1397/10/25 ۰۸:۴۵
قطب‌الدّین شیرازی در آغاز التّحفه‌السعدیه، یعنی شرح حال کتاب قانون ابن‌سینا، آنجا که از تمدّن و بقای نوع انسان سخن می‌راند می‌گوید «هر مدینة فاضله‌ای نیازمند به چهار مزیّت است: فرمانروای دادگر، پزشک ماهر، آب جاری، بازار رواج. سپس می‌گوید آن شهری که در آن این صفات وجود داشته باشد مانند «تبریز» که بهشتی از بهشت‌های روی زمین است؛ فیها ما تشتهی الأنفس و تلذّ الأعین».
این در صورتی است که شیراز خود از بهترین شهرهای ایران بوده که حافظ قطعة معروف را دربارة آن شهر سروده:
خوشا شیراز و وضع بی‌مثالش
خداوندا نگه‌دار از زوالش
این توصیف که قطب‌الدّین از تبریز کرده مسلّماً پرورش‌یافتگان این شهر باید از برگزیده‌ترین مردمان باشند – و چنین هم هست. از این شهر است که شاعر معروف قطران تبریزی صاحب دیوان و لغوی مشهور محمدحسین خلف تبریزی برخاسته‌اند و هر دو به غنای فارسی کمک کرده‌اند و از میان فیلسوفان و متفکّران این شهر مناسب است از ابوعبدالله تبریزی نام برده شود که بخشی مهم از کتاب دلاله‌الحائرین ابن‌میمون را به عربی نقل کرده که این کتاب در سال ۱۵۵۶ م در ونیز ایتالیا به زبان عبری ترجمه شده و در سال ۱۵۷۴ در همان شهر چاپ شده است.
از علمای دین این شهر مرحوم میرزا فضلعلی آقای تبریزی که در سفر خود به آلمان جهت درمان با مرحوم محمّدخان قزوینی مباحثات و مفاوضاتی داشته که قزوینی مبهوت فضل و ادب او شده و در همان زمان‌ها مقاله‌ای از او در مجلة دانشکده ادبیات دانشگاه آنکارای ترکیه چاپ شده است و دیگر شیخ و استاد ما مرحوم میرزا محمّد علی مدرّس تبریزی خیابانی که با نگارش فرهنگ نوبهار و بهارستان و نگارستان خدمتی سترگ به زبان فارسی کرده و با تألیف قاموس‌المعارف، دائره‌المعارف شش جلدی خود، فرهنگ اسلامی – ایرانی را به اهل علم عرضه داشته است. کتاب اخیر با همّت آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی زیر چاپ است.
در سال ۱۳۳۹ من با همراهی دوست فقیدم مرحوم دکتر سیّد علی موسوی بهبهانی به قصد تنزّه و تفرّج و دیدار بزرگان به تبریز رفتیم. فضلای آن شهر، همچون مرحومان سیّد جعفر سلطان‌القرّایی و حاج محمّد آقا و حاج‌حسین آقای نخجوانی و شیخ‌یوسف شعار و عبدالعلی کارنگ، مقدم ما را گرامی داشتند و مهمان‌نوازی تبریزانة خود را به حدّ اعلی رساندند و این خاطرة خوشی است که همیشه از این شهر دانش و ادب برای ما باقی خواهد ماند.
در سال‌های آغازین دهة ۱۳۳۰ که من دانشجوی دورة لیسانس دانشکدة زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه بودم با برخی از دانشجویان دورة دکتری زبان و ادبیات فارسی که از تبریز بودند از جمله دکتر منوچهر مرتضوی و دکتر سلیم نیساری آشنا شدم. دکتر نیساری در آن وقت‌ها مدیر کل وزارت فرهنگ هم بود که معمولاً در کتابخانه طهوری همدیگر را می‌دیدیم. بعدها ارتباط ما بیشتر شد و همواره ایشان در برخوردها از سکون و آرامش و ادب ویژه‌ای برخوردار بود. پس از انقلاب، ارتباط ما زیاد شد؛ چه آنکه هر دو هفته یکبار او را در فرهنگستان زبان و ادب فارسی ملاقات می‌کردم و از ملاحظات خاصی که دربارةحافظ داشت، برخوردار می‌شدم. او با فروتنی ویژه خود عبارت عربی دیوان حافظ را نزد من می‌آورد و با کمک یکدیگر به برخی از مشکلات می‌پرداختیم. نکتة جایی که از کوشش‌های سالیان دراز از زندگی علمی دکتر نیساری برمی‌آید اینکه این استاد هر چند در محیط غیر زبان فارسی زاده و پرورش یافته چگونه همّت خود را در هشت دهه از زندگی پربار خود به ترویج و نشر زبان و ادبیات و خط فارسی پرداخته و ملت ایران را از علم سرشار خود بهره‌مند ساخته است.
انجمن آثار و مفاخر فرهنگی مفتخر است که اکنون مجلس بزرگداشت برای دکتر سلیم نیساری برگزار می‌کند تا دوستان و شاگردان و همکاران ایشان یاد او را در نود و سومین سال تولدش گرامی دارند و سیرت علمی و عملی او را الگو و اسوه برای نسل جوان به ویژه دانشجویان قرار دهند. بعون الله و توفیقه.
اسفند ماه ۱۳۹۲
منبع: روزنامه اطلاعات
کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید