اخبار

نشر علم کتاب «درس‌هایی درباره فِرَق اسلامی» اثر حجت‌الاسلام رسول جعفریان را با شمارگان ۵۵۰ نسخه، ۷۲۴ صفحه و بهای ۴۵۰ هزار تومان منتشر کرده است. جعفریان از مورخان پرکار تاریخ اسلام، تاریخ فرق اسلامی و همچنین سیر اندیشه‌های اسلامی در جهان معاصر است که آثارش از دقت نظر علمی بالایی برخوردارند.

ابوریحان معتقد است که ریاضیات نخستین نیاز آدمی در زندگی شهرنشینی است. ابوریحان بیرونی در صفحات اولیه کتاب تحدید نهایات الاماکن، از نیاز انسان به شهرنشینی به نیاز او به فراهم آوری انواع دانش ها می رسد. زندگی شهر نشینی و بهره گیری از دنیا، بدون دانش بدست نمی آید.

بدون اینكه بخواهیم ستایش بیهوده -كه امری مرسوم میان ما مردم است- داشته باشیم، می‌توانیم بگوییم ابوریحان بیرونی (م 2 رجب 440ق) بزرگ‌ترین دانشمند جهان اسلام است.

گزارشی است از آنچه این سه متکلم در سه دوره مختلف تاریخی در باره مساله تعریف علم مطرح کرده اند. متن حاضر هم شامل گزارش آراء و هم انتخابی از نوشته های آنهاست.

كافی بود كسی یك بار مرحوم دعایی را ببیند و شیفته او شود. كافی بود كسی او را ببیند و بفهمد او در زمره آنانی است كه می‌شود ایشان را مصداق‌های بعدی رسول (ص)، در وصف قرآنی «انّك لعلی خُلُقٍ عظیم» دانست.

وقتی در سال 1368 برای اولین بار با رایانه آشنا شدیم و مرکز تحقیقات نور (فعال در عرضه اطلاعات دینی و ادبی به سبک و سیاق دیجیتالی مدرن ) در قم تاسیس و سپس از سال ۷۰ بحارالانوار به عنوان نخستین خروجی در دیسکت‌های قدیم منتشر شد، قابل تصور بود که تحولی آغاز شده که باید کتاب و کتابخانه‌ها را در پرتو آن تحول دید.

بخشی از تاریخ علم به میراث مکتوب برمی‌گردد و بخشی از میراث مکتوب نیز میراث مخطوط است. اینکه چه تعداد کتاب از ابتدای صفویه در اصفهان تولید شده و امروز چقدر از آنها در این شهر باقی مانده، فکر می‌کنم کمتر از پنج درصد است. البته این آمار زیاد قابل اتکا نیست، چون اصولاً در ارائه اطلاعات و آمار ضعیف عمل می‌کنیم.

ورود ما به عرصه تغییر و استفاده از اندیشه های جدید و مشرب روشنفکری، بیش از هر چیز با انگیزه تغییرات سیاسی بوده نه فلسفی. انقلاب مشروطه، یک انقلاب روشنفکری بود که ملاحظه دین را هم می کرد. این که دنبال تغییر سیاسی بودند، تا حدی معنایش این بود که حرکت روشنفکری، فلسفی و اندیشه ای نبود. ضمن کار سیاسی و اجتماعی، افکار و اندیشه های فلسفی مطرح می شد.

استاد تاریخ دانشگاه تهران اعتقاد دارد به رغم رشد کمی قابل ملاحظه ای که دربرخی از شقوق علم در دوره اسلامی صورت گرفته، شرق اسلامی، قادر به رهبری یک انقلاب علمی در قرن های سوم و چهارم نشده است.

میراث مکتوب، سند هویتی هرکشوری است. اگر مردم کشوری بخواهند به تاریخ خود افتخار کنند، سند مهم آن میراث مکتوبی است که در طول سال‌ها در محدوده تمدنی خاص تألیف شده است. ایران به عنوان یکی از کشور‌های مهم تمدنی دنیا آثار مکتوب بی‌نظیری را در خود جای داده است.