«بازشناسی نقش شاهنامه فردوسی در جهان معاصر»

1404/1/19 ۱۰:۲۴

همایش «بازشناسی نقش شاهنامه فردوسی در جهان معاصر»، از ۲۳ تا ۲۵ اردیبهشت همزمان با بزرگداشت فردوسی و روز پاسداشت زبان فارسی برگزار می‌شود.

دانشگاه فردوسی، با همکاری انجمن آثار و مفاخر کشور، در نظر دارند در روزهای ۲۳ تا ۲۵ اردیبهشت‌ماه، همزمان با بزرگداشت  فردوسی و روز پاسداشت زبان فارسی، همایش ملی بزرگداشت فردوسی را با عنوان «بازشناسی نقش شاهنامه فردوسی در جهان معاصر» و با حضور دانشمندان، شاهنامه‌پژوهان، دانشجویان، هنرمندان و دوستداران شاهنامه فردوسی، از اقصی نقاط ایران، در دانشگاه فردوسی مشهد، آرامگاه حکیم فرزانه طوس و تهران برگزار کنند.

در خبر برگزاری این همایش آمده است: این همایش می‌کوشد، در سه سطح، ابتدا سهم شاهنامه فردوسی را در تطور فرهنگ، تمدن، آیین‌ها و مکاتب فکری، در ایران تاریخی و معاصر تبیین کند و در سطح دوم تداوم نقش فرهنگی شاهنامه را در طول تاریخ، بر پایه متون حماسی فارسی (اعم از حماسه‌های ملی، تاریخی، دینی و حماسه‌های عامیانه) و نسبت انواع هنرها (معماری، موسیقی، نقاشی، خوشنویسی، هنرهای تجسمی، سینما و نمایش) را با جایگاه فرهنگی حماسه محل مداقه پژوهشگران قرار دهد. بدین آهنگ، از استادان، دانشجویان مقاطع تکمیلی و جمله صاحب­‌نظران دعوت می‌شود تا چه در محور ویژه همایش، چه در دیگر مناظر مرتبط با شاهنامه، ادبیات حماسی و انواع هنرهای حماسی، همایش را یاری کنند.

مقالات برگزیده، پس از برگزاری همایش، در مجموعه مقالات همایش به چاپ خواهد رسید و ضمن دعوت از نویسندگان مقالات برای ایراد سخنرانی و ارائه دستاوردهای علمی خود و شرکت در جشنواره فرهنگی و هنری مقارن با این ایام، مقالات برتر همایش که در فرایند داوری، امتیازهای لازم را کسب کرده باشند، در مجلات علمی- پژوهشی معتبر منتشر خواهند شد. همچنین علاوه بر رونمایی چندین کتاب معتبر در این حوزه، از انتشار آثار مهم مرتبط با محور ویژه همایش که تایید کمیته علمی و شورای سیاست‌گذاری همایش را به همراه داشته باشد، حمایت خواهد شد. همچنین، همایش پذیرای انتشار مقالات ترجمه، در حوزه مقالات مطالعات مرتبط با شاهنامه و ادبیات حماسی در جهان نیز خواهد بود که در این موارد، متن زبان اصلی مقاله نیز ارسال شود.

   اهداف برگزاری همایش به این شرح اعلام شده است:

۱- بررسی نقش شاهنامه فردوسی در تحولات فرهنگی- سیاسی و اجتماعی جامعه معاصر در ایران و جهان.

۲- تبیین دلایل رواج و تفاوت‌های ماهوی «فرهنگ حماسی» در جغرافیای فرهنگی ایران، آسیای میانه، صغیر، شبه‌قاره و خاورمیانه و تحلیل نقش خراسان- طوس و مشهد در رشد این فرهنگ.

۳- شاهنامه حماسی و تحلیل مظاهر هنر حماسی در فرهنگ معاصر.

۴- آسیب‌شناسی و نقد تحقیقات مستشرقین درباره حماسه‌سرایی در ایران.

۵- تحقیق در نقش شاهنامه در حوزه زبان‌های مختلف ایران و جهان اسلام.

۶- «کاربردی‌سازی» شاهنامه و حماسه در فرهنگ عمومی بر پایه ابزار رسانه، تکنولوژی و جهان مجازی.

۷- تحلیل گفتمان‌های سیاسی در دو عصر پهلوی و انقلاب اسلامی، در خصوص نقش شاهنامه در تقابل یا تعامل ایران باستان و ایران پس از اسلام.

۸- تحلیل سهم انواع هنرهای معاصر، اعم از معماری، موسیقی، نقاشی، خوشنویسی، هنرهای تجسمی، سینما و نمایش، و بررسی نقش رسانه‌ در ترویج مفاهیم شاهنامه.

۹- تشویق و ترغیب پژوهشگران به تحقیق در زمینه‌های مطالعات فرهنگی مرتبط با شاهنامه‌ و گفت‌وگو و تبادل نظر شاهنامه‌پژوهان در خصوص افزایش کارآیی اجتماعی- فرهنگی مطالعات دانشگاهی.

همایش می‌کوشد، با دعوت اصحاب رسانه، هنر، صنعت و سازمان‌های علمی، فرصت جذب و حمایت تحقیقات در حول یکی از محورهای پژوهشی ویژه همایش را برای صاحبان مقالات فراهم کند.

 محورهای همایش نیز به این شرح است:

 محورهای اختصاصی همایش

بررسی درباره تأثیرات شاهنامه‌ فردوسی در تحولات فرهنگی و اجتماعی معاصر در ایران و جهان.

بازشناسی نقش شاهنامه‌ فردوسی در شکل گرفتن جلوه نوین هویت ملی از اواسط قاجار تا دوران حاضر و بررسی زمینه‌های تداوم کارکرد آن در تقویت وحدت ملی.

بررسی جایگاه فرهنگی- تمدنی شاهنامه‌ فردوسی در میان اقوام، خرده‌فرهنگ‌ها، زبان‌ها و گویش‌های محلی ایرانی.

پیشینه شاهنامه‌پژوهی در جهان و نقد نگاه مستشرقین به شاهنامه فردوسی در چند سده اخیر.

شاهنامه و جهان امروز؛ بررسی ظرفیت‌های بین‌المللی حماسه‌های ایرانی در عصر ارتباطات و تعاملات بینافرهنگی.

آسیب‌شناسی و تحلیل نسبت شاهنامه با رواج نژادگرایی افراطی از عصر مشروطه تا پهلوی و تداوم آن تا امروز.

بررسی کارکردهای مختلف و زمینه‌های فرهنگی شناخت شاهنامه در جهان اسلام؛ به ویژه آسیای میانه، آسیای صغیر، شبه‌قاره هند و خاورمیانه.

شاهنامه‌ و راهکارهای تداوم و به‌روز کردن آن در جهان معاصر و راهکارهای اقتباس موفق آن در قلمرو هنر و رسانه.

شاهنامه و حماسه و سیر هنر حماسی در سینما و تئاتر و موسیقی و انواع دیگر هنرها در جهان معاصر.

جایگاه شاهنامه در عصر جهانی شدن فرهنگ و ارتباطات  و اینترنت و نسبت آن با ادبیات دیجیتال، بازی‌های رایانه‌ای و هوش مصنوعی.

نقالی و حماسه‌خوانی شفاهی و شیوه‌های روزآمدی سبک راویان در جهان معاصر برای عمومی کردن فرهنگ حماسی.

تحلیل بافت مخاطب‌شناختی  شاهنامه در دوره معاصر.

شاهنامه‌ و سیاست؛ بررسی تأثیرات شاهنامه در تعاملات سیاسی در سطح ملی و بین‌المللی.

تحلیل زمینه‌های رواج حماسه‌سرایی به زبان فارسی در قلمرو خارج از ایران.

شاهنامه و اقتباس.

شاهنامه و هنر و ادبیات کودک و نوجوان.

 محورهای عام همایش:

 شاهنامه‌پژوهی، متن‌شناسی، روایت‌شناسی و تحلیل محتوا.

 شاهنامه فردوسی و فردوسی‌شناسی.

شاهنامه فردوسی و مطالعات بلاغی، دستوری و زیبایی شناختی.

 شاهنامه‌پژوهی و ادبیات تطبیقی.

 شاهنامه‌پژوهی و مطالعات اساطیری.

بررسی شاهنامه فردوسی با استفاده از نظریه‌ها و رویکردهای نقد ادبی.

 کشف و تحلیل جنبه‌های زبانی، ‌ادبی و اساطیری در شاهنامه فردوسی.

 شاهنامه فردوسی، سبک‌شناسی و نقش آن در تطور گونه‌های ادب فارسی.

شاهنامه فردوسی، ادبیات شفاهی و افسانه‌های کهن.

ایجاد ارتباط متقابل و تلفیقی میان  شاهنامه‌پژوهی و دانش های مختلف.

ارتباط و تأثیرات و تأثّرات متقابل شاهنامه فردوسی با دیگر آثار حماسی فارسی و همچنین انواع دیگر ادب فارسی.

شاهنامه‌پژوهی، آسیب‌ها، موانع، راهکارها و شاخه‌های مختلف.

ارتباط سنت‌ها، جشن‌ها، سوگواره‌ها  و آیین‌های کهن ملی و دینی با متون حماسی.

زبان‌های باستانی و شاهنامه فردوسی.

 شیوه‌ها و سنت‌های روایتگری و نقالی شاهنامه فردوسی.

 شاهنامه فردوسی و ادبیات نمایشی.

 شاهنامه فردوسی و بازتاب‌های سیاسی و اجتماعی در طول تاریخ.

بررسی تأثیرات شاهنامة فردوسی بر شاخه‌های گوناگون هنر و فرهنگ ایرانی.

 شاهنامه فردوسی و نسخه‌شناسی و تصحیح متون.

ایران‌شناسی و شاهنامه فردوسی.

 شاهنامه فردوسی، هویت فرهنگی و ادبیات حماسی.

تنوع جغرافیایی، پراکندگیهای قومی و آثار حماسی.

شاهنامه فردوسی و ادبیات معاصر.

نقش شاهنامه فردوسی در وحدت ملی ایران و جایگاه آن در تبیین هویت تاریخی ملی و مذهبی ایرانیان.

نقش شاهنامه فردوسی در رشد و بالندگی زبان فارسی.

 شاهنامه فردوسی و خرده فرهنگ ها، آیین ها، گویش‌ها و ادبیات بومی و اقلیمی ایران.

 شاهنامه فردوسی و زندگی اجتماعی امروز.

جایگاه شاهنامه فردوسی در فراسوی مرزهای ایران.

نسخه‌های خطی شاهنامه در موزه‌ها و گالری‌‌های جهان.

تأثیر شاهنامه در طول تاریخ، بر شاخه‌های مختلف هنر ایرانی، چون: شعر، نگارگری، موسیقی، نمایش، پیکرتراشی، داستان‌نویسی.

معرفی، متن‌شناسی، نسخه‌شناسی و تحلیل حماسه‌های ملی، دینی، ملی- دینی، و تاریخی و بررسی نسبت هر کدام از این چهار گونه با متن معیار حماسه ملی (شاهنامه‌ فردوسی).

بررسی ظرفیت‌های مضمونی، زبانی، عاطفی و مؤلفه‌های سبکی حماسه‌های پس از شاهنامه و سایر مطالعات شاهنامه‌پژوهی.

و دیگر موضوعات مرتبط با شاهنامه و ادبیات و هنر حماسی....

 ضوابط مقالات ارسالی:

رعایت موازین علمی _ پژوهشی در مقاله (چکیده، مقدمه، پیشینه ، متن، نتیجه‌گیری، ارجاعات، فهرست منابع و مآخذ ، تصاویر)

 چکیده و اصل مقاله باید با رعایت اصول نگارش مجلات دانشگاهی و بر اساس شیوه‌نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی و از حیث ساختار علمی و سبک مستندسازی، بر پایه آخرین ویرایش روش‌نامه APA (APA-۷) و با نرم‌افزار word آماده شده باشد. 

مقاله صرفاً از طریق سامانه یا ایمیل و به صورت کامل (چکیده و متن کامل مقاله) ارسال شود.

حجم مقاله نباید کمتر از ۲۰۰۰ و  بیشتر از ۸۰۰۰ کلمه باشد. 

مقاله‌های مصور با کیفیت مطلوب تصاویر ارائه شود.

 مقاله قبلا در هیچ همایش یا مجله و فصلنامه‌ای ارائه نشده باشد.

 دبیرخانه همایش در انتخاب و ویرایش مقاله ‌های ارسالی مختار است.

مقاله‌های پذیرفته شده برای ارائه و چاپ (در مجموعه مقالات یا مجلات علمی- پژوهشی) و یا منحصراً برای چاپ (در مجموعه مقالات) پذیرفته می‌شوند.

 تقویم همایش:

زمان برگزاری: ۲۳ تا ۲۵ اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۴.

آخرین مهلت ارسال مقاله: ۱۴۰۴/۰۱/۲۵

نشانی دبیرخانه: مشهد، میدان آزادی، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، گروه زبان و ادبیات فارسی، قطب علمی شاهنامه و فردوسی، کدپستی۹۱۷۷۹۴۸۸۸۳. ، تلفن تماس: ۰۵۱۳۸۸۰۶۷۳۳ .

دورنگار همایش: epic.study92@um.ac.ir

سامانه همایش: http://rfsn.richt.ir