اخبار

آنچه امروز با نام «تاریخ بیهقی» برجای مانده با برگهایی از دفتر پنجم آغاز و به دفتر دهم می‌انجامد و محدودۀ وقایع آن از گزارش رویدادهای پس از مرگ سلطان محمود (سال 421) تا فرار سلطان مسعود به هند (432) افزون بر «باب خوارزم» از زمان حکومت محمود است.

یک پژوهشگر ادبی با اشاره به هنر بیهقی در استخدام کلمات گفت: شیوه روایت او همان چیزهایی است که در روایت‌نویسی مدرن رعایت می‌شود، اما مسئله فوق‌العاده دیگر این است که بیهقی با اینکه خودش در وقایع شرکت داشته است، بسیار منصفانه و بی‌طرفانه می‌نویسد.

وزیر علوم، تحقیقات و فناوری گفت: ابوالفضل محمدبن حسین بیهقی دبیر، پدر نثر فارسی، یکی از پرآوازه‌ترین نویسندگانی است که بیهق، سبزوار، خراسان و ایران به وجود وی می‌بالند.

آن قدر در پی معنی و تفسیر بوده‌ایم که ما را از لذت بردن بازداشته‌اند و مدام گفته‌اند معنی آن چیست. مثل قیمت پرسیدن در گفت و گوهای روزانه و به جای این که زیبایی لباس یا عطر دیگری را یادآور شویم می‌پرسیم چند؟ انگار به فروشگاه رفته‌ایم.

بخشی از نمادهای اسطوره‌ای در تاریخ بیهقی آمده و نشان می‌دهد که با وجود برخی باورها که تاریخ بیهقی را تاریخی ناب و خالص می‌دانند، چندان هم از عناصر اسطوره‌ای خالی نبوده و به همین دلیل این اثر در مرزی میان تاریخ و ادبیات قرار می‌گیرد.

چنین نویسد ابوالفضل بیهقی دبیر که "غرض من آن است که تاریخ پایه‌ای بنویسم و بنایی بزرگ افراشته گردانم، چنانکه ذکر آن تا آخر روزگار باقی ماند".

از ویژگی‌های تاریخ بیهقی و آنچه این اثر را از دیگر آثار کهن تاریخی متمایز می‌کند، این است که «ابوالفضل بیهقی» تاریخ را قصه گونه و داستان وار نوشته و از این طریق بر جذابیت‌های اثرش افزوده است.

کتاب «تاریخ بیهقی» از نظر علمی، دقت نظر و صحت، جزو بی‌نظیرترین آثار بوده؛ چراکه نویسنده هر آنچه نوشته یا خود به چشم دیده، یا در کتب معتبر خوانده و یا از موثقان شنیده است.

ابوالفضل محمّد بن حسین بیهقی، مؤلّف کتاب مشهور تاریخ بیهقی، در بخش باقی‌ماندۀ اثر سترگ خویش اطلاعات مختصری از احوال و زادگاه خود به دست داده است و بقیۀ احوال وی را دیگران روایت کرده‌اند، در رأس همۀ آنها، هم‌ولایتی نامی او، ابوالحسن علّی ‌بن زید بیهقی که به «ابن ‌فندق» نیز شهرت یافته است.

وزیر علوم، تحقیقات و فناوری گفت: "ابوالفضل محمدبن حسین بیهقی دبیر"، پدر نثر فارسی، یکی از پرآوازه‌ترین نویسندگانی است که ایران به او می‌بالد، او گزارشگر حقیقت است و اثر وی نمونه‌ای کم‌مانند از بهترین و کامل‌ترین تواریخ است که می‌توان نگاشت.