اخبار

١٤ مردادماه امسال ١١٢ سال از پیروزی انقلاب مشروطه می‌گذرد؛ روزی كه مسعود كوهستانی‌نژاد، پژوهشگر تاریخ آن را روز پیروزی وجه سیاسی انقلاب مشروطه می‌داند. او معتقد است انقلاب مشروطه یك انقلاب فرهنگی با زیربنایی اقتصادی و روبنایی سیاسی است اما آنچه اهمیت دارد اینكه آن انقلاب در واقع تحول فرهنگی گسترده‌ای بود كه در ١٤ مرداد ماه ١٢٨٥ به امضای فرمان مشروطیت توسط مظفرالدین‌شاه انجامید. نویسنده كتاب «مشروطیت ایران و رمان خارجی» همچنین تاكید می‌كند گفتمان آزادی‌گرا و انسان‌گرای مشروطه توسط گفتمان دولت‌گرا و قانون‌گرای مورخان بعد از انقلاب مشروطه نادیده گرفته شده است. با كوهستانی‌نژاد در مورد میراث مشروطه برای امروز ایران گفت‌وگو كرده‌ایم.

66 سال از واقعه قیام سی تیر 1331 که منجر به سقوط دولت پنج روزه قوام السلطنه و روی کار آمدن مجدد دولت دکتر مصدق شد، می‌گذرد و پس از این مدت بسیار طولانی، هنوز بحث جدی و اساسی پیرامون علت اصلی بروز بحرانی که به واقعه سی تیر و کشته و مجروح شدن تعداد بسیار زیادی از ایرانیان شد، انجام نگرفته است.

مسعود کوهستانی‌نژاد، تاریخ‌نگار در نشست «نقش مطبوعات در کودتای 28 مرداد 1332» گفت: چیز عجیبی که در این نشریات وجود دارد این است که به هیچ وجه مباحث خارجی را در صفحات اول نمی‌بینیم و تمام صفحات، صحنه درگیری است و با نشریات خشونت‌طلبی مواجه می‌شویم.

تاریخ و ادبیات از دیر باز رابطه‌ای تنگاتنگ با یکدیگر داشته‌اند. چه بسیار مورخانی که آثار خود را در قالب ادبیات عرضه کردند و چه بی شمار تعداد ادبیان و ادب دوستانی که تاریخ و رویدادهای تاریخی را به منزله مهمترین یا یکی از مهمترین منابع الهام خود در زمینه خلق آثار هنری شان، باور داشتند. به این ترتیب تاریخ و ادبیات ارتباطی نزدیک و جدایی ناپذیر با هم داشته و دارند. این موضوع و وجود این گونه ارتباط بین تاریخ و ادبیات، الهام دهنده و زمینه ساز انجام یک پژوهش گسترده و همه جانبه تاریخی – ادبی در مورد یکی از مهمترین دوره‌های تاریخ ایران، یعنی انقلاب مشروطیت شد.دستاورد نهایی این پژوهش عنوان «ادبیات عصر مشروطیت» (مجموعه 20جلدی که دی ماه از سوی انتشارات دنیای اقتصاد منتشر خواهد شد) را به خود گرفت که علی رغم تیتر ادیبانه آن، منبع بسیار مهمی برای ارائه تصویر بهتری از لایه‌های زیرین حیات جامعه‌ای است که به مدت چندین دهه، تحت تأثیر انقلاب بزرگی با نام مشروطه قرار گرفته بود.