قاموس البحرین

افزودن به علاقه‌مندی‌ها

از محمد ابوالفضل محمد یدعی حمید مفتی، به نام «قاموس البحرین» [دیباچه]. در آن كوشید در بیان مسایل مذهبی خود را بی‏طرف نشان دهـد، و نظر اهـل مذهب را به نام خودشان یاد كند.
و در پایان نسخه، تاریخ نگارش 9 ع 824/2 ق/1411م آمده است. در 2 «قانون» و هر یك با سربندهای كوچكتر:  مقدمه، مقاله، مبحث، فصل، خاتمه:
قانون اول   در مبادی در 1 مقدمه و 3 مقاله. مقدمه در4 فصل: فصل 1- ماهیت علم كلام و فواید آن، 3- تقسیم موجودات بر مذهب متكلمان، 4- تقسیم موجودات بر مذهب فلاسفه. مقالۀ اول در امور شامله، در 6 مبحث: مبحث 1- در وجود، در سه فصل، 2- در موجود و معدوم، پنج فصل، 3- در ماهیت، چهار فصل، 4- لـواحق وجـود، چهار فصل، 5- لواحق مـاهیت، سه فصل، 6- لواحق وجود و ماهیت دوضابطه، و فصل‏ها. مقالت دوم در اعراض در4 مبحث و فصل‏ها. مقالت سوم در جواهر، در 2 مبحث و فصل‏‏ها.
قـانون دوم   در بیان مسایـل، در 7 تمهیـد: 1- صفـات سلبیه، شانزده فصل، 5- حسن و قبح، سه تنبیه، 7- قیامت، ده فصل.
آغاز:   بسمله. رب یسّر و تمم بالخیر. حمد و سپاس موفور و شكر و ثناء نامحصور مر صانع قدیم و واجب حكیم را تعالی شأنه... بعد حمد فاطر عقول و حواس و مبدع... محمد ابوالفضل محمد یدعی حمید مفتی.
انجام:   اكمال رخصت نمی‏دهد. فان فی قدرت الله تعالی و رحمته لایضیق علیه الامر فی شیئ ما یجری هذا المجری...
قد وقع الفراغ... فی التاسع من ربیع الآخر سنة اربع عشر و ثمانمایة.
منابع دیگر:   مشترك، 975/2؛ فهرستواره، 205/6.
211، نستعلیق پختۀ كهن، سدۀ 9-10ق. شاید نگارنده، (ص 1-215)، سپس پراكنده‏ هایی به عربی و فارسی (ص 215-228) (عكس).
شمث‍ 318044
اصل نسخه:  گنج‌بخش، ش 913. (گنج، 460/2).

خرید فایل اسکن