فضایل اخلاقی / محمد‌کاظم‌حسینیان

1395/12/8 ۰۹:۰۸

سید مهدی قاضی به عنوان فرزند و یادگار آیت‌الله سید علی قاضی، اسرار پدر را هم حفظ نمود و در مواردی نیز آنها را بروز داد. پدرش مرحوم آیه‌الله سیدعلی قاضی، در سیر عرفان گام برداشت و برای رسیدن به کمالات معنوی از چشمه قرآن و عترت بهره‌مند گردید.

یادی از زنده یاد سیدمهدی قاضی

سید مهدی قاضی به عنوان فرزند و یادگار آیت‌الله سید علی قاضی، اسرار پدر را هم حفظ نمود و در مواردی نیز آنها را بروز داد. پدرش مرحوم آیه‌الله سیدعلی قاضی، در سیر عرفان گام برداشت و برای رسیدن به کمالات معنوی از چشمه قرآن و عترت بهره‌مند گردید. سید مهدی نیز حالات روحانی پدر را به خوبی درک کرد و پس از اینکه به حقایقی بصیرت یافت، آنها را در اعماق جان و دل خویش جای داد و در اعمال و رفتار خود این گوهرها را آشکار ساخت.

او در زمان حیات پدر بزرگوار خود، در خدمتش بود و پس از ارتحالش کوشید میراث معنوی او را صیانت نماید و فضیلت هایی را که در زندگی او تبلور عینی داشت، تداوم بخشد. سید مهدی اجازه نداد چراغ دانش و اندیشه پدر خاموش گردد و مرواریدهای معانی‌ای که آن عالم ربّانی برای صید آنها زحمات و مرارت‌های زیادی کشیده بود، از درخشندگی بازایستند.

علامه حسن زاده آملی از او این گونه نام می برد:

«دوحه طوبی العلم و التقوی؛ العبد الصالح، مصداق الولد سرّ ابیه، سید مهدی قاضی طباطبایی رفع‌الله درجاته السامیه. آن جناب، خلف صادق و صالح استاد تنی چند از اساتیدم آیه‌الله حاج سید علی قاضی بوده است و بر اثر همت به مراقبت، که کشیک نفس کشیدن و جهاد اکبر است، حضور و مقام عندیت که «فی مقعد صدق عند مَلِیک مقتدر» بوده است که داشت، تمثّلات و مشاهدات شیرین برایش روی می‌آورد و بارقه‌های دلنشین بدو دست می‌داد. گاهی برخی از آن حالات روحانی و رویدادهای رحمانی را که برایم حکایت می فرمود، تاچندی در حیرت به سر می‌بردم و تاکنون نیز از آن خاطرات نورانی بهره مندم.

آن بزرگوار در مکارم اخلاقی و در ولایت و محبت به پیامبر خاتم و آلش (صلوات الله علیهم) جفت پدر بود و طاق بود.»

او در عرفان عملی به جایی رسیده بود که چشم برزخی اش باز شده بود و مشاهدات و مکاشفاتِ شگفت داشت. آیت الله حسن زاده می گوید: «سید مهدی قاضی روزی به بنده فرمود: پدرم بارها می گفت: انسان باید محور برزخی پیدا کند تا به اسرار حروف و کلمات و حقایق اشیا دست یابد و آگاهی پیدا کند و از این حالت طبیعی و عادی مردم متعارف به درآید. و تا کسی از این عالم خاکی با تزکیه و تقوا پوست نیندازد، به ملکوت عالم آشنا نمی‌شود. فرزندم! ارتقای برزخی به رشد و اعتلای وجودی نیاز دارد. و سید مهدی به این نعمت متنعّم بود.»

به حقیقت، دل این مرد بزرگوار معدن تقوا و مصداق حدیث شریف مندرج در ارشاد القلوب دیلمی است که رسول اکرم صلی الله وعلیه وآله وسلم فرموده اند: «لکلّ شی ء معدن و معدن التقوی قلوب العارفین». او بسیار مراقب خود بود و همواره اهتمام داشت که در شب و روز زمانی را برای حساب رسی خود قرار دهد و اهل محاسبه باشد.

سید مهدی به وسیله عبادات، نوافل و اطاعت از فرامین الهی از نظر علم و عمل به کمالات معنوی دست یافت؛ اما متأسفانه آن گوهر گرانمایه را آن چنان که باید نشناختند؛ تنها معدودی از هوشیاران معاصرش به درک مقامات عرفانی و اخلاقی او نایل شدند.

استاد مجاهدی، شاعر و ادیب معاصر، نیز او را مردی وارسته و مهذّب معرّفی کرده است.

سید مهدی قاضی در عین حالی که فاضل فرزانه و عارف ستوده خصال بود، با افراد متواضعانه برخورد می‌نمود. کم سخن می‌گفت؛ در سلام سبقت می‌گرفت؛ حتی اطفال را احترام می‌نمود. وقتی کودکان همسایه کاری برایش انجام می‌دادند و نانی می‌گرفتند، قدردانِ زحمتشان بود و مبلغی به آنان می‌داد و هیچ گاه نمی‌خواست زیر بار منّت کسی باشد. از عراق که به قم آمد، وسایلی با خود به همراه نیاورده بود و زندگی بسیار ساده و بدون امکانات متعارف و متداول را برای خود تدارک دید. فرشی فرسوده و مندرس، زیراندازش بود.

کسالت و رحلت

سید مهدی قاضی در اواخر عمر دچار کسالت قلبی و ناراحتی در دستگاه گردش خون گردید و این بیماری چندین سال متوالی او را در رنج و زحمت قرار داد. از سوی دیگر، بالارفتن سن و دوران سالخوردگی این عارضه را تشدید کرد. چون همسری هم اختیار ننمود و فرزندی هم نداشت، کسی نبود که مراقبت‌های لازم را در مورد وی به عمل آورد؛ زیرا تمام فعالیت‌های بیرونی و اندرونی را شخصاً انجام می‌داد. استمرار این وضع، سلامتی او را بیش از پیش تهدید می‌کرد. تا آنکه در یکی از روزهای صفر سال ۱۴۰۱ ق. حالش منقلب گشت و از این عالم رخت بربست.

پیکر این عالم ربّانی پس از تشییع باشکوهی، به توصیه علامه طباطبایی و پی‌گیری آیه‌الله حاج محمد مؤمن، در یکی از حجرات صحن حرم حضرت فاطمه معصومه علیهاالسلام، ضلع شرقی، دفن می‌گردد. علامه حسن زاده می نویسد:

«تربت آن جناب در عُشّ آل محمد (صلوات‌الله علیهم) در جوار ستی فاطمه بنت الامام باب الحوائج الی‌الله تعالی موسی بن جعفرعلیه السلام است. بر لوح آن، به قلم این مفتاق و مشتاق الی الله الغنی حسن حسن زاده آملی چنین مرقوم است: و ما عندالله خیر للأبرار قد ارتحل الی ریاض القدس دوحه طوبی العلم و التقوی حلیف الحروف العالیات العالم الربّانی حجه‌الاسلام السید مهدی نجل الآیه‌الله السید علی القاضی الطباطبایی (قدّس سرّهما) و قد لبّی نداء یا ایتهاالنفس المطمئنّه یوم السبت ۲­۱۵ من ۱۴۰۱

هـ .ق. ۲ ر ۱۲ ر ۱۳۵۹ هـ .ش.»

منبع: روزنامه اطلاعات