بررسی سیر ترجمه عربی به فارسی از آغاز تا قرن ششم

1396/12/12 ۱۳:۳۷

حجم بسیاری از مهم ترین آثار منثور قرون اولیۀ ادب فارسی را، آثار ترجمه شده از زبان عربی تشکیل داده اند و بدیهی است که این آثار، تأثیرات غیر قابل انکاری در ادب فارسی به جای گذاشته اند. بررسی این ترجمه ها که در میان آثار قابل انکاری در ادب فارسی به جای گذاشته اند.

محمدصادق بصیری - نعیمه ابراهیمی فرد

چکیده: حجم بسیاری از مهم ترین آثار منثور قرون اولیۀ ادب فارسی را، آثار ترجمه شده از زبان عربی تشکیل داده اند و بدیهی است که این آثار، تأثیرات غیر قابل انکاری در ادب فارسی به جای گذاشته اند. بررسی این ترجمه ها که در میان آثار قابل انکاری در ادب فارسی به جای گذاشته اند. بررسی این ترجمه ها که در میان آثار قایبل توجه گذشته توانسته اند به حیات علمی خود ادامه دهند، ضروری می نماید؛ چرا که اغلب این ترجمه ها اولین نمونه در موضوع خود بوده و راهگشای تألیفات بعدی شده اند و همچنین کمیت موضوعات مورد ترجمه، بیانگر نیاز جامعه آن روزگار یا اهمیت و شهرت یک اثر است. در این پژوهش قصد داریم به صورت ادواری به بررسی این ترجمه ها و بیان ویژگی ها و پیامدهای نهضت ترجمه بپردازیم. بی گمان پدیدۀ ترجمۀ عربی به فارسی به نخستین سده های اسلامی و ضرورت آشنایی مردم با دین تازۀ خود مربوط می شود و کهن ترین متون باقی مانده به زبان فارسی، شامل همین ترجمه هاست. بعدها در طول چند قرن آثاری در موضوعات دینی، هیئت و نجوم، تاریخ، فلسفه و تصوف، جغرافی، ریاضی، پزشکی و تعبیرخواب از عربی به فارسی ترجمه و این آثار به بیانی ساده تر بازنویسی یا تعلیقاتی بر آن اضافه یا تلخیص می شد یا اصلاحاتی در آنها صورت می گرفت. بررسی این سیر از سویی نشان دهندۀ سعی مترجمان در ایجاد تناسب بین موضوع متن و شیوۀ ترجمۀ آثار، و از سویی دیگر نشان دهندۀ روند رشد ترجمه و تأثیر ترجمه در آثار ادوار بعد است.

ادبیات تطبیقی سال هفتم بهار و تابستان 1394 شماره 12

دریافت مقاله

منبع: پرتال جامع علوم انسانی