1404/2/1 ۱۱:۰۵
در سال‌های اول انقلاب گروهی به دنبال این بودند که تعطیلات نوروز را کاهش دهند و به تعطیلات مناسبت‌‌های مذهبی بیفزایند. در همان سال‌ها بحثی مطرح شد که رخداد عید غدیر با ایام نوروز متقارن است. در واقع نوروز، سالگرد شمسی واقعه جانشینی امیرالمؤمنین(ع) هم هست. از این رو در دولت‌های فراگیر ایرانی دوستدار خاندان پیامبر(ص) همچون آل‌بویه و صفویه، بهایی ویژه به آیین‌های نوروز داده می‌شد. جشن‌های ایرانی کهن بسیار بودند، اما مهرگان و نوروز جایگاهی ویژه داشتند.
مهرگان، وقت برداشت محصول در نظام یکجا نشینی و کشاورزی است و چنان رونقی داشت که عرب‌ها هر جشن و جشنواره با شکوهی را مهرگان یا مهرجان گفته‌اند و می‌گویند. اما میان ایرانیان، نوروز جایگاهی فراتر یافت و این به سبب محبت آنان به خاندان پیامبر(ص) و همان واقعه غدیر است. از این رو است که بسیاری از مردم قرن‌هاست در عید نوروز به زیارت حضرت رضا(ع) یا امامزادگان می‌روند. نکته آنکه، اعلام ولایتعهدی امام رضا(ع) نیز در همین ایام نوروز واقع شد. این رفتار نه‌تنها هیچ منافاتی با حفظ مواریث ملی نداشت، بلکه کوشش در راه پاسداشت، پیرایش و روزآمد کردن آن نیز بود که از روح لطیف ایرانیان نازنین سرچشمه می‌گرفت.
از دیرباز همین زائران حرم رضوی به طوس و نیشابور می‌رفتند و شأن و منزلت بزرگانی چون فردوسی، خیام و عطار را گرامی می‌داشتند. از این فراتر، حتی نامگذاری روز این بزرگان و بسیاری از این دست، در تقویم ملی، کاری است که با تدبیر همان کسانی به سرانجام رسید که جشنواره رضوی را پایه‌گذاری کردند و روز علامه مجلسی را در سازمان فرهنگی‌ـ‌هنری یونسکو به ثبت رساندند و در تقویم گنجاندند. علامه مجلسی هم از عناصر ملی و فرهنگی امروز ماست؛ هر چند پس از آن، سال‌ها در کوران حوادث، سلیقه‌های تند و یک‌سو‌نگر، این‌گونه کارها را به بوته فراموشی سپردند. در همین دو یا سه سال اخیر است که روز فردوسی به صورت کمابیش گسترده گرامی داشته می‌شود.
در اینجا لازم است از زنده‌یاد دکتر حسن حبیبی یاد کنم که از همان اولین سال تصویب بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی، در جلسه تالار وحدت حاضر شد و از نمایشگاه «مس و مینا» اثر بابک گرمچی که براساس نسخه‌ای کهن از شاهنامه در شبه قاره هند تهیه شده بود، رونمایی کرد. این مجموعه، سال‌ها در تالار وحدت و خانه کتاب در معرض دید بود و نمی‌دانم بعدها چه سرنوشتی پیدا کرد. از همان مجموعه، نقاشی‌های تصویرگران هندی در ده‌ها نسخه تکثیر و به موزه‌‌ها و کتابخانه‌های این سو و آن سوی جهان فرستاده شد و نسخه‌ای از آن را که با کاغذ دست‌ساز تهیه شده بود به آقای دکتر حبیبی اهدا کردیم.
در آن سال‌ها حتی برای نوروز در تخت جمشید هم برنامه‌ریزی شده بود که ایجاد حساسیت کرد و متأسفانه اجرا نشد. به هر حال هیچ‌کدام از این موضوعات، دیگری را در سایه قرار نمی‌دهد. اینکه امسال بسیاری از ایرانیان به تخت جمشید و پاسارگاد و آرامگاه‌های بزرگانی چون حافظ و سعدی رفتند، پدیده‌ای غیرمنتظره نیست و چنین معنایی ندارد که جامعه ایران دوقطبی شده است. هرچند ممکن است رفتارهای تندروانه و از موضع قدرت، مردم را به رفتارهای تعادل‌بخش سوق داده باشد؛ چنان‌که برای اولین‌بار، در این سال‌ها یک مقام عالی‌رتبه نظامی به درستی در تخت‌جمشید حضور یافت و نوروز را گرامی داشت.
به یاد دارم که خود من اولین‌بار در نوروز یکی از سال‌های اواسط دهه 50 با دانشجویان ایرانی و خارجی دانشگاه شیراز در میدان ساعت این شهر حاضر شدیم و سپس به تخت جمشید رفتیم. سال گذشته هم توفیق دیدار از تخت جمشید دست داد. قرار بود در آنجا نمایش نور و صدایی را هم ببینیم، اما وقتی هوا رو به تاریکی رفت، محترمانه ما را به خارج از مجموعه راهنمایی کردند و معلوم شد بنایی چنین باعظمت، اگر برق شهری نباشد در خاموشی فرو می‌رود و همان ژنراتورهای دیدارهای اولین از این مجموعه، هنوز بار مسئولیت روشنایی آنجا را بر دوش دارند و برای تعمیر و مرمت آنها اعتباری پیش‌بینی نشده است. در آنجا به شوخی و جدی به دوستان گفتم، هتل محل اقامت ما در صورت خاموشی، برق جایگزین دارد، اما تخت جمشید، از بزرگ‌ترین گنجینه‌های جهانی با آن همه عاشق و آثار ارزشمند، در تاریکی می‌ماند. البته وقتی سری به کتابخانه زدیم، به واقع از آنچه پیش‌تر دیده بودیم کامل‌تر و طبقه‌بندی‌شده‌تر بود. امیدوارم این اقبال مردمی، ما را بیشتر به مسئولیت‌های خود در قبال توجه به تاریخ و میراث ایران آشنا سازد. ایران اگر تاریخ 1400 ساله درخشانی پس از اسلام دارد، پیش از آن نیز سابقه‌ای روشن داشته است.
منبع: روزنامه ایران
کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید