سیاق، دانش رمزى دیوانسالاران ایران / اسدالله عبدلی آشتیانی

1394/10/28 ۱۲:۰۱

ایرانیان را در شمار نخستین مردم جهان، در بودجهنویسى و ثبت دخل و خرج و اداره امور مالى به شمار مى آورند. نمونه بارز آن «علم سیاق» است که از زمانهاى بسیار کهن ایجاد شده و تاکنون به حیات خود ادامه داده. البته در طول ِتاریخ پرفراز و نشیب دیوانسالارى خود، دچار تغییر و تحول تاریخى و شکل گردیده است. سیاق، روش و ّخطى است ویژه در بودجهنویسى که در گذشته میان دولتمردان و بازاریان، رواج داشته است. دولتمردان از آن، جهت ثبت دخل و خرج کشور و بازاریان به منظور مکتوبنمودن حسابهاى نقد و جنس در مبادلات تجارىشان استفاده مى کرده اند.

ایرانیان را در شمار نخستین مردم جهان، در بودجهنویسى و ثبت دخل و خرج و اداره امور مالى به شمار مى آورند. نمونه بارز آن «علم سیاق» است که از زمانهاى بسیار کهن ایجاد شده و تاکنون به حیات خود ادامه داده. البته در طول ِتاریخ پرفراز و نشیب دیوانسالارى خود، دچار تغییر و تحول تاریخى و شکل گردیده است.
سیاق، روش و ّخطى است ویژه در بودجهنویسى که در گذشته میان دولتمردان و بازاریان، رواج داشته است. دولتمردان از آن، جهت ثبت دخل و خرج کشور و بازاریان به منظور مکتوبنمودن حسابهاى نقد و جنس در مبادلات تجارىشان استفاده مى کرده اند.
نگارش سیاق از راست به چپ و اعداد آن خاص بوده و هیچ شباهتى با اعداد هندسى امروزى ندارد. سیاق داراى خطوطى شکسته و بى نقطه است که با قرارگرفتن در کنارهم، داراى مفهوم خاص مى شود. نوشتن آن مانند اعداد ماقبل، تکرارى نیست و هر رقم داراى شکل مستقل است.

متن کامل این مقاله نگاشته اسدالله عبدلی آشتیانی که در پیام بهارستان شماره 24 منتشر شده است در فایل زیر بخوانید.
دریافت مقاله

منبع: بساتین