اخبار

هنوز هم خاطرات خطابه‌های آتشین‌اش در حسینیه ارشاد، در اذهان نسل انقلابی ایران زنده است. او الگوی بسیاری از دانشجویان انقلابی بود و اکنون نیز چه بسیار دانشجویانی که آثارش را مطالعه می‌کنند. روح وی همچنان در جامعه جاری است و له یا علیه او موضع‌گیری می‌شود و هر ساله، پیرامون شخصیت و افکار او همایش‌های مختلفی برگزار می‌گردد.

آنچه امروز در کنشگری سیاسی و در تفکر اجتماعی باید مدنظر قرار گیرد «حفظ منافع ملی کشور» است؛ نه دفاع از قدرت سیاسی و نه حمله به آن. واقعیت این است که امروز بخشی از جوانان و روشنفکران ما، نقد‌های تند و رادیکالی نسبت به برخی از امور دارند اما کمتر نکته ایجابی در جهت سازندگی و بهبود اوضاع مطرح می‌کنند. در این فضا، پرسش اصلی اینجا است که این تفکر سلبی چقدر ما را به مطالبات‌مان نزدیک کرده است؟

دکتر بیژن عبدالکریمی دانشیار فلسفه دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، بسیاری از آثار خود را به این مواجهه اختصاص داده است و از منظری فلسفی به آسیب‌‌‌‌‌‌‌‌شناسی و چگونگی برخورد گروه ‌‌‌‌‌‌‌‌های مهم اجتماعی با جهان معاصر پرداخته است. پس از انتشار کتاب «پرسش از امکان امر دینی در جهان معاصر» عبدالکریمی کتاب «آینده روحانیت و جهان معاصر» را در پایان سال گذشته منتشر کرد. به بهانه انتشار این کتاب در مورد مدرنیته ایرانی و شکاف میان روحانیت و روشنفکران گفت‌وگویی با او داشته ‌‌‌‌‌‌‌‌ایم که در ادامه می‌‌‌‌‌‌‌‌ خوانید.

دکتر بیژن عبدالکریمی ، استاد فلسفه دانشگاه آزاد اسلامی،از جمله دغدغه مندان دانشگاه در ایران است، او در گفت و گویی با ایرنا به بررسی وضعیت امروز دانشگاه در کشور پرداخته است که در ادامه می آید:

در جامعه ما چالش‌ها و منازعات بسیاری حول شخصیت فردید وجود دارد که خود این منازعات نشان از انحطاط روزگار ما است؛ انحطاطی که هم ما، هم جامعه، هم دانشگاه‌ها و هم حوزه روشنفکری ما را در برگرفته است. به این دلیل به انحطاط باور دارم که فکر می‌کنم جامعه‌ای که نتواند به خوانش متن معاصر فرهنگی‌اش بپردازد و با آن برخوردی قهرآمیز کرده و از آن خشونت بورزد، به ورطه انحطاط افتاده است.

«بیژن عبدالکریمی» در این مراسم در سخنانی با عنوان «تأمل انتقادی در میراث عظیم فردید» اظهار کرد: در جامعه چالش‌ها و منازعات بسیاری در مورد شخصیت فردید وجود دارد که نشان از انحطاط در جامعه ما دارد. اینکه جامعه‌ای نتواند به خوانش معانی فرهنگی خود بپردازد و به سرکوب و ویرانی متن روی آورد، نشانه انحطاط آن است. حتی جامعه فلسفی ما قدرت مهرورزی و دیالوگ را ندارد و نمی‌تواند به برداشتی از متن، از دید صاحب تألیف برسد. من خودم را یکی از میراث‌داران فردید می‌دانم و فکر نمی‌کنم که همه ما میراث‌داران فردید نتوانستیم دانشجویانی به قامت معلمان خود باشیم و در متن و تکرار آن باقی ماندیم.

از بشر بی‌آرمان نمی‌‌توان انتظار «اصیل بودن»، «کنشگری»، «خلاقیت» و «امیدواری» داشت 1- اتوپیا به معنای «رؤیای جمعی یک جامعه» است و یکی از مشخصات روزگار ما (بویژه بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروری) مرگ اتوپیا و یا به تعبیری «مرگ رؤیای اجتماعی» است. دلیل آن هم، این است که ما در جهان پسامدرن به سر می‌بریم.

با توجه به اینکه موج عقلانیت جدید و جهان تکنولوژیک، همه جوامع از جمله جامعه ما را نیز به لحاظ حیات دینی و معنوی دستخوش تغییراتی بنیادین کرده است معنا و مفهوم «امر دینی» و جایگاه و موقعیت آن در جوامع امروزین نیاز به روشنگری بیشتری دارد. به این اعتبار، بر آن شدیم تا با بیژن عبدالکریمی به گفت‌وگو بنشینیم که به تازگی کتابی با عنوان «پرسش از امکان امر دینی در جهان معاصر» از انتشارات نقد فرهنگ منتشر کرده است.

میثم قهوه‌چیان در دومین روز از نشست «پرسش از امر دینی در عصر حاضر» گفت: بیژن عبدالکریمی در مقاله نگاهی انتقادی به نظریه رؤیاهای رسولانه روش و پیش‌فرض‌هایی دارد. و معتقد است روش تفکرش به طور کلی و نیز در مسیر این بحث تئولوژیک نیست. سؤال اینجاست که آیا او به این اصل روش‌شناسی خود وفادار بوده است و یا کاملاً برعکس با تکیه بر برخی اعتقادات مستتر در سنت تاریخی خود درباره سرشت وحی به نقد عبدالکریم سروش پرداخته است؟

با وجود هشدارهای پیاپی مسئولان در مورد کمبود برق و لزوم صرفه‌جویی در آن، در روزهای اخیر شاهد شکسته شدن رکورد مصرف برق در کشور بودیم. با اینکه سال‌ها است همه ما آگاهیم که کشورمان با بحران آب و خشکسالی روبه‌رو است اما «همت جمعی» و «مشارکت همگانی» برای بهبود شرایط را شاهد نیستیم. در مسائل اقتصادی هم رد پای این نوع از برخورد غیرمسئولانه و ناهمدلانه را می‌توان دید که برخلاف توصیه مسئولان اقتصادی، اما باز مردم برای خرید ارز و سکه صف ‌کشیدند و قیمت خرید و اجاره مسکن را بالا بردند و موقعیت را بر یکدیگر سخت کردند.