اخبار

كتاب مردم‌شناسی جامعه تهران قدیم اثر علی بلوكباشی، دومین مجلد از مجموعه آثار «دكتر علی بلوكباشی» در زمینه مردم‌شناسی و فرهنگ عامه ایران است كه در 4 بخش «جامعه شهری تهران قدیم»، «خانه و خانواده»، «سنت‌های خانوادگی» و «سنت‌های عروسی» تدوین شده است. مولف كتاب در بخش نخست به معرفی جامعه شهری تهران قدیم و تحلیل فرآیند تحول و توسعه اجتماعی، فرهنگی و هنری آن پرداخته و در 3 بخش دیگر با تمركز بر بحث خانه و خانواده ساختار، نقش و سنت‌های خانواده را در جامعه ایرانی بررسی كرده است. متن حاضر به مناسبت تولد این پژوهشگر برجسته ایرانی در معرفی كتاب او نگاشته شده است.

در تعریف مردم شناسی نخستین امری که گمان می کنم باید توجه داد اینست که مردم شناسی را به جای آدم شناسی نباید گرفت. میان ما معمول اینست که آدم شناس کسی را می گویند که در برخورد با دیگری زود به احوال او پی می برد که نیک یا بد است، زیرک و دانا یا نادان است و همچنین خصایص دیگر را و این صفت چون در کسی باشد او را آدم شناس می گویند اما مردم شناسی چنانکه ما اصطلاح کرده ایم چیز دیگری است.

شناخت اقوام ساکن در ایران و توجه کردن و حرمت نهادن به فرهنگ و زبان این جمع بزرگ از مردم ایران که در حیات تاریخی اجتماعی خود بی مهری های فراوانی را تجربه و محرومیت های اقتصادی، اجتماعی بسیاری را نجیبانه تحمل کرده اند ، اعتبار بخشیدن و حرمت بخشیدن به هویت فرهنگ ملی ایران است. جمعی از داعیان حفظ فرهنگ و زبان فارسی، دانسته یا ندانسته نقش گروه های قومی و زبانی پراکنده در ایران و سهم تاریخی کهن آنان را در غنا بخشیدن به فرهنگ ایران نادیده می انگارند

درحوزۀ مردم شناسی یا انسان شناسی شهر در ایران کار بزرگ و مستقل چندان چشمگیری نشده است و مردم شناسان در این زمینه هنوز گامهای نخست را برمی دارند. پرداختن به مردم شناسی شهر و پژوهش در نظام پیچ اندرپیچ و درهم تنیدۀ فرهنگ شهرنشینی، رویکردی است تازه در پیشینۀ حوزۀ دانش مردم شناسی یا انسان شناسی فرهنگی.