اخبار

خیام یا خیامی (غیاث الدین ابوالفتح یا ابوحفص عمربن ابراهیم الخیامی) که ظاهرا به واسطه چادر دوز بودن جد یا پدرش به خیامی شهرت یافته از ریاضییون به نام مسلمین در قرن پنجم و اوایل ششم بود. وی در نیشابور متولد شده و در همانجا وفات یافت. تاریخ تولدش معلوم نیست و هم چنین تاریخ وفاتش مشکوک است و 517 و 526 هر دو ماخذی دارد لکن شاید احتمال وفات او در حدود سنه 526 بیشتر قوت داشته باشد.

تقی‌زاده در اوایل ۱۲۸۴شمسی، به‌تبریز بازگشت و با تجربه‌هایی که اندوخته بود به محافل پنهانی مبارزان تبریزی ضداستبداد پیوست. جنبش مشروطه‌خواهی شروع شده بود و تبریز و آذربایجان از داغ‌ترین کانون‌های آن بود. تقی‌زاده پس از پیروزی آزادی‌خواهان و افتتاح دوره نخست مجلس شورای ملی، به نمایندگی از سوی طبقه اصناف تبریز انتخاب شد.

در نظام اداری دوره «رضاشاه» گسترش کمی صورت گرفت و بسیاری از وزارتخانه‌های دوره قبل، یا درهم ادغام شدند یا تغییر اسم داده یا تقسیم شدند. ازجمله مهم‌ترین این ادارات و وزارتخانه­ ها، «طرق و شوارع» بود که بر امر راه و راهسازی و تنظیم امور حمل و نقل، احداث، توسعه و نگهداری راه‌ها، تربیت کادر فنی مورد احتیاج برای استفاده صحیح از وسایل و ماشین‌آلات جدید نظارت می‌کرد. اولین وزیر طرق و شوارع در ایران «سید حسن تقی‌زاده» بود که به مدت شش ماه این منصب را در اختیار داشت.

می دانیم تقی زاده زمانی که در برلین زندگی می کرد از طرف دولت ایران ومأمور مذاکره برای انعقاد قرارداد تجارتی میان ایران و شوروی شد و حدود یک سال در مسکو مشغول بدان کار بود. اما قرارداد به امضا نرسید و تقی زاده به برلین برگشت.

نامه ایست که جناب آقای سید حسن تقی زاده هفت سال پیش که سفیرکبیر ایران در لندن بوده اند به وزارت فرهنگ فرستاده اند و در تألیف فرهنگ فارسی متضمن نکاتی دقیق و کلی است.

سیدحسن تقی‌زاده از رهبران انقلاب مشروطه ایران، نه تنها یک شخصیت سیاسی بنام بلکه یک پژوهشگر فعال و دست به قلم بود که تحقیقات ارزشمندی در زمینه گاهشماری، تاریخ ادیان و زبان فارسی دارد