آیین سوگ سیاوش در نوروز / مهری ادریسی

1395/12/24 ۱۱:۱۱

اسطوره‌ی سیاوش نمادی از باورهای خاص فرهنگ کشاورزی جوامع آسیایی درباره‌ی خزان و بهار، خشکسالی و باران و زندگی گیاه است. این اسطوره در دوره‌ی قبل از ورود آریایی‌ها ، ملهم از اساطیر ایزدان نباتی بین النهرین، در نجد ایران و دره ستد، صورتی منطبق با فرهنگ ایران یافت و به طور متمرکز برای مدت زمان حدود سه هزار سال در آسیای میانه به شیوه‌ی آیین‌های نمایشی درآمد.

چکیده: اسطوره‌ی سیاوش نمادی از باورهای خاص فرهنگ کشاورزی جوامع آسیایی درباره‌ی خزان و بهار، خشکسالی و باران و زندگی گیاه است. این اسطوره در دوره‌ی قبل از ورود آریایی‌ها ، ملهم از اساطیر ایزدان نباتی بین النهرین، در نجد ایران و دره ستد، صورتی منطبق با فرهنگ ایران یافت و به طور متمرکز برای مدت زمان حدود سه هزار سال در آسیای میانه به شیوه‌ی آیین‌های نمایشی درآمد.

قدمت آیین سوگ سیاوش در نوروز نشانگر عمق باور توده‌ی مردم و اهمیت این اسطوره نزد ساکنان کشاورز آسیای میانه است. چند نقاشی موجود درباره‌ی نحوه‌ی اجرای آیین سیاوشان حاکی از وجود خدایان با هاله‌ای دور سر به نشانه‌ی تقدس و آسمانی بودن این آیین است. اگرچه پس از ایام مراسم آیینی سوگ سیاوش، جشن آن نیز با اولین روز سال نو و منطبق با فصل بهار، آن هم به کمال برگزار می‌شد، ولی عموما اطلاعات نسبتا کمتری درباره‌ی جشن سیاوش یا جشن رویش گیاه موجود است. نویسنده این مقاله در صدد تبیین آراء مختلف در خصوص ریشه‌های آیین سوگ سیاوش در ایران است.

پیک نور تابستان 1383 شماره 6

دریافت مقاله

منبع: پرتال جامع علوم انسانی