ویکی‌پیشه؛ شاهراه جهانی برای ۱۰۰ میلیون پارسی زبان

1403/12/15 ۱۰:۲۷

ویکی‌پیشه؛ شاهراه جهانی برای ۱۰۰ میلیون پارسی زبان

مراسم رونمایی از مجموعه ده جلدی «فرهنگ پیشه‌ها» و «ویکی پیشه» در مجموعه‌ی فرهنگان فرشته برگزار شد.

مراسم رونمایی از مجموعه ده جلدی «فرهنگ پیشه‌ها» و «ویکی پیشه» ۱۰ اسفند ۱۴۰۳ در مجموعه‌ی فرهنگان فرشته برگزار شد.

در ابتدای این مراسم، شهرداد میرزایی، نویسنده‌ی این مجموعه‌ی ده جلدی با اشاره به نزدیک به سه دهه پژوهش برای تدوین این آثار گفت: نخستین بار در سال ۱۳۷۰ با مشورت و راهبری ع.پاشایی که از نویسندگان و فرهنگ‌نویسانِ مهمِ روزگارِ خود بود، پژوهش‌های پراکنده‌ای را در زمینه‌یپیشه‌ها آغاز کردیم. اولین جلد این مجموعه در سال ۱۳۷۵ به همت رضا منصوری در مرکز نشر دانشگاهی منتشر شد که در آن، حدود ۳۰۰۰ واژه درزمینه‌ی خودرو ثبت شده بود. ۲ جلد دیگر این مجموعه هم به نام‌های «فرهنگ کفشگری» و «فرهنگ دوزندگی» در سال ۱۳۸۶ منتشر شدند.

او در ادامه با اشاره به شیوه‌ی پژوهش در این فرهنگ‌ها گفت: در این مجموعه، بعد از تعیین مبانی نظری و حوزه‌ی کار، پژوهش‌های میدانی صورت گرفت تا تمامِ واژه‌ها ثبت و پس از آن پژوهش اسنادی انجام و زیر پیشه‌ها مشخص گردد، سپس داده‌ها تدوین شدند و تصویرسازی از روی عکس انجام می‌گرفت.

میرزایی در ادامه افزود: در راه تدوین این مجموعه قراردادهای کار، اصطلاحات کاری، شیوه‌های واژه‌گزینی، ترکیب‌ها، ضرب‌المثل‌ها، نحوه شکل‌گیری و روش‌های واژه‌گزینی و منطق‌های واژه‌سازی و اصطلاحات نزد کارگران و پیشه‌وران مورد توجه و تاکید قرار گرفته است.

مدیر مجموعه‌ی فرهنگان در پایان، از تمامی افرادی که هر کدام به نحوی در تدوین این مجموعه با انتشارات فرهنگان همکاری کرده بودند، سپاسگزاری کرد.

در ادامه‌ی این مراسم، سید محمد بهشتی با اشاره به اهمیتِ این مجموعه‌ی ده جلدی در سپهر فرهنگی ایران گفت: کارهای بزرگ در تاریخ ایران عموماً توسط افراد انجام شده نه نهادها و سازمان های اجتماعی مثل کاری که مرحوم دهخدا در لغت نامه دهخدا کرد و مسیری که موسسه‌ی لغت‌نامه‌ی دهخدا پس از او پیمود و حتی نتوانست ۱۰ درصد از کاری که دهخدا انجام داده بود را سامان دهد. از همین‌رو بر این باورم که کار شهرداد میرزایی هم از این دست است و تنها به همتِ بلند او سامان یافته است.

او در ادامه با اشاره به جاری بودن سنتِ زبان فارسی در تدوین فرهنگ پیشه‌ها گفت: استعاره‌هایی چون سگ دست یا میل لنگ نشانه‌ای است از معاصر شدن زبان فارسی در پیشه‌ها از همین رو تا زمانی که پیشه‌وران ایرانی مشغول پدید آوردن و ساختن هستند نیاز به زبان و درست شدن واژگان و اصلاحات فارسی دارند و همین هم هست که ساختار زبان را زنده نگه می‌دارد.

بهشتی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به این‌که جامعه بیش از آن‌که به سواد نیاز داشته باشد به شعور و اهلیت نیاز دارد، گفت: اهلیت نوعی معرفت است که حاصل انس و تعامل دائمی با موضوعات مختلف است وشناخت را در روشنایی برای ما پدید می‌آورد و کمک می‌کند ما از جنبه‌های مختلف به موضوعات اشراف داشته باشیم از همین رو در این مورد خاصِ فرهنگ پیشه‌ها هم من معتقدم زبان بیشتر با شعور کار دارد تا سواد.

رضا منصوری استاد بازنشسته‌ی دانشگاه صنعتی شریف و فیزیک‌دان هم در این مراسم، با اشاره به اهمیتِ راه‌اندازی سامانه‌ی آنلاین «ویکی پیشه» گفت: این روزها بیشتر باید در مورد اصطلاح تغییر صحبت کرد. باید معنی صنعت را فهمید که در گذشته بیشتر به معنای پیشه بوده اما امروزه معنای آن تغییر کرده و عملاً به هوش مصنوعی اتصال پیدا کرده است.

وی افزود: هوش مصنوعی سوای همه ظرافت‌هایش، زیربنایی دارد که آن زبان است. زبان هم وقتی مکتوب و تبدیل به دیجیتال شد، می‌بینیم که چه تحولی ایجاد کرد. دیجیتال شدن آینده بشر است اما در ایران هنوز اهمیت آن درک نشده است.

وی در ادامه با اشاره به راه‌اندازی ویکی‌پیشه در کنار انتشار مجموعه‌ی ده جلدی فرهنگ پیشه‌ها گفت: این همان راهی است که باید طی می‌شد، یعنی دیجیتالی شدنِ زبان و فرهنگِ پیشه‌ها بر بسترِ وب و امیدوارم با مشارکت شهروندان، این مجموعه هر روز کامل‌تر از روزِ پیش از آن شود.

منصوری با تشریحِ ایده‌ی مشترک طراحان وب‌گاه ویکی پیشه گفت: اهمیت نقش توسعه در زندگی ما ایرانیان و بی توجهی نهادهای دولتی، اهمیت حضور ایران در منطقه و جهان و تعامل ما با اقوام دیگر به منظور رفاه و رضایت ایرانیان، نقش توان تفکر و بالندگی معنوی ما و تأثیر آن در توسعه، نقش زبان در تفکر و توسعه و تعامل و سازندگی آن با جهان و مکتوب و دیجیتالی کردن تفکر از جمله سرفصل‌هایی بود که از همان ابتدا در ذهن و زبان تیمِ تولید محتوا نقش بسته بود.

او در پایان سخنانش، با تاکید بر ضرورتِ دیجیتالی شدن گفت: اکنون اگر دیجیتال نشویم از آینده‌ی دنیا حذف می‌شویم و ویکی پیشه در همین چارچوب یک شاهراه جهانی را برای ۱۰۰ میلیون پارسی زبان به وجود آورده تا ما از آینده‌ی جهان و معادلاتِ آن حذف نشویم.

جواد میرآفتاب‌زاده طراح پایگاه داده سادا و ویکی‌پیشه هم در این نشست، گزارشی در مورد نحوه‌ی کار و کاربرد این سامانه و چگونگی مشارکت شهروندان در تکمیل فرهنگ پیشه‌ها برای مخاطبان ارائه داد.

در پایان این مراسم هم آیین رونمایی از مجموعه‌ی ده جلدی فرهنگ پیشه‌ها و ویکی‌پیشه با حضور ع.پاشایی، اسماعیل میرفخرایی، رضا منصوری و شهرداد میرزایی نویسنده‌ی این اثر برگزار شد.

منبع: ایبنا

   

نظر دهید
نظرات کاربران

کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.

گزارش

ورود به سایت

مرا به خاطر بسپار.

کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما

کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور

کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:

ثبت نام

عضویت در خبرنامه.

قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید

کد تایید را وارد نمایید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.: