باباطاهر عریان بنای قابلی هم بود! / جمشید سروشیار

1395/9/17 ۱۰:۱۳

در شرح احوال باباطاهر عریان همدانی تا چهل پنجاه سال پیش، داستان دیدار او با طغرل سلجوقی در همدان قدیم ترین روایتی بود که در اعتبار آن کسی تردید نداشت؛ حتی بعضی آن را دقیق ترین مرجع بررسی شخصیت وی می دانستند.

در شرح احوال باباطاهر عریان همدانی تا چهل پنجاه سال پیش، داستان دیدار او با طغرل سلجوقی در همدان قدیم ترین روایتی بود که در اعتبار آن کسی تردید نداشت؛ حتی بعضی آن را دقیق ترین مرجع بررسی شخصیت وی می دانستند. این ملاقات که ظاهراً به سال 447 اتفاق افتاده بود، در کتاب راحة الصدور و آیة السرور محمد بن علی رواندی – که تاریخنامۀ آل سلجوق است و در 559 یا 600 تألیف یافته – درج گردیده است. به جز گزارش رواندی، آن چه تا آن روزگار از احوال باباطاهر می دانستیم – و بسیار هم نبود – مشتی افسانه و نیم افسانه است که در کتب تذکره از عهد صفویان به بعد آمده است: عرفات العاشقین، ریاض الشعراء، آتشکدۀ آذر، روز روشن، ریاض العارفین و مجمع الفصحاء از آن جمله است.

این مقاله نوشتۀ جمشید سروشیار است که در مجلۀ جهان کتاب، سال بیست و یکم ، شمارۀ 9 منتشر شده است.

باباطاهر، شرح احوال و نگاهی به آثار ابومحمد طاهر جصاص همدانی، نصرالله پورجوادی، تهران: فرهنگ معاصر، 1394، 208 ص، 180000 ریال.

دریافت مقاله

منبع: میراث مکتوب