اخبار

شکی در این نیست که کرونا آغازگر بسیاری از تحولات جدید شد؛ چه در امر اقتصادی چه در امر سیاسی و اجتماعی و چه در تعاملات محیط‌‌زیستی ما و... اما دکتر مقصود فراستخواه، جامعه شناس از تحولی بنیادین‌تر سخن می‌گوید. او معتقد است همان‌طور که بیماری وبا ایران را به‌ سمت «امر مدرن» سوق داد و سبب بروز «مشروطه» و سپس «نوسازی» شد، کرونا نیز ایران را به‌ سمت یک «جامعه پسامدرن» سوق خواهد داد: «اگر وبا و آنفلوانزا در یک قرن پیش، ایران را به سمت «مدرنیته» پرت کرد، این «کووید19» نیز گویا ما را به سمت یک پسامدرنیته خاصی هل خواهد داد. اما همان‌طور که مدرنیته ما متفاوت با یک مدرنیته «تیپ ایده آل» اروپایی بود، پسامدرن ما هم به طریق اولی، تفاوت خواهد داشت».

استاد موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی معتقد است: علم به صدا نیاز دارد که صدای علم رسانه است. علم به صدای اجتماعی نیاز دارد، صدای دانشجو، صدای کنشگران اجتماعی، صدای رسانه، شماها صدای علم هستید.

جوانی و خرده فرهنگ آن همواره یکی از موضوع ها و مسائل جدی در ادبیات آکادمیک ما بوده و هست تا آنجا که شاخه‌ای از جامعه‌شناسی به شکلی تخصصی «بررسی جامعه‌شناختی جوانان» را در دستور کار دارد، چرا که جوانی و نیروی آن بواسطه بهره‌مندی از پویایی‌ها و خودشکوفایی‌ها همواره یکی از سرمایه‌ها و فرصت‌های یک جامعه به شمار می‌آید، اما ما چقدر توانسته‌ایم از این فرصت برای پویایی جامعه خود بهره ببریم؟

فراستخواه گفت: علوم انسانی قبل از حل مسأله تکثیر مسأله می‌کند و درباره مسأله شهر می‌تواند مباحث مرتبط با آن را صورت‌بندی و تقریر کند؛ چراکه اساساً تقریر مسأله مهمتر از حل مسأله است. امروز شهرهای ما با شبه‌علم و ایدئولوژی دولتی اداره می‌شود!

فراستخواه با بیان اینکه در سطح کلان و عام، اخلاق علمی را بدون آزادی آکادمیک و استقلال دانشگاهی اساساً نمی‌توانیم توضیح دهیم، گفت: به طور کلی اخلاق با اختیار و آزادی معنا دارد و بدون این امکان ندارد. اگر آزادی و استقلال هم نباشد، موضوعیت اخلاق علمی مخدوش می‌شود.

مقصود فراستخواه معتقد است: احساس می‌کنیم دوران قهرمان‌های علمی و خلق آثار شاخص به سر آمده است. انگار دورِ نویسنده‌های معمولی است اما در واقع جامعه ایران آبستن کتاب‌های اصیل است.

نمایشگاه کتاب، طبق تعریف و علی‌القاعده باید، تکه‌ای از بازار کتاب باشد. بازار کتاب نیز بخشی از بازار دانش و اندیشه و هنر و فرهنگ است. اما در جامعه ما، بازار فرهنگ به دلیل مداخلات زیاد دولتی، متاسفانه مخدوش می‌شود.