لغو امتیاز تنباكو با فشار ناشی از فتوای "میرزای بزرگ شیرازی" (1270ش)

1396/2/25 ۰۷:۵۲

پس از این كه ناصرالدین شاه قاجار در سفر به فرنگ، دچار كم پولی می ‏شود، امتیاز كشت، تولید و فروش تنباكو به مدت بیش از نیم قرن را به یكی از سرمایه ‏داران انگلیسی به نام تالبوت واگذار می‏كند تا خرج عیاشی‏های خود در غرب نماید.

پس از این كه ناصرالدین شاه قاجار در سفر به فرنگ، دچار كم پولی می ‏شود، امتیاز كشت، تولید و فروش تنباكو به مدت بیش از نیم قرن را به یكی از سرمایه ‏داران انگلیسی به نام تالبوت واگذار می‏ كند تا خرج عیاشی‏های خود در غرب نماید. وقتی خبر در كشور می‏ پیچد با مخالفت علما و مردم مواجه می ‏گردد و پس از مبارزات گسترده و گذشت هفده ماه از امضای قرارداد تنباكو، میرزای بزرگ شیرازی در فتوای مشهور خود، استعمال تنباكو را در حكم محاربه با امام زمان(عج) اعلام می‏ كند و به شاه هشدار می‏ دهد كه در صورت عدم لغو قرارداد، فرمان جهاد صادر خواهد كرد. سرانجام پایداری علما و حمایت مردم، ناصرالدین شاه را به پرداخت غرامت به تالبوت انگلیسی و لغو قرارداد مجبور ساخت. فتوای تاریخی تحریم تنباكو، توطئه‏ ای را كه به دست ناصرالدین شاه قاجار با واگذاری امتیاز دخانیات ایران به انگلیسی‏ها در حال شكل گرفتن بود در نطفه نابود كرد.