌طبقه‌ای است که به نماز‌گزاران زن اختصاص دارد و پلکان دسترسی به آن در کنار در ورودی مسجد تعبیه شده است. تمامی سطوح داخلی دیوارهای مسجد و زیر سقف آن با اندود گچ، سفید‌کاری شده، و فاقد هر‌گونه تزیین است.
حد‌فاصل میان مسجد امام حسین (ع) و فضای حسینیۀ سر‌آسیاب در ‌و ‌پنجرۀ فلزی یکسره‌ای نصب شده است و هیچ دیواری میان آنها وجود ندارد. در قسمت بالای دیوار، سمت غرب مسجد، تا زیر سقف، پنجره‌هایی فلزی به ارتفاع حدود 80 سانتی‌متر نصب شده است که ضمن تهویۀ هوای داخل مسجد، نور آن را نیز تأمین می‌کنند. سقف مسجد با تیر‌آهن وآجر، به‌صورت مسطح پوشانده شده است.
بنابر‌گفتۀ معتمدان و کهن‌سالان محلۀ سرآسیاب، بنای اولیۀ مسجد پایین که با مصالح خشت‌ و ‌گل ساخته شده، و سقف آن نیز با تیر‌های چوبی‌ و گل و خاک پوشانده شده بود، دارای ابعاد کوچک‌تری نسبت به مسجد فعلی بوده است. در سالهای دهۀ 1350 ش، که اهالی محل تصمیم به تخریب بنای اولیۀ مسجد، و نوسازی آن گرفتند، قسمتهایی از املاک مجاور را خریداری، و ضمیمۀ آن کردند و مسجد کنونی را ساختند. چند سال بعد، دوباره مرمتهایی روی آن انجام دادند و نمـای مسجد را نیز سنگ‌کاری کردند. بنای کنونی مسجد با مصالح آجر، سیمان، آهن و سنگ ساخته شده، و دیرینگی آن به سالهای میانی دهۀ 1350 ش بازمی‌گردد و دارای ویژگی معماری یا هنری خاصی نیست.

مأخذ

تحقیقات میدانی مؤلف.

ناصر پازوکی طرودی