هر چقدر هم که تاریخ گریز باشیم، ناگزیر از تاریخیم. یادمان نرود، در بسیاری از بزنگاهها، پاسخ به چیستی و چرایی وضعیت امروز ایران و ایرانی، در گرو تاباندن نور به تاریخ است و در این میان، تاریخ مشروطه جایگاهی یگانه دارد؛ مقطعی که نقطه عطفی در مسیر پرافت و خیز تاریخی این سرزمین به حساب میآید و بیاطلاعی از آن و بیاعتنایی به آن، نهایت ستمگری بر تاریخ و جامعه ایرانی است.
مشهور است كه متن قانون اساسی و نظامنامه انتخابات مجلس شورای ملی ایران از متن قانون اساسی كشورهای اروپایی به خصوص بلژیك و فرانسه گرتهبرداری شده است و البته تغییراتی در برخی مواد قانون اساسی اعمال شد تا این قانون منطبق با خصوصیات جامعه ایران قرار گیرد.
دومین روز تیرماه 1287 خورشیدی ساختمان مجلس شورای ملی در میدان بهارستان در حالی که نمایندگان آن اولین مجلس مشروطه را تجربه میکردند به دستور لیاخوف فرمانده نظامیان روسی و حمایت محمدعلیشاه قاجار به توپ بسته شد. بسیاری از مردم، آزادیخواهان، سیاستمداران و روزنامهنگاران جان خود را از دست دادند.
«این قانون خواهان، مادامی خواستار قانون هستند که بر علیه خودشان حکمی از مجرای قانون، صادر نشود. این است که مملکت، آن به آن در تنزل است. این است که امنیت و وثوق مرتفع است. این است که هنوز مشروطیت متزلزل است. این است که امورات متشتت است...آیا هست در میان این وکلای مشروطه خواه ملت دوست معدلت پناه، که داد این مظلوم را از این وزیر عدلیه (دبیرالملک) و حضرت آقای محکوم (میرزا حسن خان مستوفی الممالک) بگیرد؟
تشکیل مجلس و پذیرش نوعی نظام پارلمانی از سوی مظفرالدینشاه از جمله نتیجههای انقلاب مشروطیت ایران بود. این مجلس که در نخستین فرمان صادرشده در تشکیل آن (14 جمادیالثانی 1324) نام ویژهای نداشت در فرمان بعدی (16 جمادیالثانی) عنوان مجلس شورای اسلامی یافت و در آخرین فرمان که به فاصلۀ چهار روز از نخستین آنها صادر شد نام مجلس شورای ملی گرفت.
برخلاف آنچه رهبران مشروطه و تنظیمکنندگان قانون اساسی، آرزوی آن را داشتند، مجلس شورای ملی، جز در برهههایی کوتاه، تقریباً هیچگاه، برآیند اراده ملی نشد و جایگاه و نقش این مهمترین دستاورد انقلاب مشروطه، خیلی زود، و بهدلایل گوناگون، مورد دستبرد قرار گرفته و تنزلی اسفانگیز پیدا کرد
مجلس شورای ملی در ۱۹ خرداد ۱۳۰۲ شمسی شاهد یکی از نقشآفرینیهای جدی و مهم آیتالله سید حسن مدرس بود. روزی که مدرس، میرزا حسن خان مستوفی الممالک یکی از آخرین نخستوزیران قاجاریه در زمان احمدشاه قاجار را به استیضاح کشاند و آخرین دفاعیات نخستوزیر و محمدعلی فروغی وزیر خارجه نتوانست دولت را حفظ کند.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید