اخبار

نویسنده و پژوهشگر موسیقی، با اشاره به برخورداری ایران از تنوع فرهنگی و اقوامی گوناگون گفت: موسیقی رمضان بخش مهم و قابل‌توجهی از موسیقی مذهبی و آیینی را به خود اختصاص داده است.

«فرهنگ مردم» شاخه‌ای از علوم اجتماعی و خاصه «مردم‌شناسی» است که به نحوة زندگی انسان‌ها در طبیعت، رفتارها و همچنین معناهای مشترکی گفته می‌شود که عامه مردم جامعه در زندگی روزمره با آن سر و کار دارند. گاهی به آن فولکلور (Folklore) هم می‌گویند که مجموعه‌ای از افسانه‌ها، داستان‌ها، موسیقی، تاریخ شفاهی، ضرب‌المثل‌ها، باورهای عامه، رسم و رسومات و آیین‌ها را در بر می‌گیرد.

در باب آواهای آیینی وسایر آیین‌های مذهبی در ماه مبارک رمضان در منطقه مهاباد وسایر مناطق زاگرس نشین که بیشتر کردها وآذری‌های عزیز را در دامنه‌های خود جای داده است گفتنی‌های بسیاری وجود دارد که در حوصله این کوتاه نوشته نیست. اما به اجمال می‌توان به برخی از آنها اشاره کرد.آیین‌های جاری در مناطق کرد نشین بخصوص منطقه مهاباد از تنوع و جذابیت خاصی برخوردار است که عمده‌ترین آنها، آواهای آیینی است که در طول ماه مبارک رمضان، مردم منطقه مهاباد هرشب آن را می‌شنوند، یکی از این آواها، آوای سحوری خوانان کرد است که هنگام سحر از بلند گوهای شهر و روستا به گوش می‌رسد وبا دامن زدن به فضای معنوی، مشوق مردم برای بجا آوردن مناسک ماه مبارک رمضان با نشاط و طراوت بیشتری است و به شهر و روستا حال و هوای رمضانی می‌بخشد. مضامینی که سحوری خوانان درمناجات‌های خود بدان می‌پردازند اشعاری دلنشین است که به شیوه‌ای همه پسند، با درونمایه‌ای اعتقادی سروده شده‌اند.

سیاحان آسیایی و اروپایی که در دوره صفویه و قاجاریه به ایران سفر کردند، در سفرنامه‌های خود نکات خواندنی را درباره آداب و رسوم ایرانیان در ماه رمضان بیان کرده‌اند. پیترو دلاواله، سیاح ایتالیایی که در زمان صفویه به ایران آمد و یوشیدا ماساهارو و نوبویوشی فوروکاوا، جهانگردان ژاپنی که در عصر قاجار قدم به خاک ایران گذاشتند در سفرنامه‌های خود مطالبی را نیز به ماه رمضان و آئین‌های ویژه ایرانیان در این ماه اختصاص داده‌اند.

در نمای نزدیک، دسته‌هایی نامرتب از مردم، گرد حوض میانه مسجد بزرگ پایتخت حلقه زده‌اند؛ برخی نشسته و دیگران ایستاده. در نمای دور، زنانی دیده می‌شوند که یا بر زمین صحن مسجد نشسته یا جلوی غرفه‌هایی ایستاده‌اند. آنگونه که در نمای بیرونی مسجد به چشم می‌آید، روشنای روز، درختانی که باد بر آن‌ها وزیده و سرانجام تصویری محو از کوه‌های البرز، اجزای این عکس تاریخی را کامل می‌کنند.

مردم کاشان از چند روز پیش از آغاز ماه مبارک رمضان با جنب و جوش تمام با نظافت و خانه تکانی منازل، مساجد، حسینیه‌ها و تکایا به استقبال این ماه روحانی و با فضیلت می‌روند. خانه تکانی رمضان یا نظافت منزل از جمله کارهای مرسوم مردم کاشان همزمان با فرا رسیدن ماه رمضان است.کاشانی ها براین باورند که اگر دختران دم‌بخت در خانه تکانی مشارکت کنند بخت آنها باز می‌شود.کلوخ اندازان از دیگر آداب و رسومی است که مردمان مومن کاشان با انجام آن به استقبال ماه رمضان می‌روند و در روزهای پایانی ماه شعبان خانواده‌ها برای استقبال از این ماه در کنار یکدیگر به شادمانی می‌پردازند.

رمضان به دنبال خود به نسبت جغرافیا و فرهنگ مردمان مختلف مناسك متفاوتی را با خود به همراه دارد. از شرق تا غرب مردم فرهنگ‌های مختلف هركدام به‌نوعی به استقبال این ماه مبارك می‌روند.