دانشگاه جندی شاپور در قرنهای نخستین اسلامی / محمد محمدی

1400/3/17 ۱۴:۲۴

در مقاله ای که به مناسبت تشکیل نخستین کنگرۀ ایرانشناسان از نویسندۀ این سطور انتشار یافت این مطلب عنوان شده بود که آثار فرهنگی ایران در حملۀ اعراب چنانکه معروف است یکباره از میان نرفت؛ بلکه بسیاری از آن آثار تحول یافت و از صورتی ایرانی به کسوت عربی درآمد و به تدریج در فرهنگ و تمدن عربی و اسلامی تحلیل رفت

در مقاله ای که به مناسبت تشکیل نخستین کنگرۀ ایرانشناسان از نویسندۀ این سطور انتشار یافت این مطلب عنوان شده بود که آثار فرهنگی ایران در حملۀ اعراب چنانکه معروف است یکباره از میان نرفت؛ بلکه بسیاری از آن آثار تحول یافت و از صورتی ایرانی به کسوت عربی درآمد و به تدریج در فرهنگ و تمدن عربی و اسلامی تحلیل رفت و یکی از عوامل اصلی تحول آن گگردید، و علا عمدۀ بی خبری یا کم خبری ما هم از آثار علمی و ادبی آن دوره همین امر است. در آنجا گفتیم که یکی از منابع مهم تحقیق دربارۀ ادب و فرهنگ ایران در دورۀ ساسانی، ادبیات و فرهنگ عربی در قرن های نخستین اسلامی و به خصوص در دورۀ عباسی است که از راه تحقیق و تتبع در آن می توان به اموری پی برد که برای ترسیم چهرۀ علمی و ادبی دورۀ ساسانی بسی ارزنده و گرانبهاست.

وگفتیم که تحقیق در برخی مؤسسات یا سازمانهایی هم که برای نخستین بار در دورۀ عباسیان به وجود آمده و قبل از آن در عالم عرب سابقه نداشته نیز ممکن است در این زمینه یعنی پی جوئی آثار فرهنگی دورۀ ساسانی نتایج ارزنده ای داشته باشد، مانند اهمیتی که مثلاً تحقیق دربارۀ بیمارستانهایی که در زمان هارون الرشید و جانشینان وی در بغداد تأسیس گردید برای کسی اطلاعات دقیقتر و وسیعتری دربارۀ مدرسه و بیمارستان جندیشاپور در دورۀ ساسانیان و در قرن های نخستین اسلامی دارد.

مقالات و بررسی ها 1350 شماره 5 و 6

دریافت مقاله

منبع: پرتال جامع علوم انسانی