درنگی بر مضامین اشعار عربی سعدی / محمدجواد گودینی سعدی از معدود شاعران ایرانی است که به دو زبان پارسی و عربی شعر سروده و اشعار عربیش از بلاغت و زیبایی شناسی برجسته و والایی برخوردار بوده و نشان از قدرت و تسلط کم نظیر او بر ادب عربی دارد. 1403/10/18 ۰۸:۵۱
تناسب همراستایی زمین و خورشید / حسین مسرت یک رویداد اخترشناختی است و با تناسب همراستایی زمین و خورشید، درازناترین شب سال است؛ و همچنین برای ایرانیان شبی شورانگیز است و با جلوه‌هایی مانند دیدار فامیل و خویشان و پیامدهای اجتماعی نیکو که جای سخن بسیار دارد. 1403/10/1 ۱۰:۲۸
یلدای جهانی، عنصر پیوند ایرانیان / هانی رستگاران شب یلدا، کهنه‌ترین جشن ایرانیان، در بطن خود داستانی از تاریکی و روشنایی، از پایان و آغاز، از پایان یافتن یک‌فصل سرد و آغاز دوره‌ای جدید از نور و زندگی دارد. 1403/10/1 ۰۹:۵۲
حب وطن / محمدعلی فروغی محمدعلی فروغی دردشتی (۱۲۵۶ – ۵ آذرماه ۱۳۲۱)، نامور به ذُکاءُالمُلک، نویسنده و سیاستمدارِ نامدار ایرانی و از فعالان و مبارزان برجسته‌ی جنبش مشروطه بود. 1403/10/15 ۱۰:۲۰
آنچه ایران به جهان آموخت / عبدالحسین زرینكوب ایران باستانى به دنیا درس تسامح آموخت، درس عدالت و درس قانون و انضباط یاد داد. به دنیایى كه آشور و بابل و مصر و یهود آن را از تعصب و خشونت آكنده بود، نشان داد كه با اعمال تسامح بهتر میتوان امپراتوری هاى بزرگ را از اقوام گونهگون به وجود آورد و اداره كرد. به دنیا تعلیم داد كه عدالت هم اگر با دقت و مساوات همراه باشد، به اندازه آزادى یا بیش از آن میتواند صلح و آرامش را تأمین كند. 1403/5/3 ۱۰:۰۰
کلمات فارسیِ ابن‌سینا و تأثیر آنها در ادبیات / محمد معین دکتر محمد معین (۹ اردیبهشت ۱۲۹۷ ـ ۱۳ تیر ۱۳۵۰) پدیدآورندۀ یکی از مهمترین واژه‌نامه‌های فارسی یعنی «فرهنگ فارسی معین» است. از دیگر آثار اوست: حافظ شیرین سخن، ستاره ناهید یا داستان خرداد و امرداد، یوشت فریان و مرزبان‌نامه، یادنامه پورداوود، شاهان کیانی و هخامنشی در آثارالباقیه، مزدیسنا و تأثیر آن در ادبیات فارسی، چندین کتاب در مقوله های دستوری. 1403/4/19 ۰۹:۰۳
مجموعۀ شخصی سلطانعلی سلطانی محفوظ در کتابخانۀ مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی کتابخانۀ ارزشمند شادروان سلطانعلی سلطانی نخستین مجموعه و گنجینه به معنای واقعی کلمه بود که در چهارم خردادماه ۱۳۶۸ از سوی بازماندگان استاد به مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی اهدا شد و در محلی مخصوص و به نام این خاندان نگهداری می‌شود. 1403/9/18 ۲۱:۵۳
بارگاه حضرت ابوالفضل (ع) / عنایت‌الله مجیدی سید میرزا محمد نصیر الحسینی ملقب به فرصت الدوله شیرازی متخلص به فرصت و معروف به آقامیرزا(۱۲۷۱-۱۳۳۹ق) شاعر، خطاط، نقاش، موسیقی دان و از نخستین محققین ایرانی که در زمینۀ معرفی آثار باستانی سرزمین ما همت گماشته، ضمن توصیف و اندازه گیری دقیق، تصویر و نقشۀ آن ها را نیز ارائه کرده است. 1403/8/9 ۱۰:۵۷
سه سند اروپایی که نشان می دهد جزایر سه گانه برای ایران است اسناد تاریخی بسیاری در موزه ملی ملک موجود است و نگهداری می‌شود که حاکمیت ایران بر جزایر سه‌گانه (بوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک) را اثبات می‌کند. 1403/8/8 ۱۱:۱۵
۸۰ واژه از زبان سُغدی در شعر رودکی وجود دارد او در رودک سمرقند به دنیا آمد، شاعر و موسیقیدان بود. خیلی باعث تأسف است، میگویند یک میلیون شعر بیت شعر داشته که الان فقط حدوداً هزار و صد بیت از آنها بیشتر برای ما باقی نمانده است. 1403/10/17 ۱۳:۳۰
گفت‌وگو با کامیاب شهریاری مترجم کتاب «جنگ سرد روم و پارت» کامیاب شهریاری، مترجم کتاب «جنگ سرد روم و پارت» گفت: اطلاعات نویسندگان غربی درباره اشکانیان تحت تاثیر عقاید کلیشه‌ای و غیر واقعی رومیان بوده که پارتیان را به عنوان «بربر» خطاب کرده و آنها را به لحاظ فرهنگی و تمدنی پایین‌تر و فرودست‌تر از رومیان می‌دانستند. 1403/10/17 ۱۱:۵۴
گفت‌وگو با بهروز وجدانی درباره ساز رباب رباب که اخیرا در میراث فرهنگی ناملموس ثبت شده است، سازی است که در بین بلوچ‌ها رواج دارد و به نوعی ساز محبوب این مردم است. حال گفته می‌شود هر جا که بلوچ‌ها باشند، این ساز هم نواخته می‌شود. تفاوتی هم ندارد که آنجا ایران است، افغانستان، تاجیکستان یا ازبکستان! 1403/10/15 ۱۱:۲۲
گزارش تصویری سمینار پژوهشی «شناختِ موسیقی ایرانی» سمینار پژوهشی «شناختِ موسیقی ایرانی» به‌مناسبت روز ملّی پژوهش، با همکاری انجمن موسیقی ایران، خانۀ موسیقی ایران و خانۀ کتاب دِبا، به دبیری نوید وزیری، غروب یک‌شنبه، ٢۵ آذر در مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی برگزار شد. 1403/9/27 ۱۱:۰۷
گزارش تصویری برگزاری آیین رونمایی دانشنامۀ برخط «زبان‌ها و گویش‌های ایرانی» آیین رونمایی دانشنامۀ برخط «زبان‌ها و گویش‌های ایرانی»، عصر یک‌شنبه، ششم آبان در مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی برگزار شد. 1403/8/7 ۱۰:۵۲
گزارش تصویری جلسۀ شورای عالی علمی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی جلسۀ شورای عالی علمی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی (مرکز پژوهشهای ایرانی و اسلامی)، عصر سهشنبه، دهم مهر با حضور قاطبۀ اعضا برگزار شد. 1403/7/15 ۱۱:۱۴